دروغ‌سنج گوگل برای افشای اخبار جعلی
گوگل به تازگی از نسخه آزمایشی سامانه Fact Checker رونمایی کرده که کاربران می‌توانند با سر زدن به آن درباره دروغ یا راست بودن یک خبر یا ادعای مقام‌های سیاسی مطمئن شوند
موتور جست‌وجوی گوگل در آینده به سامانه دروغ‌سنج مجهز می‌شود. فعلا نسخه آزمایشی (بتا) این سامانه راه افتاده و عده محدودی از کارشناسان سایبری از این سامانه استفاده می‌کنند. به گزارش همشهری، با وجود این، جزئیات جالبی از چگونگی کار کردن سیستم Fact Check Explorer منتشر شده است. با توجه به اینکه فعلا نسخه بتای این سیستم فعال شده، ممکن است تغییراتی در شیوه کارکرد سیستم در آینده به‌وجود آید اما ماهیت کلی دروغ‌سنج گوگل روش یکسانی خواهد داشت.
بررسی شایعه‌ها با چند کلیک
سایت Fact Check Explorer یا FCE درست مثل موتور جست‌وجوی گوگل یک کادر برای جست‌وجو دارد. کاربران می‌توانند در این کادر عبارتی را که دنبال بررسی صحت و سقم آن هستند به زبان انگلیسی تایپ کرده و منتظر جواب بمانند. سؤال‌ها می‌توانند با هر موضوعی و درباره هر نقطه‌ای از جهان باشند. یکی از سؤالاتی که به‌عنوان نمونه در سایت قرار گرفته، این است: «آیا شایعه‌ای که اخیرا در واتس‌اپ درباره استفاده دولت هند از دانش آموزان پخش شده، صحت دارد؟» این بخش از گوگل به‌ترتیب اخباری را که سندیت بیشتری دارند و قبلا توسط مؤسسه‌های تحقیقاتی و توسط خبرنگاران و هزاران کاربر متخصص بررسی شده‌اند نمایش می‌دهد. خبرهایی که بیشتر معتبر باشند، در بالای نتیجه جست‌وجو جای می‌گیرند.
اعتبارسنجی با کمک مؤسسه‌ها
گوگل برای اینکه صحت یک خبر یا شایعه را بسنجد، از داده‌های سازمان‌هایی استفاده می‌کند که صحت اطلاعات را می‌سنجند. این مؤسسه‌ها با بررسی داده‌هایی که درباره یک موضوع خاص وجود دارد، ادعاهای مطرح شده را اعتبارسنجی می‌کنند. مثلا اگر رئیس‌جمهوری کره‌شمالی ادعا کند که می‌تواند با بمب‌هایش قاره‌های دیگر را هدف قرار بدهد، این سازمان‌ها بررسی می‌کنند که با توجه به توان موشکی این کشور، تعداد موشک‌ها، برد آنها و مشخصه‌های دیگر، این حرف‌ها چقدر قابل اعتنا هستند. دروغ‌سنج گوگل داده‌های این مؤسسه‌ها و خبرنگاران مستقل را کنار هم می‌گذارد و از آنها نتیجه درست را به‌دست می‌آورد.
با این حساب، اگر تعداد بیشتری از این اشخاص خبری را ناموثق بدانند، احتمال نادرست بودن خبر بیشتر است. Fact Check Markup Tool ابزاری است که خبرنگاران و افراد صاحب‌نظر می‌توانند با کمک آن درباره صحت یک خبر به گوگل کمک کنند. بعد از اجرای این برنامه، کاربر لینک خبری را که منتشر شده و می‌خواهد درباره‌اش اظهارنظر کند در این ابزار کپی کرده و فرم مربوط به آن را که شامل چند سؤال ساده است پر می‌کند. این داده‌ها در نهایت به سازمان‌های تحقیقاتی فرستاده شده و صحت‌شان بررسی می‌شود. در نهایت، اطلاعات دقیق در موتور جست‌وجوی FCE به مردم عادی نشان داده می‌شود. عضویت در این سیستم به‌عنوان خبرنگار یا کارشناس شرایط پیچیده‌ای دارد و طبعا هرکسی صرفاً با ادعای خبرنگار بودن نمی‌تواند به ابزار دروغ‌سنج دسترسی داشته باشد.