خبر: اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی درباره اینکه چرا صادرات سیبزمینی همچون گوجهفرنگی ممنوع نمیشود تا قیمتها متعادل شود، گفت: شاید ممنوعیت صادرات سیبزمینی قیمت آن را کنترل کند اما باید به این مسئله توجه کنیم که تاجران و صادرکنندگان برای صادرات سیبزمینی قراردادهای متعددی با طرفهای خارجی بستهاند و نمیتوان ناگهان درهای صادرات را بست.
نقد: منطق بازار حکم میکند تا بهبهانه تنظیم بازار داخلی، بازارهای صادراتی را که با دشواری بهدست آوردهایم، بهراحتی از دست ندهیم و ممنوعیتهای صادراتی، نه یک هنر که در نهایت یک ضرر است و اعتماد نسبت به صادرکنندگان ایرانی را در میدان رقابت کاهش میدهد. در 40سال گذشته همواره دولتها برای مهار قیمت برخی کالاهای مصرفی در بازار داخلی اقدام به افزایش تعرفههای گمرکی یا حتی منع صادرات آن کردهاند اما آثار این تصمیمها در بلندمدت زیانبار بوده است. بستن درهای صادراتی، راه تنظیم بازار داخلی نیست و باید از این تفکر و تصمیم غلط دوری جست؛ همانگونه که به اشتباه انبارشدن کالاها در انبارهای تولیدکنندگان را احتکار قلمداد و بر آن مجازات تعزیری تعیین میکنند. وظیفه دولتها و تصمیمگیرندگان، سیاستگذاری و ریلگذاری صحیح برای تسهیل تجارت و تولید است نه بستن مرزها و بگیر و ببندها.
تنبیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان خطای بزرگی است و در نهایت به تضعیف تولید و صادرات کشور میانجامد. در تمامی کشورهای دنیا سازوکارهای مختلفی برای متعادلکردن بازارهای داخلی به اجرا گذاشته شده و هیچگاه سازوکارهای سنتی ازجمله توزیع دولتی کالاها به جای بازتوزیع منطقی درآمدها نتوانسته رفاه اجتماعی جامعه را افزایش دهد. روزی تخممرغ، روزی دیگر گوجه و حالا سیبزمینی و شاید فردا کالای دیگر را نگذارند صادر شود. چه فایده وقتی خریدار خارجی، صادرکننده ایرانی را به بدعهدی متهم میسازد و دستکم در فردای آرامسازی بازار داخلی، حاضر به خرید کالای ایرانی نمیشود. استفاده درست از ابزارها بر مبنای سیاستهای منطقی اقتصادی و تجاری گزینه بهتری است تا هم تولیدکننده، هم صادرکننده و هم مصرفکننده داخلی و خارجی بتوانند آینده را بهتر ببینند و اسیر هیجانهای اقتصادی نشوند. بستن مرزها و منع صادرات، بیراهه است و تصمیمگیری یکشبه در اتاقهای دربسته، تنبیهکردن تولید و صادرات و تجارت سالم و شفاف است. به جای بستن مرزها، ذهنها را باز نگهدارید که به صواب نزدیکتر است.
منع صادرات برای تنظیم بازار
در همینه زمینه :