4 تصمیم جدید ارزی و ریالی برای جمع‌کردن نقدینگی سرگردان

انتشار اوراق مشارکت ریالی و ارزی، خرید و فروش اوراق بدهی دولت از کانال بانک‌ها، تسهیل ورود ارزهای صادراتی و اقامت 5ساله به سرمایه‌گذاران خارجی 4راهی است که سران قوا در نشست جلسه شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی با آن موافقت کردند تا با افزایش اختیارات بانک مرکزی، نقدینگی سرگردان جذب و از برخورد نرخ‌ها در بازارها و التهاب قیمت‌ها جلوگیری شود. به گزارش همشهری، جلسه شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی در نشست دیروز خود دامنه اختیارات بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز و پول را افزایش داد تا این نهاد بتواند نسبت به انتشار اوراق مشارکت ریالی و ارزی و همچنین استفاده از عملیات بازار باز پولی برای خرید و فروش اوراق مالی منتشر شده از سوی دولت اقدام کند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، در این جلسه که با حضور سران قوای مقننه و قضاییه و به ریاست حسن روحانی، رئیس‌جمهور برگزار شد؛ مصوب شد تا بانک مرکزی مجاز به انتشار اوراق مشارکت ارزی – ریالی باشد.
با این تصمیم جدید، بانک مرکزی موظف است تمهیدات و تسهیلات لازم را برای خرید و فروش فوری ارز حاصل از صادرات پتروشیمی و فولاد و دیگر محصولات صادراتی که توسط صادر‌کنندگان عرضه می‌شود، در بازار ثانویه ارز فراهم سازد. همچنین بانک مرکزی مجوز استفاده از عملیات بازار باز را که ماه‌ها بود در انتظار تصمیم‌گیری بود، گرفت تا بتواند برای جمع‌کردن نقدینگی، نسبت به خرید و فروش اوراق مالی اسلامی منتشره توسط دولت اقدام کند. همچنین شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی، به‌منظور تشویق سرمایه‌گذاری و جذب منابع ارزی، تصویب کرد اتباع دولت‌های خارجی درصورتی که حداقل 250هزار دلار جهت سرمایه‌گذاری در ایران، به کشور وارد کنند، مطابق ضوابطی که دولت اعلام می‌کند، می‌توانند از امتیاز مجوز اقامت پنج ساله برخوردار شوند.

یک گام مثبت و رو به جلو

شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی در یک هفته اخیر به بانک مرکزی اجازه مداخله مؤثر در بازار ارز را داد و نتیجه آن ریزش محسوس قیمت ارزها در بازار آزاد و بازگشت ارزهای خانگی به چرخه اقتصادی کشور بود. حالا این شورا بازهم به بانک مرکزی مجوزهای جدیدی داده که یک گام مثبت برای آرام‌سازی بازارها خواهد بود. از یک سو بانک مرکزی می‌تواند برای جمع‌کردن بخشی از نقدینگی اقدام به انتشار اوراق مشارکت به‌صورت ریالی و ارزی کند که هنوز نرخ سود آن مشخص نیست. گزینه دیگر بانک مرکزی برای کاهش مؤثر التهاب‌ها دریافت مجوز استفاده از عملیات بازار باز است به این ترتیب بخشی از اوراق بدهی دولت توسط بانک مرکزی از کانال شبکه بانکی معامله می‌شود. احمد حاتمی یزد، کارشناس بانکی اقدام اخیر را مثبت ارزیابی کرده اما تأکید می‌کند: استفاده از عملیات بازار باز یکی از وظایف اصلی همه بانک‌های مرکزی دنیاست که با استفاده از آن نرخ‌ها را در بازارهای مختلف بسته به سیاست‌های انبساطی یا انقباضی تعدیل می‌کند. وی می‌گوید: البته استفاده از عملیات بازار باز بسیار پیچیده است و کارایی آن به هنر و مدیریت دقیق نیاز دارد به‌گونه‌ای که وقتی بانک مرکزی نظیر شرایط فعلی دنبال جمع کردن نقدینگی باشد، اقدام به تنزیل اوراق بدهی دولت و عرضه آن در بازار می‌کند. تحلیل‌گران بازار پولی و ارزی می‌گویند: عملیات بازار باز براساس منطق بازار پیش می‌رود و به این ترتیب بانک مرکزی به جای آنکه به‌صورت دستوری و با اجبار، بانک‌ها را مجبور به رعایت نرخ‌های بهره هدف کند، خود با خرید و فروش اوراق قرضه، نرخ رایج بازار را به سمت نرخ بهره هدف هدایت می‌کند.

   جذب سرمایه‌گذاران افغان با اقامت 5ساله

احمد حاتمی‌یزد درباره تصمیم دیروز شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی مبنی بر اجازه اقامت 5ساله به سرمایه‌گذاران خارجی، می‌گوید: این پیشنهادی بود که 5سال قبل با امضای بنده و اکبر ترکان، مشاور رئیس‌جمهور ارائه شده که براساس آن می‌تواند دست‌کم سرمایه‌گذاران افغانستان را به سرمایه‌گذاری در منطقه چابهار تشویق کند. وی این پیشنهاد را باعث افزایش مزیت سرمایه‌گذاری در این منطقه و رقابت با بندر گوادر پاکستان دانست و افزود: با اجرایی‌شدن این دستور جدید، کسب‌وکار در منطقه چابهار ازجمله تسهیل تجارت و حمل‌ونقل رونق بیشتری پیدا می‌کند و بسیاری از سرمایه‌گذاران افغان که در این منطقه فعالیت دارند، می‌توانند اقامت 5ساله ایران را دریافت کنند.