کودکانه‌های مادربزرگ 93ساله

خدیجه نوروزی

بیش از یک دهه است که ‌انجمنی با عنوان انجمن هنرمندان خودآموخته ایران با هدف شناسایی استعدادهای ذاتی هنرمندان 60سال به بالا در حال فعالیت است. منشور سه‌گانه این انجمن براساس کشف گوهر خلاقیت در تمام انسان‌ها، معرفی به سایر مردم جهان و حفظ و نگهداری آثار برای نسل‌های آینده شکل گرفته است. علی عزتی، بنیانگذار این انجمن می‌گوید: «سالمندی در این انجمن پذیرفته و آثارش در نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها به نمایش گذاشته می‌شود که بدون استاد و شناخت مبانی و تئوری تاریخ هنر و گذراندن دوره‌های آکادمیک و تلفیق و اقتباس از هنرمندان، اثری را با نبوغ ذهن خلق کند. اصالت و بررسی اثر به لحاظ تکنیک به‌کار رفته در آن توسط کارشناسان سنجیده می‌شود. قصد ما از این گزینش سوق دادن به سمت ذات هنر است که جوششی است نه کوششی. هنر آموختنی از آرمان‌های اصیل دور می‌شود اما اثری که از ذات برآمده روایتی تازه در نهادش دارد». 

عزتی می‌گوید: «ما تاکنون 4جشنواره و بیش از 40نمایشگاه گروهی با حضور هنرمندان خودآموخته برگزار کرده‌ایم که بازخورد خوبی میان مردم داشته است. قرار است 20 آبان تا 12آذر امسال نیز پنجمین جشنواره در موزه ملی ایران با حضور 40سالمند هنرمند در بخش هنرهای تجسمی، نقاشی، نقاشی حجم و موسیقی برگزار شود. برگزیدگان به ششمین جشنواره انجمن هنرمندان خودآموخته که در خارج از ایران برگزار خواهد شد، دعوت می‌شوند. ما به جهانی‌شدن و معرفی انجمن در خارج از مرزهای ایران می‌اندیشیم و بر این اساس، با همکاری سازمان ایکوم، موزه ملی و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی در حال تعامل با کشورهایی مانند فرانسه، هلند و سوئیس هستیم و تاکنون بازخوردهای خوبی از آنها دیده‌ایم».

او می‌گوید فعالیت‌های انجمن با استقبال سالمندان از سراسر ایران مواجه شده است: ما با سالمندانی در ارتباطیم که گویی از دل بایگانی تاریخ ظهور کرده‌اند. از هر استان چندین نماینده داریم. ما مفتخریم که می‌توانیم میزبان فاطمه مهرابی، بانوی 97ساله‌ای باشیم که با وجود معلولیت و نداشتن سواد، نقاشی می‌کشد. حسن مرادی، شاطری که با 32سال تجربه نانوایی و 82سال سن در دنیای رنگ‌ها با بوم و قلم عشق‌بازی می‌کند. لیمو احمدی، هنرمند 80ساله گیلانی که با نقاشی روی سنگ و بوم به‌دنبال کشف کودکانه‌هایش است. سال93 انجمن کسی را از دست داد که من او را «پدر هنرمندان خودآموخته ایران» لقب داده‌‌ام؛ حسن حاضرمشار هنرمند 91ساله‌ای که با انگشتانش معجزه می‌کرد، هم در حوزه آثار تجسمی و هم نقاشی حجم.