29میلیون ایرانی چاق داریم

نورا عباسی 

عکس‌های تاریخی و قدیمی را که نگاه می‌کنیم، مردان و زنانی با لباس‌های قجری می‌بینیم که با افتخار شکم‌‌های بزرگ و گونه‌های برآمده‌شان را در قاب تصویر جای داده‌اند و انگار در آن روزگار چاقی با زیبایی برابر بوده. اما در این روزگار داستان عوض شده است و همه در تلاش هستند تا با اندامی لاغر خود را در جرگه زیبارویان جای دهند. با وجود آنکه معیار سنجش زیبایی در مردم این روزها فاصله بسیاری با دوران قدیم دارد اما هنوز کم نیستند مردان و زنان ایرانی که از چاقی و مشکلاتش رنج می‌برند و حتی آمارها از چاق‌شدن مردم ایران خبر می‌دهند. معضل چاقی باعث شد تا به سراغ رضا ملک‌زاده -معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت- برویم و از او در مورد آمار ایرانی‌های چاق بپرسیم.‌او هم آماری که اخیرا از نتایج مطالعه جهانی «میزان شیوع و عواقب اضافه‌وزن و چاقی در کشورهای مختلف» به‌دست آمده است را در اختیار ما گذاشت. این تحقیق بازه زمانی سال‌های 1359تا 1394را در ایران مورد بررسی قرار داده است. در این مطلب بخشی از آمار مطرح‌شده در مورد چاقی ایرانی‌‌ها را مرور می‌کنیم.

چندمیلیون ایرانی اضافه وزن دارند؟

از میان تمام ایرانی‌ها، 29میلیون نفر به دام چاقی افتاده‌اند و دچار اضافه‌وزن هستند. براساس این پژوهش میزان چاقی مردم ایران از سال59 تا 94 با جهشی 5/5برابری مواجه شده و از 2میلیون‌نفر چاق به 11میلیون‌نفر رسیده است. ناگفته نماند که براساس بررسی‌ها، 18میلیون ایرانی در سال94 با معضل اضافه‌وزن دست و پنجه نرم می‌کردند.

سهم چاقی در میزان مرگ‌ومیر ما ایرانی‌ها

چاقی زمینه‌ را برای بروز بیماری‌های مختلفی همچون دیابت، سرطان، مشکلات قلبی و کلیوی مهیا می‌کند و براساس گفته معاون تحقیقات وزارت بهداشت باید دانست که دلیل ۷۰‌درصد کل مرگ‌ومیر در افراد چاق و دارای اضافه‌وزن ،مربوط به بیماری‌های قلبی و عروقی است. همچنین 5/9درصد از مرگ‌های ناشی از دیابت و 10درصد فوت افراد به‌خاطر سرطان و بیماری کلیوی در افراد چاق رخ می‌دهد.

زنان یا مردان؛ کدام چاق‌ترند؟

مردان و زنان ایرانی در سال‌های اخیر چاق‌تر از گذشته شده‌اند، این واقعیتی است که می‌توان از میان آمارهای معاونت تحقیقات وزارت بهداشت به آن رسید، چه آنکه براساس گفته ملک‌زاده در ایران از‌سال۱۹۸۰ (۱۳۵۹) تا ۲۰۱۵ (۱۳۹۴)، شیوع اضافه‌وزن در زنان بالغ از 7/31درصد به 3/32درصد و شیوع اضافه‌وزن در مردان بالغ از 9/23درصد به 3/35درصد رسیده است. اما اینکه «وضعیت چاقی در میان نوجوان‌ها به چه شکل است؟»، سؤالی بود که براساس آمار به این پاسخ می‌رسیم که چاقی در دختران زیر 20سال بیشتر از پسرهایی با همان سن است، چون شیوع چاقی در دختران زیر ۲۰‌سال، از 7/1درصد به 5/4درصد و شیوع چاقی در پسران زیر ۲۰ سال از 2/1درصد به 3/4درصد افزایش یافته است. همچنین در زمینه اضافه‌وزن هم دختران زیر 20سال جلوتر از پسرهای همسنشان هستند. براساس آماری که در سال‌های 1359 تا 1394به‌دست آمده است: «شیوع اضافه‌وزن در دختران زیر ۲۰ سال نیز از 4/6درصد به 3/10درصد و شیوع اضافه‌وزن در پسران زیر ۲۰ سال از 1/4درصد به 9/8درصد رسیده است.»

متهمی به نام غذای ایرانی

غذا بخشی جدانشدنی از فرهنگ ما ایرانی‌هاست اما براساس گفته‌های ملک‌زاده «۳۰درصد غذای مصرفی ایرانی‌ها اضافه است و سرانه مصرف کالری ایرانی‌ها به بالای ۳هزار کالری رسیده.»