عباس محمدی/مدیر گروه دیده‌بان کوهستان
محرم را ماه احترام به نعمت‌های طبیعی، دوری از اسراف و حفظ محیط‌زیست قرار دهیم. استفاده از ظرف‌های دورانداختنی، چه از نوع تجزیه‌پذیر و چه آنها که ادعا می‌شود تجزیه‌پذیر هستند، با فلسفه نیکوکاری همخوانی ندارد. یکی از رسم‌های پسندیده که قشرهای گوناگون جامعه در مناسبت‌هایی مانند محرم به‌صورت گسترده‌ای به‌جا می‌آورند، دادن نذری است که در اصل برای «اطعام» درماندگان و قشرهای ضعیف بوده است. در سال‌های کمی دورتر (15-10 سال پیش) غذای نذری در ظرف یک‌بارمصرف داده نمی‌شد، بلکه به حاضران در مجلس در بشقاب‌های استیل، ملامین یا چینی غذا می‌دادند و هر کسی هم که می‌خواست غذا ببرد، ظرف خود را می‌آو‌رد. اما در سال‌های اخیر، ترویج ضدفرهنگ مصرف‌گرایی در کنار تبلیغات تجاری با این مضمون که ظرف‌های یک‌بارمصرف بهداشتی‌تر هستند، به‌اضافه روحیه راحت‌طلبی افراطی، سبب فراگیر شدن استفاده از ظرف و حتی قاشق و چنگال و سفره دورانداختنی شده است. علاوه بر بهداشتی نبودن ظرف‌های یک بارمصرف، به‌دلیل وجود ذرات پلیمر در آنها و شسته نشدن و امکان آلودگی در روند تولید و انبار شدن و فروش، این نکته مهم را هم باید درنظر داشت که نذری دادن که یک معنای آن تخصیص بخشی از مال خود به نیازمندان است، نمی‌تواند با ریخت‌وپاش منابع همراه باشد. برای تولید ظرف‌های یک‌بارمصرف (و هر نوع پلاستیک دیگر) مقدار هنگفتی نفت مصرف می‌شود که این به‌معنای وارد کردن گاز دی‌اکسید کربن به میزانی بیش از وزن آن مقدار نفت به هو‌است؛ گازی که عامل اول در تغییر اقلیم و گرم شدن زمین است. همچنین برای تولید هر کیلوگرم پلاستیک، چند ده لیتر آب مصرف می‌شود. آیا رواست که در نکوداشت بزرگانی که در تشنگی شهید شدند، این همه آب را هدر دهیم؟! می‌توان با بازگشت به سنت‌های اصیل و یا بازنگری در پاره‌ای رسم‌ها، محرمی هماهنگ‌تر با محیط‌زیست داشت:
در مسجد و تکیه و سالن، نذری را در ظرف‌های دائمی بدهیم.
محل‌های نذری دادن را به ماشین‌های ظرفشویی مجهز کنیم.
به مردم بگوییم برای نذری «بیرون‌بر» ظرف بیاورند.
به شیوه‌های نذری جایگزین بیندیشیم: دادن برنج خشک و حبوبات به مرکزهای نگهداری ناتوانان و سالمندان، کمک مالی به مؤسسه‌های حامی معلولان و بیماران، کمک مالی به مؤسسه‌هایی که برای حفاظت از طبیعت و حیات وحش فعالیت می‌کنند، کمک برای تحصیل کودکان محروم و ... .
ظرف‌های دور انداختنی و شأن محرم
در همینه زمینه :
با کارشناسان
یادداشت
مسیر آینده
