خسته از راه

محمد توفیق مشیرپناهی| سنندج- خبرنگار:


 بدون شک یک رکن مهم در‌ احداث کارخانه‌ها یا بازارچه‌های مرزی و همچنین رونق صنعت، کشاورزی و گردشگری وجود راه‌های مناسب است. بنابراین توسعه اقتصاد استان را می‌توان وابسته به احداث راه‌ها دانست. 
اگر بخواهیم نگاهی به توسعه کردستان داشته باشیم، لازم است راه‌های موجود را بررسی و در شرایط حاضر تحلیل و دورنمایی برای این مساله ترسیم کنیم. باید ببینیم شرایط موجود راه‌ها در استان در حد استاندارد است یا پروژه‎های در حال اجرا در زمینه راه‌سازی در چه شرایطی قرار دارد؟ راه‌های استان در چه جایگاهی قرار گرفته‌اند و استانداردها در راه‌سازی رعایت شده است؟ 

در آخرین اظهارنظر «شهرام ملکی» مدیرکل راه و شهرسازی، استان کردستان در زمینه داشتن راه‌های مناسب نسبت به میانگین کشوری ۱۸ درصد فاصله و همچنین رتبه‎های آخر را از نظر برخورداری جاده‌های آسفالت روستایی دارد. این در حالی است که در مجموع طول راه‌های آسفالت در 31 استان کشور حدود 105 هزار کیلومتر و در استان کردستان 2 هزار و 718 کیلومتر است. 


طرح های راه سازی در دست اجرا

معاون ساخت و توسعه راه‎های کردستان در این زمینه می‎گوید: در استان حدود هزار و 100کیلومتر پروژه راه روستایی و بیش از 300 کیلومتر انواع پروژه راه بین‌شهری در دست اجراست. بدیهی است که ارتقای کیفیت در همه مراحل اجرایی باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا ارتقای کیفیت منجر به کاهش هزینه در دوران بهره‎برداری و رضایت‎ بهره‎برداران خواهد شد. بنابراین تلاش بر این است که ضمن بازنگری در فرایند تولید، از تولید محصول معیوب پرهیز کنیم تا هزینه‎های اضافی بر پروژه‎ و پیمانکار تحمیل نشود. 

«رامین محمودی» می‎افزاید: در ساخت راه نباید هیچ‎گونه تعارف و اغماضی در ارائه گزارش‌های توجیهی و فنی داشته باشیم، علاوه بر این با استفاده از تکنولوژی‎های نوین کیفیت و دوام پروژه‎های راه را افزایش می‎دهیم. بسیاری از تجهیزات و ماشین‎آلات مورد استفاده پیمانکاران استان فرسوده و لازم است ضمن نوسازی آن، از تکنولوژی‎های جدید نیز بهره‎مند شد. 


مهم‌ترین پروژه‌ها‌

معاون ساخت و توسعه راه‎های استان کردستان می‌گوید: مهم‌ترین پروژه‎های راه در حال ساخت، کریدور شمال به جنوب، جاده مریوان - سنندج و پروژه تعریض اصلی‌ترین ورودی مرکز استان گردنه صلوات‌آباد است که از جهات متعددی اهمیت بسزایی دارد، طوری که سازمان راه و شهرسازی از 2 دهه قبل درصدد طراحی و بهسازی این محور بوده است. برای ساخت و نوسازی این محور و همچنین دوبانده کردن آن در گردنه صلوات‎آباد، به قیمت امروز حدود 300 میلیارد تومان برآورد هزینه شده است. 


راه‌ها مناسب خودروهای سنگین نیستند 

کارشناس ارشد عمران گرایش راه و ترابری بیان می‌کند: در یک نما و جمع‌بندی کلی از راه‎های (هوایی، زمینی و ریلی) استان به این نتیجه می‌رسیم که فقط در 10 سال اخیر اقداماتی برای ساخت راه در استان شدت گرفته و پروژه‎های بسیاری بر اساس کمبود راه تعریف شده که اکنون در حال اجراست. با این حال هنوز در بیشتر موارد شاهد هستیم که در راه‎های آسفالته فرعی، عرض جاده 5/6 متر است که این اندازه برای تردد خودروهای سنگین مناسب نیست. این در حالی است که استان مسیر ترانزیتی پرترددی است که خود معضلی بزرگ به شمار می‌رود. 

«شهرام مرادی» می‎افزاید: در حال حاضر در میان راه‌های استان مسیر سنندج - مریوان به طول 126 کیلومتر یکی از راه‌های صعب‌العبور است. این مسیر بسیار اهمیت دارد، زیرا مرز رسمی باشماق مریوان سومین مرز فعال کشور به شمار می‌رود. با وجود حوادث تلخ سال‎های اخیر و تصادفات بی‌شمار و آمار زیاد کشته‌شدگان فقط 65 درصد این محور آسفالته است و پیش‌بینی شده در پایان سال 98 عملیات بهسازی آن به پایان برسد. 
وی ادامه می‌دهد: آیا این شرایط از اهمیت اقتصادی بازارچه‌های مرزی استان و سایر مراکز اقتصادی، صنعتی و تجاری منطقه کم نمی‌کند و ارزش‌های وجودی آن را از بین نمی‌برد؟ در این صورت نباید برنامه‌ همه‌جانبه‌ای برای روند راه‌سازی در استان در نظر گرفت؟ دوبانده کردن جاده‌ همدان - سنندج و عملیات ریلی به تردد در گردنه صلوات‌آباد سرعت بخشید؟ و جاده‌‌های روستایی استان را که شریان کشاورزی است با سرعت بیشتری بهسازی و نوسازی کرد؟ آیا سرعت عملکرد حاضر را می‌توان منطقی دانست؟ 
مرادی اضافه می‌کند:‌ به نظرم کارگروه تخصصی راه و شهرسازی و تیم فنی اداره کل پدافند غیرعامل کردستان در برنامه‌ریزی توسعه این استان باید اولویت‌ها را مشخص کند و با یک دید جامع‌تری بهسازی و ساخت جاده‌های حیاتی استان را مدنظر قرار دهد. 


حفاظت از محیط‌زیست در راه‌سازی 

«رامین محمودی» معاون ساخت و توسعه راه‎های استان کردستان می‌گوید: در اجرای تمام پروژه‌های راه‌سازی باید مسائل زیست‎محیطی، شهرسازی و تاریخی رعایت شود و ما هم سعی در حفظ همه این موضوعات داریم. لذا برای محافظت از محیط‌زیست و پرهیز از دورریز مصالح به‌جامانده در زمان خاکبرداری در محیط‌زیست، از این مصالح برای روسازی و همچنین از سنگ‌های لاشه در عملیات بنایی استفاده می‌کنیم که نتیجه آن هم حفظ محیط‌زیست و هم صرفه‎جویی در هزینه‎های پروژه‎های استان در حدود 5 میلیارد تومان است.