
گفتوگو بامهناز ملانظری، رئیس دانشگاه الزهراس در مورد وضعیت زنان در شهر:
تا زنان نخواهند، شهر برایشان مطلوب نخواهد شد

پریسا امیرقاسمخانی/خبرنگار
برای گفتوگو با مهناز ملانظری- رئیس دانشگاه الزهرا(س)- باید از چند روز قبل هماهنگیها انجام شود. در یک صبح تابستانی در دفتر او به گفتوگو مینشینیم. بانوی مدیری که رئیس یک دانشگاه با حدود 10هزارنفردانشجوی خانم در سطوح مختلف و 400نفر استاد است و حدود 75درصد اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه او را خانمها تشکیل میدهند. صحبتکردن با او درباره وضعیت زنانه شهر بسیار اهمیت دارد.
وضعیت شهرمان در حوزه بانوان چگونه است؟
حقیقت این است که در شهر تفاوتی بین خانمها و آقایان وجود ندارد. نمیتوانیم خانمها را گروه خاصی از افراد درنظر بگیریم که جدا از آقایان از وضعیت خاصی در شهر برخوردارهستند. خانمها و آقایان از حقوق مساوی برخوردار هستند و همان مشکلاتی که در شهر برای آقایان وجود دارد، برای خانمها هم هست.
با سؤالم میخواستم به همین نقطه برسم. پس شما هم با گذر زنانه و مردانه و تقسیمبندی شهر زنانه و مردانه موافق نیستید و موافقید شهر برای همه است؟
بله.
پس چرا در شهر با برخی از تفکیکها بین خانمها و آقایان روبهرو میشویم. بهعنوان مثال در مترو یا ایستگاه اتوبوس جایگاه خانمها از آقایان جدا است. یا خانمها نمیتوانند در استادیومهای ورزشی شرکت کنند و بیشمارسؤال دیگر...
خانم و آقا در کنار هم کاملکننده هستند، ولی بنا بر شرایط خاصی که اکنون جامعه دارد، در برخی موارد لازم است که تفکیکهایی صورت پذیرد. بهعنوان مثال در مترو این تفکیک منطقی بهنظر میرسد. در استادیوم آزادی هم میتوان مکانی را به خانمها اختصاص داد و... .
در دانشگاه الزهرا هم خانمها از آقایان جدا هستند؟
این دانشگاه از ابتدا و حتی قبل از انقلاب همینطور بوده است و در بسیاری از کشورها چنین دانشگاههایی وجود دارد که مخصوص بانوان است و این نیاز یک شهر است. بسیاری از خانوادهها مایل هستند که دخترانشان در چنین دانشگاهی درس بخوانند. بسیاری از دانشجوهای خانم هم به چنین محیطی تمایل دارند. ولی ما از ورود آقایان به داخل دانشگاه ممانعت نمیکنیم. تعدادی از اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه آقا هستند و بسیاری از محققان و پژوهشگران و دانشجویان آقا برای استفاده از کتابخانه یا دورههای تحقیقاتی به دانشگاه ما رفتوآمد میکنند.
پس اکنون که شهر متعلق به همه است سؤالم را اصلاح میکنم، وضعیت شهر از نگاه یک خانم مدیر چگونه است؟
ما در یک شهر آشفته اجتماعی زندگی میکنیم که متأسفانه دچار یکسری بداخلاقیهای اجتماعی شده است که افراد در آن به جای عذرخواهی از یکدیگر گویا از هم طلب دارند. بهعنوان مثال احترام به قوانین راهنمایی و رانندگی از بدیهیات است، ولی ما میبینیم در برخی موارد رعایت نمیشود و وقتی هم اعتراض میکنیم به جای عذرخواهی با پرخاش روبهرو میشویم.
سهم خانمها در کمرنگ کردن بداخلاقیهای این شهر آشفته به لحاظ اجتماعی چیست؟
خانمها بهطور غیرمستقیم نقش بسیار پررنگی دارند و آن هم بحث خانواده است که در آن خانمها روی آموزشپذیری فرزندان برای خلق یک شهر بهتر بسیار تأثیرگذار هستند.
به گفته آقای روحانی حدود 30درصد از مسئولیتهای مدیریتی به خانمها واگذار میشود. این مسئله تا چه حد تحقق پیدا کرده است؟
ما از یک طرف با فرهنگی مواجه هستیم که به خانمها فرصت رشد و نمو را نداده است و از طرف دیگر خود خانمها باید بیشتر تلاش کنند تا این فرصت را بهدست بیاورند. اکنون مجمع تشخیص مصلحت نظام حوزه آموزش مدیران خانم را به دانشگاه الزهرا واگذار کرده و دانشگاه نیز قرار است از مهرماه سال جدید دورههای آموزش مدیریتی برای خانمها برگزار کند که به 2صورت دوره کوتاهمدت سهماهه برای سازمانهای دولتی و خصوصی و دوره یکساله نیمهمدیریتی، برای خانمهایی که تمایل دارند در بحث مدیریت آموزشهای لازم را ببینند، است.
هماکنون دسترسی به خدمات برای خانمها در شهر چگونه است؟
وضعیت برای خانمهای خانهدار بهتر از خانمهای شاغل است چون استفاده از امکانات و خدمات بیشتر برای خانمهای خانهدار طراحی شدهاست و خانمهای شاغل کمتر میتوانند از خدمات شهری استفاده کنند. بهعنوان مثال، بسیاری از مراکز مانند سالنهای ورزشی، دورههای آموزشی و... در ساعاتی از روز ارائه میشوند که خانمهای شاغل سرکار هستند و عملا نمیتوانند از خدمات آنها استفاده کنند.
نگاه یک خانم مدیر به شهر چگونه است؟
حرف دلم را بزنم؟
بله.
حساسیت خاصی روی خانمها وجود دارد. همینقدر بگویم که یک مدیر خانم برای بیان مطالب و درخواستهایش نیاز به استدلالهای بیشتر دارد تا مورد پذیرش قرار بگیرد. درصورتی که برای آقایان نیاز به این همه استدلال وجود ندارد. درحالیکه باورپذیری شهر باید طوری باشد که به هر دو جنسیت یکجور نگاه شود، ولی اینگونه نیست. با این حال تا زنان خودشان نخواهند، شهر برایشان مطلوب نخواهد شد.