صادرات
گلستان، همچنان در بازار عراق
مسئولان اقتصادی استان حضور در بازار کشور همسایه را مداوم و پایدار می‌دانند
ستاره حجتی| گرگان- خبرنگار:
در حالی که گلستان بر توسعه محورهای ریلی‌اش در 2 حوزه برون مرزی و درون مرزی تکیه می‌کرد تا نه تنها بخشی از روند صادرات از مرز خود را افزایش بدهد، بلکه بتواند خودش را به عنوان یکی از محورها و مرزهای مهم صادراتی کشور مطرح کند، اما تحولات سیاسی و اقتصادی کشور به‌ویژه با شروع سال جدید، بر برنامه‌هایش سایه می‌انداخت. به‌ویژه در مورد عراق که موضع‌گیری‌های اخیر مسئولان این کشور می‌توانست به یکی از چالش‌های توسعه صادراتی این استان در یکی از مهم‌ترین بازارهای هدف صادراتی‌اش یعنی عراق تبدیل شود. حالا اما، مدیر کل صنعت، معدن و تجارت استان می‌گوید: وابستگی‌های عراق به کالاهای ایرانی به میزانی است که خطری برای صادرات گلستان نخواهد بود.
«حسینقلی قوانلو» بیان می‌کند: آنچه عبادی در مورد پذیرش تحریم‌های آمریکا نسبت به ایران عنوان کرده، فقط بر تبادلات دلاری اثرپذیر خواهد بود نه ریالی. گفت‌و‌گوی همشهری با قوانلو را همزمان با سفر وزیر کشور به عراق در ادامه بخوانید.
عراق را به عنوان بازار نخست هدف گلستان در منطقه می‌شناسیم. آیا شرایط جدید اثرپذیری گسترده‌ای بر تبادلات ما یا حذف این بازار به عنوان هدفی مهم از سوی گلستان می‌گذارد؟
خیر، به‌ویژه اگر بخواهیم به این حذف از سوی عراق قائل باشیم، امکانش وجود ندارد. با توجه به نیازهای گسترده‌ای که عراق به کالاهای ایرانی دارد، عملا این امکان برایش تعریف نمی‌شود. طی همین 5 ماه، صادرات تولیدات گلستان به بازار عراق بیش از 28 درصد رشد داشته است. طی این 5 ماه در مجموع 56 درصد رشد صادرات استان را به کشورهای مختلف شاهد بودیم. صادرات تولیدات ما هم در عراق و هم در افغانستان و هم در قزاقستان رشد بسیار خوبی داشت. از سوی دیگر با توجه به افزایش قیمت دلار، تجار ایرانی و عراقی انگیزه بالایی برای تبادلات ریالی دارند، زیرا این تبادل‌های ریالی موجب شده تا کالاهای ما با قیمت‌های مناسبی به عراق عرضه شده و این کشور نیز از صادرات ما استقبال زیادی کند. به نوعی که می‌توان گفت عراق برای واردات از ایران هجوم مطلوبی دارد.
آنچه در مورد صحبت‌های «حیدر عبادی» صادق است، مبادلات دلاری است که ما هرگز به شکل گسترده‌ای از آن استفاده می‌کنیم. امروز خرید و فروش بالای دلار در سلیمانیه انجام می‌شود. بازرگانان عراقی، دلار را تبدیل به ریال می‌کنند، بنابراین ما نگرانی نداریم. کماکان بازار عراق یکی از بازارهای مهم گلستان و ایران خواهد بود.
بنابراین ما دچار تعییر خاصی در بازار عراق نخواهیم شد؟
مطمئن هستم که در ادامه سال 97 هم نه تنها کاهش نخواهیم داشت بلکه همچنان شاهد افزایش صادرات به عراق خواهیم بود. حتی در مورد مبادلات دلاری هم ملاحظات خاصی وجود دارد. عراق دولت مرکزی مستحکمی ندارد که قوانینش در همه نقاط اجرا شود. به عنوان مثال در مرزهای مهم ما در جنوب مانند شلمچه، با توجه به مبادلات گسترده‌ای که با شیعیان وجود دارد، چندان به نظرات دولت مرکزی توجهی ندارند.
در گفت و گوی گذشته ما، شما بر کریدور ریلی در مرز اینچه برون به عنوان مرزی مهم و غیر قابل تحریم تاکید می‌کردید. فکر می‌کنید که کریدور ریلی ما تا پایان سال می‌تواند به نقش مد نظر شما برسد و جایگاه ملی‌اش را افزایش دهد؟
امسال برای نخستین بار صادرات به ترکمنستان را با رشد خوبی شاهد بودیم. مرز زمینی ما خوشبختانه کاملا فعال است، اما مشکل ما در همین مرز ریلی است. در حقیقت مشکل در بحث تعویض ریلی و وصل نشدن خط ریلی همچنان برقرار است. اگر تا آبان، این خط عریض وصل شود، صادرات از این مرز ریلی برای ما اقتصادی خواهد بود. ضمن این‌که در حال حاضر هم صادرکنندگان ما به چین و افغانستان هم از این مرز ریلی استفاده می‌کنند. به‌ویژه این‌که با افزایش هزینه‌ها در صادرات با کشتی، اقبال به سمت مرز ریلی بیشتر می‌شود.
گروهی از شرکت‌های صادر‌کننده به روسیه عنوان می‌کنند که صادرات دریایی از خزر، با وجود استقرار شرکت کشتیرانی خزر، برنامه منظمی ندارد و از این منظر صادرات دریایی ایران از خزر که شرکت‌های گلستانی هم به‌ویژه از امیرآباد، تبادل به روسیه دارند با مشکلات زیاد و همچنین گرانی و نوسان قیمت در تناژ باربری، صادرات و واردات مواجهند، در این میان مرز ریلی ما چطور دیده می‌شود؟
بله. حمل‌و‌نقل دریایی در خزر به‌ویژه به نسبت دریای جنوب گران‌تر است. بعد مسافت بر این گرانی تاثیر دارد. هرچه فاصله کمتر باشد، کرایه‌ها گران‌تر است و در خزر این فاصله زیاد نیست. ضمن این‌که کشتیرانی در خزر در دهانه ولگا هم مشکل دارد. زیرا دهانه ولگا در ماه‌هایی از سال یخ زده و مثلا در زمستان عملا استفاده از این مسیر غیرممکن می‌شود. خط ریلی ما به روسیه وصل است، اما خط ریلی، در عرف جهانی، 20 تا 30 درصد گران‌تر است. هم خط ریلی و هم امیرآباد ظرفیتی است که برای ما وجود دارد.
مطمئن هستم که اگر تا آبان تحریم‌ها و سخت‌گیری‌های آمریکا گسترش پیدا کند، قطعا کل صادرکنندگان کشور ما به سمت خطوط ریلی حرکت خواهند کرد و اینچه‌برون به‌ویژه برای بازرگانانی که با چین کار می‌کنند، یکی از ظرفیت‌های بسیار مهم خواهد بود. در حال حاضر هم آمریکا حمل‌و‌نقل دریایی ما را در جنوب نشانه گرفته است. چین هم در شرایط فعلی برای ما یکی از بازارهای مهم است و تا این لحظه هیچ خروجی مبنی بر همراهی چین با تحریم‌ها نداشتیم. اینچه‌برون گذرگاه مهمی در شرایط جدید برای کشور خواهد بود.
