دلالی، معتبر، قانونی و پردرآمد

سیلن ثروت

دلالی یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین شغل‌های تجاری در جهان است و نقشی کلیدی در اقتصاد هر کشور ایفا می‌کند. با وجود این کسی در جامعه ایران از نام این حرفه و عملکرد آن دل‌خوشی ندارد و افرادی که در این حوزه مشغول به‌کارند، مانند بنگاه‌های معاملات املاک یا خودرو، دائما از سوی جامعه مورد اتهام و انتقاد قرا می‌گیرند و مردم مقصر بسیاری از معضلات اقتصادی امروز را دلالان و واسطه‌ها معرفی می‌کنند. دلیل چنین رویکرد و نگاه منفی به دلالی‌تا حدودی بدرفتاری دست‌اندرکاران این حرفه و تا حدی وجود افرادی است که به‌صورت غیرقانونی و خارج از چارچوب مقررات و بدون اطلاع از قوانین موجود در این حوزه به فعالیت مشغولند یا حتی بدون داشتن تخصص و مجوز وارد بازارهای پیچیده و ملتهبی مانند مسکن یا خودرو می‌شوند.
این نگاه منفی نسبت به دلالی و واسطه‌گری در شرایطی در ایران ریشه دوانده که این حرفه در دیگر کشور‌های جهان، بسیار معتبر و مؤثر بر اقتصاد و پرمنفعت درنظر گرفته می‌شود. نباید این نکته را نیز نادیده گرفت که واسطه‌گران در چارچوب قانون و در قالب شرکت‌های رسمی بزرگ و کوچک به فعالیت و همکاری با بخش‌های مختلف بازار مشغولند. اقتصاد‌دانان برای شغل واسطه‌گری وظایف متعددی را تعریف کرده‌اند: جست‌وجو و ارزیابی، تقاضا و انطباق محصولات، مدیریت ریسک مشتری، فروش محصول، ارائه اطلاعات محصول، تأثیرگذاری فروش، تأمین اطلاعات مشتری، مدیریت ریسک محصول، شاخص‌بندی اقتصاد و هماهنگی نیازهای دوطرف معامله و وجود چنین تعاریفی برای یک حرفه، به معنی تأثیر بالای آن در اقتصاد و مسئولیت سنگینی است که دست‌اندرکاران آن حرفه بردوش دارند.

ورود به حرفه دلالی در کشورهای مختلف جهان، مانند استرالیا و آمریکا، مقررات خاص خود را دارد که شاید به‌دلیل وجود همین چارچوب و مقررات است که حرفه واسطه‌گری در کشورهای مختلف جهان به شکل حرفه‌ای معتبر و رسمی شناخته می‌شود. یکی از شرایط عمومی برای آغاز فعالیت در این حرفه، دریافت مدرک معتبر و مجوز قانونی برای آن است، ‌درحدی که یکی از شرایط عمومی شرکت‌های تجاری برای کار با دلالان در این 2 کشور، داشتن مدرک و تأییدیه واسطه‌گری تجاری است. عضویت در انجمن بین‌المللی واسطه‌گران یا IBBA نیز اعتباری دوچندان به فعالیت دست‌اندرکاران این حوزه می‌بخشد. این انجمن، بزرگ‌ترین انجمن بین‌المللی غیرسود‌ده است که به‌صورت ویژه به شرکت‌ها و افراد فعال در حوزه دلالی اختصاص دارد و برگزاری کنفرانس‌ها، آموزش، ایجاد فرصت‌های شغلی و ایجاد ارتباط میان افراد و شرکت‌ها را به‌عهده دارد و هم‌اکنون بیش از 1000شرکت واسطه‌گر در سراسر جهان به عضویت این انجمن درآمده‌اند.

یک واسطه‌گر تجاری تأییدشده و رسمی از نگاه این انجمن فردی است که در 68 واحد درسی این انجمن، امتیاز بالا به‌دست آورده ‌باشد، عضو این انجمن باشد، دست‌کم در یکی از کنفرانس‌های آن حضور فعال داشته‌باشد، 3سال سابقه کار واسطه‌گری داشته باشد (که داشتن مدرک کالج مرتبط به اندازه 2سال سابقه درنظر گرفته می‌شود) و در امتحان نهایی این انجمن نمره قبولی به‌دست آورد.

در آمریکا، متناسب با ایالتی که فرد قصد فعالیت واسطه‌گری در آن را دارد، به کسب مجوز و مدرک دلالی نیازمند است. درحال حاضر نزدیک به 17ایالت آمریکا داشتن مدرک و مجوز رسمی و قانونی را شرط اول فعالیت به‌عنوان واسطه‌گر اعلام کرده‌اند. داشتن دانش کافی درباره حرفه و بازار، مشغول به‌کار بودن در یک شرکت رسمی به‌عنوان دلال و داشتن تجربه کافی، از ویژگی‌هایی است که شرکت‌های تجاری برای انتخاب واسطه‌گران آنها را مدنظر قرار می‌دهند.

واسطه‌گران در حوزه‌هایی مانند املاک، بیمه و سهام فعالیت دارند و فعالیت در هریک از این حوزه‌ها نیازمند مجوز و مدرک رسمی و قانونی ویژه‌ و مختص آن حوزه است؛ برای مثال فردی آمریکایی که قرار است در بازار موتورسیکلت به‌عنوان واسطه فروش فعالیت کند، باید مدرک مخصوص واسطه‌گری موتورسیکلت را دریافت کند و اگر فرد قصد دارد در ایالتی جز ایالت محل زندگی‌اش به خرید و فروش خودرو بپردازد باید مجوز مورد نیاز در حوزه قضایی آن ایالت را نیز دریافت کند.

میانگین درآمد سالانه واسطه‌گران در آمریکا 103هزار دلار برآورد و نیویورک، با داشتن بالاترین نرخ کار بر ساعت، به بهشت واسطه‌گران آمریکایی تبدیل شده‌است. در استرالیا میانگین کمیسیون دریافتی واسطه‌گران 8تا 12درصد از قیمت نهایی فروش و کمینه درآمد حاصل از کمیسیون واسطه‌گری 12000تا 15000دلار استرالیاست.