سفر کوتاه به قزوین؛شهری با قدمت و تاریخ کهن و دیدنی‌های بسیار
پایتخت خوشنویسی اینجاست
مجتبی یارزمان
تابستان کم‌کم دارد زورش به‌پایان می‌رسد و هوا کمی خنک‌تر شده است. خیلی‌ها یک‌سوم پایانی تابستان را برای سفرهای این فصل انتخاب می‌کنند. اگر این روزها دنبال گزینه‌ای برای سفر و گردشگری هستید ما به شما قزوین را پیشنهاد می‌کنیم؛ قزوین به فاصله تقریبی 150کیلومتر از پایتخت با مردمانی مهربان و فرهنگی غنی در همه روزها و فصل‌های سال مهمان گردشگرانی از دور و نزدیک و حتی خارج از کشور است.
این شهر به مهد و پایتخت خوشنویسی شهره شده و افراد صاحب‌نامی در آن زیسته و مدفون شده‌اند. قزوین در روزگاری پایتخت ایران هم بوده و همین کافی است تا جای‌جای‌اش پر شود از موزه ها و اماکن سنتی، قدیمی و تاریخی که بعضی از آنها قدمتی بیش از هزار ساله دارند. همچنین این شهر به لحاظ مذهبی و سنتی هم بین دیگر شهرهای کشور جایگاه ویژه‌ای دارد و چندین مسجد و حسینیه کهنسال در خود جای داده است. برای دیدن و رسیدن به این شهر کافی است کمی همت و حوصله به خرج بدهید و راهی این شهر شوید. بهتر است بیش از یک روز برای رفتن و گشتن و دیدن همه جاذبه‌های قزوین وقت درنظر بگیرید اما اگر در این مورد با کمبود وقت مواجه هستید سفر یک‌روزه را انتخاب کنید و از آن لذت ببرید. بی‌شک معرفی همه جاذبه‌های این شهر در قالب این گزارش امکان‌پذیر نیست ؛پس به معرفی چند مکان که از اهمیت بالاتری برخوردارند بسنده می‌کنیم.
عمارت کلاه فرنگی
کاخ موزه چهلستون قزوین که به عمارت کلاه فرنگی هم معروف شده است، در زمانی که قزوین پایتخت ایران بود کاخ سلطنتی و اشرافی پادشاهان آن روزگاران بود. معماری بی‌نظیر و خاص ایرانی در میان باغی بزرگ و زیبا با بنایی 2 طبقه که ستون‌های بلند آن در طبقه دوم این کاخ و دورتادور ایوان بنا شده و آن را به کاخ چهلستون معروف کرده است. در ابتدای ورود به محوطه، ناخودآگاه محو تماشای عظمت و زیبایی و ظرافت بنا و شیشه‌کاری‌های رنگی‌ای که زیر نور تابستانی خورشید خودنمایی می‌کنند، می‌شویم و بی‌اختیار به سمت داخل عمارت می‌رویم تا با محل زندگی اجدادمان آشنا شویم و به این فرهنگ غنی ببالیم. هم‌اکنون ساختمان مرکزی عمارت تبدیل به موزه خوشنویسی شده است که برای دیدن آن باید پس از تهیه بلیت به سمت در اصلی ساختمان بروید. بی‌شک آثار خوشنویسی و خطاطی‌ای که در این موزه نگهداری می‌شوند از کم‌نظیرترین آثار موجود در کشور هستند که با دیدن آنها به این مهم پی خواهید برد. این موزه در هر دوطبقه از ساختمان اصلی عمارت به نمایش آثار پرداخته و در کنار آثار خوشنویسی و خطاطی چندین اثر از نقاشان برجسته قدیمی و همچنین چند ساز موسیقی متفاوت و برخی از وسایل به‌جامانده از آن دوران هم قابل دیدن است. حتی اگر نخواستید داخل عمارت هم بروید خرده‌ای نیست، در همان محوطه باغ و پشت عمارت هم می‌توانید چندین‌ساعت قدم بزنید و زیر درختان تنومند و سر به فلک کشیده‌اش نفسی تازه کنید.
مسجد جامع قزوین
شاید باورش سخت باشد اما کهن‌ترین مسجد جامع ایران همین مسجد جامع عتیق قزوین است؛مسجدی که قدمتش به دوره ساسانیان بازمی‌گردد و در زمان هارون‌الرشید ساخت بنای آن کلید خورده است. این بنا هم مانند بسیاری از بناهای دیگر در هر جا از این کشور پهناور نیاز به مرمت و بازسازی و نگهداری دارد و با این همه قدمت و تاریخچه حال خوشی ندارد اما این موضوع ذره‌ای از زیبایی و عظمت آن کم نمی‌کند. مناره‌های سر به‌فلک‌کشیده در کنار گنبدی که هنوز هم زیر نور می‌درخشد و دیوارهای خشتی‌ای که با نگاه کردن به هرکدامشان دریچه شهرفرنگ تداعی می‌شود.
دورتادور محوطه و صحن اصلی مسجد حجره‌هایی ساخته شده‌اند که در گذشته از آن برای نشست‌های گروهی و جمع‌های خصوصی استفاده می‌شده است. از حوض زیبای مرکزی مسجد که بگذریم از آب‌انبار یا همان سرداب بسیار قدیمی و عمیقی که درِ ورودی آن کنار حوض است نباید گذشت؛ چرا که حتی از پشت درهای بسته این آب انبار قدیمی هم می‌توان نسیم خنکی آن را کاملا حس کرد.
آب انبارها
صبر کنید؛ عجله نکنید؛ آیا از ورود به این آب انبار مطمئن هستید؟ قلب‌تان سالم است؟ تا به حال این همه پله یکجا و هرکدام به ارتفاع 40سانتی‌متر دیده‌اید؟ بله درست می‌بینید این آب انبار بیش از 100پله دارد که هر کدام حدود 40سانت ارتفاع دارد و از هرکدام که به سمت پایین می‌روید متوجه تغییر دما و اختلاف محیط می‌شوید. عجله نکنید و حین پایین رفتن به دیواره‌ها و اطراف هم نگاه کنید، پر شده از نقش و نگار و دست‌نوشته‌هایی که حکایت از سالیان دور دارد. بعد از پیمودن این پله‌ها در کوچکی می‌بینید که از طریق آن به محوطه اصلی این آب انبار می‌رسید و در لحظه اول کمی مبهوت خواهید شد. شاید نخستین فکری که به ذهن هر بازدید‌کننده برسد این است که این آب انبار عظیم چطور و چگونه حفر شده و چقدر زمان برای ساخت آن صرف شده است؟ ارتفاع مخزن آب انبار در حدود 50 متر است که به گفته مسئول حاضر در این محوطه در گذشته بیشتر برای ذخیره یخ از آن استفاده می‌شده. نکته جالب توجه در ساخت این آب انبار این است که یک در دیگر در محوطه اصلی با پله‌های باریک از سطح زمین تا کف آب انبار برای مواقع ضروری و دسترسی سریع به آب انبار هم تعبیه شده که کاربری آن برای زمانی بوده است که از در اصلی دسترسی به آب انبار به‌دلیل پر بودن آن امکان نداشته و از این طریق و تا حد نیاز برای رسیدن به سطح یخ پله‌ها را پایین می‌آمدند. این آب انبار پس از ساخت به‌منظور نگهداری بهتر و کاربردی‌تر در اختیار مسجد جامع قرار می‌گیرد و هم‌اکنون هم به‌دلیل نزدیکی به این محل به همان اسم آب انبار مسجد جامع عتیق شناخته می‌شود.
عمارت شهرداری قزوین
در شهر تاریخی قزوین آثار و بقایای به‌جا مانده از دوره‌های مختلف صفویه، افشاریه، زندیه و قاجاریه بسیاری وجود دارد که امروزه این شهر را به یکی از مهم‌ترین قطب‌های گردشگری ایران تبدیل کرده است. نخستین خیابان و نخستین شهرداری ایران در این شهر احداث شده‌اند. این شهر پس از پایتخت شدن به‌دلیل حضور شاهزادگان و امیران در دوره‌های مختلف تاریخی دارای عمارت‌ها و کاخ‌های متعددی است. عمارت شهرداری قزوین نیز یکی از همین عمارت‌های تاریخی است که از آن به‌عنوان یکی از نخستین شهرداری‌های ایران یاد می‌کنند که به‌دست روس‌ها در سال ۱۳۰۶ بنا شده است. عمارت شهرداری قزوین یا موزه بلدیه کنونی مربوط به دوره قاجار است و در خیابان شهرداری قزوین واقع شده است. ورودی بنا 2 پله بلندتر از کف حیاط است و به‌صورت یک ایوان جلو آمده و دارای ۶ستون است. اتاق ورودی که از ایوان منشعب می‌شود ساده و مربع شکل است و دارای کفی با کاشی‌هایی به رنگ سیاه و سفید و سقفی ساده و تخت است.
براساس تحقیقات انجام گرفته توسط مهدی نورمحمدی- مشاور فرهنگی شهردار قزوین- ساختمان عمارت شهرداری قزوین از قدیمی‌ترین عمارت‌های شهری است که از سال۱۳۰۶ شهرداری قزوین در آن مستقر شده است. مجموعه شهرداری قزوین یا موزه بلدیه کنونی، قبل از جنگ جهانی اول توسط یک شرکت روسی به نام شوسه که راه شوسه قزوین به تهران را راه‌اندازی کرد، احداث شد و متعلق به این شرکت بود که آنها این مجموعه را گسترش دادند و به ایجاد منبع آب و کلیسای کانتور که کوچک‌ترین کلیسا در نوع خود محسوب می‌شود، پرداختند.
اما بعد از جنگ، موظف به دادن غرامت به ایران شدند و این مجموعه تحویل بلدیه قزوین شد که این عمارت پس از انجام عملیات مرمت به موزه بلدیه تغییر کاربری داد. ازجمله آثاری که در این موزه به نمایش گذاشته شده است می‌توان به زین اسب، دستگاه تایپ و رادیوگرام صدرالعلما (اولین شهردار قزوین)، مکاتبات اداری، نامه‌های ارسال شده توسط مردم، بیش از ۲۰۰۰ سند از حوزه‌های شهرداری و نیز اسنادی درخصوص شرکت‌های زیرمجموعه شهرداری همچون شرکت آب و برق، اشاره کرد.
موزه‌های شهر قزوین
در شهر قزوین موزه‌های متعدد و ارزشمندی وجود دارد که حتما سعی کنید سری به آنها بزنید و از آنها بازدید کنید. این موزه‌ها اکثرا به‌جامانده از دوره قاجار است و آثار ارزشمندی در آنها نگهداری می‌شود. در ادامه به نام چند موزه که ثبت ملی شده‌اند و برای عموم قابل بازدید هستند اشاره می‌کنیم تا هم با فرهنگ نیاکانی‌مان آشنا شوید و هم بتوانید از قزوین‌گردی‌تان بیشتر لذت ببرید.
موزه قزوین
در این موزه اشیای باارزشی نگهداری می‌شود؛ از ظروف و اشیای گلی هزاره‌های سوم تا اول پیش از میلاد گرفته تا دوره‌های اولیه اسلامی و همین عصر معاصر، که به نمایش گذاشته شده است. موزه قزوین در شرق دولتخانه صفوی واقع شده و شاید یکی از مهم‌ترین جذابیت‌های این موزه وجود مهرهای آن است.
موزه شهدای قزوین
سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران استان قزوین به‌منظور حفظ آثار و ارزش‌های شهدای استان قزوین، این موزه را در کنار گلزار شهدای استان و در نزدیکی امامزاده شاهزاده حسین(ع) بنا نهاد. آثار موزه شهدا شامل دست‌نوشته‌ها، آثار مکتوب، شناسنامه، لباس و وسایل شخصی شهید محمد علی رجایی (رئیس‌جمهور فقید ایران)، لباس و وسایل خلبانی، تصاویر به جا مانده، کتاب خاطرات و دستخط رهبر معظم‌انقلاب درباره شهید عباس بابایی و تصاویر استقبال مردم از ورود مرحوم سید علی‌اکبرابوترابی فرد پس از ۸سال اسارت به قزوین، تصاویر بیش از ۷۰شهیدروحانی استان، بخشی از وسایل، لباس و آثار به‌جا مانده از آنان، تصاویر، وسایل و آثار شخصی، لباس و مدارک بیش از ۵۰شهید مبارز با رژیم پهلوی، تصاویر و ماکت کعبه، وسایل ورزشی، مدارک شناسایی، کاپ‌ها و مدال‌ها و مدارک مربوط به افتخارات ورزشکاران استان، تصاویر، آثار هنری، مدارک هنری، دست‌نوشته‌ها و وسایل هنرمندان استان، تصاویر مدارک تحصیلی، کارت‌های شناسایی و وصیتنامه‌ها‌ی دانشجویان و دانش آموزان شهید استان است.موزه شهدای قزوین در سال۱۳۷۶ توسط مادر عباس بابایی افتتاح شد.
موزه مجسمه‌های دست‌ساز
در کاروانسرای تاریخی سعدالسلطنه و در سرای بهشتیان نمایشگاهی از مجسمه‌های رضا ازی محمدی وجود دارد. در این موزه زیبا در بیش از ۷۰ ویترین شیشه‌ای و چوبی مجسمه‌هایی با الهام از شاهنامه و فرهنگ فولکلور ایران قرار گرفته که چشم نواز است. مجسمه‌های مشاهیر و اساطیر سرزمین ایران باستان، قهرمانان و شخصیت‌های شاهنامه ازجمله وداع زال با سیمرغ، زاده شدن رستم، نبرد رستم و اژدها، رستم و اسفندیار، شیرین و فرهاد، کاوه آهنگر، بیژن و منیژه، سیاوش، شیر و آهو، ابن‌سینا و ابوریحان بیرونی، در نمایشگاه عرضه شده است. همچنین مجسمه مهدی اخوان ثالث، استاد محصص، استاد بنان، مصدق، سرباز هخامنشی، بابک خرمدین، ملانصرالدین، فرد نوروزی خوان،فرد موذن، پیرمرد رزمنده، جانبازان، کفاش خیابانی، آریوبرزن و شهدا ازجمله مجسمه‌های زیبایی هستند که در این موزه به زیبایی به نمایش درآمده است.
حمام بلور
این حمام هم از آثار به جا مانده از دوران صفوی است و در بافت قدیم شهر قزوین جای گرفته. تاکنون هیچ نام و نشان و مستنداتی از بانی و سازنده آن پیدا نشده و تاریخ دقیق ساخت آن مشخص نیست. مساحت این حمام نزدیک به 1200مترمربع است که از معماری زیبا و خاص صفویه بهره‌می‌برد. نقاشی‌های موجود در محوطه اصلی و کشف سفال‌های مختلف نشان از ساخت آن دوران دارد که تکمیل و بازسازی آن در دوره قاجار بوده است. در قسمت زیر گنبد سربینه حمام چهار لایه نقاشی روی لایه‌ای از آهک وجود دارد و نقاشی‌های گل و طبیعت مربوط به دوره صفوی و تمثال‌های انسان مربوط به دوره قاجاری از ویژگی‌های بارز آن است. این نقاشی‌ها هنگام عملیات مرمت زیر کاشی‌هایی که در دوران معاصر روی دیوارهای حمام نصب شده بود، پیدا شده‌اند. دانستن این نکته هم که حمام تا اواخر دهه۷۰ خورشیدی مشغول به‌کار بوده خالی از لطف نیست.
حمام قجری
حمام قجر درخیابانی معمولی و کم‌عرض واقع شده که سرسوزنی فکرش را هم نمی‌کنید بنایی به این مهمی در آن جای گرفته باشد و اگر به تابلوهای راهنما توجه نکنید حتی ممکن است از کنارش به‌سادگی عبور کنید. درِ ورودی حمام قجری درست نبش کوچه قرار‌گرفته و به‌وسیله چند پله که باید با سری خمیده طی کنید وارد محوطه حمام می‌شوید. در نخستین نگاه مثل بیشتر حمام‌های قدیمی‌ای که دیده‌ایم یا برایمان نقل شده، در وسط حوضی فیروزه‌ای رنگ که شبیه یک هشت‌ضلعی طراحی شده است خودنمایی می‌کند و در اطراف و گوشه‌های هر ضلعش سکویی پستومانند تعبیه شده که هم‌اکنون این سکوها به مجسمه‌هایی اختصاص پیدا کرده که فرهنگ و اقوام مردم قزوین از دیرباز تا به امروز را به نمایش گذاشته است. پس از گذشتن از محوطه عمومی وارد قسمت‌های دیگری از این حمام می‌شوید که کاربری آن نسبت به گذشته تغییر کرده است و بیشتر به‌عنوان موزه از آن استفاده می‌شود. با کمی تامل و حوصله می‌توانید به فرهنگ پربار و غنی مردمان کشورمان در گذشته پی ببرید و برای دقایقی حالتان خوب شود. این موزه‌ها که بیشتر مربوط به مردم‌شناسی است، کارنامه زندگی بزرگوارانه نیاکان ماست و هنرمندانی که در آنها کار کرده‌اند جان و دل و ایمان خود را در گل و خشتش سرشته‌اند.
آب انبار سردار بزرگ
این آب انبار بزرگ‌ترین آب انبار ایران و جهان است که در دوره قاجار بنا شده و هم‌اکنون به‌عنوان یکی از اثرهای مهم شهر قزوین که ثبت‌ملی هم شده است در این شهر خودنمایی می‌کند. این بنا دارای گنبدی بلند و آجری است که نورگیرهایی روی بدنه آن طراحی شده است. روی این قسمت، گنبد مخروطی کوچکی از کاشی فیروزه‌ای بنا شده که ارتفاع بلندترین قسمت این سازه تا کف، در حدود 30متر است. به جز بادگیر مرکزی، 4روزن مشبک دیگر برای تهویه در گنبد آب‌انبار طراحی کرده‌اند. در 2 سمت ورودی آب‌انبار سردار بزرگ، با سکوی سنگی برای نشستن و استراحت روبه‌رو می‌شوید. راه‌سنگی ورودی روبه‌روی شما خواهد بود که حدودا دارای 50 پله است و برای دسترسی به آب باید 5/12 متر پایین بروید. این راه در نهایت به کانالی مشهور به راه شیر منتهی شده که دارای سقف قوسی‌شکل است. اگر در قزوین به تماشای این بنای قدیمی رفتید، در ورودی آن با یک طاق‌نمای عریض با قوس جناقی و 2 پا طاق جانبی به‌صورت 2 طبقه که با آجرکاری و کاشیکاری در طرح‌های هندسی مزین شده روبه‌رو می‌شوید.سقف داخلی طاق‌نمای میانی دارای تزئینات آجرکاری، رسم بندی و پا باریک‌های تزئینی است که با کاشی جلوه بیشتری گرفته است. گنبد عظیم آب‌انبار سردار آجری است و در بالاترین قسمت آن بادگیری قرار گرفته و ارتفاع بلندترین نقطه آن تا کف آب انبار بیش از 30متر است. هم‌اکنون کف آن را به اندازه 3 متر پر کرده‌اند، که ارتفاع آن کمتر از 30شده است. همچنین، مصالح به‌کار رفته در بنای آب انبار بزرگ، شفته آهک با روکش ساروج با قطری در حدود 3متر است. آب انبار سردار بزرگ، یک نظام بزرگ و جالب از آبرسانی شهری محسوب می‌شود و در سال ۱۳۵۵ با شماره ۱۳۳۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قلعه الموت
دژ الموت یا مقر حسن صباح قدمتش به دوره مادها بازمی‌گردد و در زمان خود یکی از ارکان مهم نظامی و دفاعی در کشور محسوب می‌شده است. این قلعه در 100کیلومتری شهر قزوین و در ارتفاع بیش از 2هزار متری از سطح دریا جای گرفته است. در آن زمان به این قلعه صدپارچه آبادی هم می‌گفتند که دلیل آن هم این بوده است که باید 99آبادی یا روستا را طی می‌کردید تا به صدمین آبادی یعنی همین دژ می‌رسیدید. قلعه الموت هم‌اکنون جزو زیباترین و باارزش‌ترین آثار به‌جای‌مانده از دوران کهن ایران است که پس از ثبت ملی در سال1381 مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفت و بسیاری از راه دور و نزدیک برای دیدن این دژ به آن مکان سفر می‌کنند. برای رفتن به این قلعه حواستان به آب و هوا و فصل باشد. زیرا به‌دلیل ارتفاع زیاد، بدی آب و هوا در این مکان تأثیری دوچندان دارد. همچنین به همراه‌داشتن لباس و آذوقه مناسب برای خود و همراهانتان از مهم‌ترین نکات سفر به این مکان است.
خانه و حسینیه امینی‌ها
خانه و حسینیه امینی‌ها، از خانه‌های زیبا و اعیانی قزوین است که توسط حاج محمدرضا امینی از اعیان و تجار قزوین، در غرب رودخانه دزج ساخته شده که بعدها در زمان پهلوی اول رودخانه پر و خیابان مولوی به جای آن احداث شد. این ساختمان در سال۱۲۷۵ هجری‌قمری بنا شد که در آن زمان مبلغ
4 هزار تومان صرف ساخت‌وسازش شده بود. در میان بنا 3 تالار وجود دارد که در امتداد و به موازات یکدیگر از شرق به غرب و در میان 2حیاط شمالی و جنوبی قرار دارند. تالارها دارای ارسی‌های بسیار زیبایی هستند که هنگام روضه خوانی با بلند کردن آنها، هر سه تالار به هم متصل می‌شود و محوطه سرپوشیده بزرگ و آینه‌کاری زیبایی را تشکیل می‌دهند. در وسط تالار بزرگ چهلچراغ آویخته شده و فرش‌های تالار یک تخته و عتیقه‌اند. زیر تالارها خالی هستند که از آنها به‌عنوان سرداب، زیرزمین، شربت‌خانه و انبار استفاده می‌شده است که دیدن این مکان‌ها هم خالی از لطف نیست. مرحوم محمدرضا امینی برای خیرات و مبرات در سال۱۳۰۳ ه.ق درآمد و عایدی روستایی در اطراف قزوین را برای روضه‌خوانی در ایام محرم و اطعام مساکین در محرم و صفر و رمضان وقف این حسینیه کرده است. هم‌اکنون یکی از نوادگان امینی‌ها که مربوط به نسل پنجم این خانواده می‌شود در این مکان زندگی می‌کند.
قیمه‌نثار
محال ممکن است! حتی فکرش را هم نکنید. مگر می‌شود؟ مگر امکان دارد به قزوین بروید و قیمه‌نثار نخورید؟ شوخی‌اش هم جذاب نیست! شاید به جرأت می‌توان گفت که یکی از بهترین غذاهایی که در طول زندگی بابرکت‌تان می‌خورید همین قیمه‌نثار باشد؛غذایی در ظاهر بسیار ساده اما با دستور پخت خاص و سرو متفاوتش که جزو بهترین‌های منوی غذایی است؛ همان چلوقیمه خودمان اما این کجا و آن کجا! قیمه‌ای با گوشت‌های بندانگشتی‌ای که جدا سرو نمی‌شود و روی برنج می‌ریزند و زرشک و زعفران و خلال پسته و بادامی هم که برای تزئین برنج و لابه‌لای قیمه استفاده می‌شود، طعمش را غیرقابل وصف می‌کند. قیمه‌نثار قزوین در عین محبوبیت و خاص‌بودنش از چند ویژگی برخوردار است؛ اول اینکه کاملا سنتی و محلی است، یعنی باید فوت و فن درست کردنش را بدانید تا خوب از آب دربیاید و دوم این که حتی طعم قیمه نثار رستورانی هم بسیار دلنشین است.
همانطور که سر ظهر گرسنه هستید و در شهر به‌دنبال جایی برای صرف ناهار (حتما قیمه‌نثار) می‌گردید، به‌وفور به‌چشم می‌خورد که صف‌های طویلی مقابل بعضی از رستوران‌ها قد کشیده‌اند. اشتباه نکنید این صف‌ها نه برای کباب است ، نه حلیم و فقط قیمه‌نثار است که این صف‌های طولانی را به همان علتی که عرض شد ایجاد کرده است. این نکته را هم درنظر داشته باشید که حتما از قبل برای خوردن ناهار یا شام اطلاعات کافی را به‌دست بیاورید و از رستوران‌هایی که امتحان‌شان را پس داده‌اند، استفاده کنید.
بازار سعدالسلطنه
بازارهای سنتی در کشور ما شهرهای خاص دارند. در بیشتر شهرها و گوشه‌گوشه این سرزمین پهناور یکی از جاذبه‌های دیدنی هر دیاری بازار و بازارچه سنتی‌اش است. اما بعضی از این بازارچه‌ها از ویژگی‌های خاصی برخوردارند و بنا به دلایل متعددی بر سر زبان‌ها می‌افتند و نگاه‌های زیاد و ویژه‌ای را به سمت خودشان روانه می‌کنند. بازار سنتی قزوین هم از این‌رو بین مردم به لحاظ قدمت و زیبایی جایگاه ویژه‌ای دارد و پربیراه نیست اگر بگوییم در کنار سنتی بودن و قدمتش زیبایی وصف‌ناشدنی و خاصی هم در آن وجود دارد که هر بازدیدکننده‌ای را محو تماشای خود می‌کند، طوری که ساعت‌ها می‌گذرد و هنوز محو تماشایش هستید. شاید برجسته‌ترین مزیت این بازار نسبت به بازارهای مشابه دیگر شهرها در عین سنتی بودن بازسازی بسیار زیبا و مدرنیته آن است که هم ویژگی‌های سنتی آن را حفظ کرده و هم قابلیت‌های یک بازار مدرن را در خود جای داده است. این بازار در یکی از خیابان‌های اصلی شهر قرار گرفته است و زندگی بسیاری از مردم از طریق همین بازار تأمین می‌شود.
از بیرون نمایی بسیار ساده و معمولی دارد و گویی تنها سردر یک کاروانسرای قدیمی است و درونش خبری نیست، اما وقتی وارد بازار می‌شوید دیوارها و سقف بلندش در همان ابتدا نگاه شما را خیره می‌کند و مغازه‌هایی با معماری سنتی و شیشه‌های محراب‌گونه با چارچوب چوبی کاملا شما را به عهد صفوی بازمی‌گرداند که حس کنید زمان به عقب برگشته و شما در پایتخت ایران و بهترین بازار زمان در حال قدم زدن هستید. کاروانسرای سعدالسلطنه به نوبه‌خود بسیار بزرگ است و از چندین بازارچه و سرا تشکیل شده است که در گذشته کاربری هر کدام متفاوت بوده و به صنف خاصی تعلق داشته است.
فروشگاه‌های این بازار همه دایر و مشغول کسب هستند و خرید از آنها به توسعه و آبادانی این مجموعه و همچنین مردمانی که از این فرهنگ غنی پاسبانی می‌کنند کمک می‌کند.
