گردشگران چادرنشین

فرشته رضایی| رشت- خبرنگار:

لباس‌های پهن‌شده در معابر عمومی، برپا کردن چادرهای مسافرتی در میادین بزرگ شهر، پارک‌ها و حتی معابر پیاده‌رو و تردد با لباس‌های راحتی منزل در خیابان‌ها از صحنه‌های ناهنجاری است که این روزها از سوی گردشگران شاهد آن هستیم؛ گردشگرانی که با ماشین‌های میلیونی چادرخوابی می‌کنند اما تمایل ندارند برای سفر خود هزینه کنند. این پدیده که در شهرهای گیلان در حال گسترش است نارضایتی عمومی شهروندان را به وجود آورده است به گونه‌ای که برخی اعتراض خود را در قالب شبکه‌های اجتماعی مجازی همرسانی کرده‌اند. 
رسیدن به استان هدف گردشگری یکی از استراتژی‌های مسئولان اجرایی است. اگرچه گیلان یکی از 5 استان گردشگری کشور است اما گاه نبود استراتژی‌های لازم موجب ناهنجاری‌های فرهنگی و اجتماعی و معکوس شدن آثار گردشگری می‌شود. 


رختشویخانه‌های سیار

«مریم پورقربان» ساکن محله ضیابری رشت به همشهری می‌گوید: روزهای زیادی از سال وقت نمی‌کنم به پارک محتشم بیایم اما در تابستان یا بهار گاهی به اتفاق دوستانم به این پارک که قدمت زیادی دارد می‌آییم تا از فضای آن لذت ببریم. اگرچه از دیدن گردشگران از استان‌های مختلف در شهرمان بسیار خوشحال می‌شوم اما رعایت نکردن اصول اولیه گردشگری و احترام به میزبان چیزی است که برایم ناراحت‌کننده است زیرا گردشگرانی را می‌بینم که به جای رفتن به هتل‌ و دیگر اقامتگاه‌های مسافرتی در پارک‌ها چادر زده‌ و شهر را تبدیل به رختشویخانه سیار کرده‌اند.

«داود زارع»، دیگر شهروند رشت، هم در تایید صحبت‌های او می‌گوید: لباس‌های شسته و پهن‌شده تعدادی از مسافران روی نرده‌های عمارت کلاه‌فرنگی رشت، در حالی‌که چادر این مسافران هم کنار این عمارت برپا شده صحنه بسیار ناراحت‌کننده‌ای بود که یک روز تابستانی دیدم و از این همه بی‌توجهی مسئولان بسیار ناراحت شدم. اگرچه باید مهمان‌نواز باشیم اما واقعا ناراحت‌کننده است که خودمان نگران آثار فرهنگی و تاریخی خود نیستیم.

«صدرا بهمنش» هم که اهل لاهیجان است تاکید می‌کند: چند روز گذشته در لاهیجان قدم می‌زدم که دیدم روی نرده‌های پایانه لاهیجان رخت پهن شده و عده‌ای در حاشیه خیابان چادر زده‌اند و اصلا هم نگران این نبودند که خدای ناکرده تصادفی رخ دهد و حتی کسی نبود این افراد را به سمت کمپینگ هدایت کند تا حداقل با هزینه کم در آسایش باشند و مزاحمتی هم برای دیگران ایجاد نکنند. 
با این حال برخی جامعه‌شناسان معتقدند این نوع گردشگری جز ورود آسیب به جامعه، موجب تخریب و از دست رفتن زیرساخت‌های حداقلی می‌شود. اسکان افراد در شهر به علت از‌هم‌گسیختگی و نبود راهبرد در حوزه گردشگری است که باعث آسیب به اماکن و منابع طبیعی می‌شود؛ آنجا که گردشگری بدون مسئولیت شهروندی ترجیح می‌یابد و مسئولان هم اقدامی برای بهبود اوضاع نمی‌کنند. 


آشفتگی چادرخوابی گردشگران 

رئیس جامعه هتلداران گیلان هم با انتقاد از چادرخوابی مسافران در داخل شهرها بیان می‌کند: به دلیل نبود برنامه‌‌ریزی برای گردشگری هدفمند، شاهد نزول این صنعت و ورود گردشگرانی هستیم که صرفه اقتصادی برای ما ندارند.
«حسن مهرور‌اصلی» می‌گوید: چند سال است مسئولان اقدام به برپایی کمپینگ‌ها کرده‌اند؛ درحالی‌که در همه جای دنیا کمپینگ‌ها در خارج از محدوده شهرها ایجاد می‌شوند تا آسیبی به صنایع وابسته اقامتی وارد نشود، حالا برخی پا را فراتر گذاشته‌اند و در داخل اماکن عمومی چادر می‌زنند. 
 

تمایل مسافران به اقامت در طبیعت

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان با اشاره به وجود چادرخواب‌ها در برخی نقاط شهری بیان می‌کند: بخش زیادی از مسافرانی که به گیلان می‌آیند به اقامت در طبیعت تمایل دارند؛ به همین دلیل یکی از برنامه‌های استاندار هدایت این دسته از افراد در روستاها و اقامتگاه‌های بومگردی است؛ با این حال با آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی ناشی از حضور گردشگران در اماکنی که نباید حضور داشته باشند نمی‌شود برخورد قهری کرد و برنامه مدیریت استان این نیست. 

«حمیدرضا آذرپور» با تاکید بر این‌که این نوع گردشگری به رونق اقتصادی ما خدمتی نمی‌کند، تصریح می‌کند: متاسفانه اگر با این نوع افراد برخورد کنیم، ممکن است در دل جنگل چادر برپا کنند و اقداماتی چون آتش‌سوزی و صدمه به اموال عمومی را به‌وجود بیاورند. در دنیا برای گردشگرانی که نمی‌توانند اقامت در هتل بگیرند کمپینگ‌هایی دایر و به آنها «کمپینگ کارت» و انواع خدمات و راهنمایی‌های سفر ارائه می‌شود. تلاش ما این است برای کاستن از عوارض فرهنگی و اجتماعی و جریحه‌دار شدن احساسات مردم، بیشتر اقدام به جذب گردشگران فرهنگی و دوری از گردشگری انبوه کنیم. در گیلان هم کمپینگ‌های گردشگری وجود دارد اما تمرکز اصلی ما هدایت گردشگران به سمت روستاهای هدف گردشگری است. 


بی توجهی به پدیده چادرخوابی مسافران

تا ماه‌های آینده بخش مسافری راه‌آهن گیلان به بهره‌برداری می‌رسد و مشخص نیست برنامه متولیان گردشگری استان برای جلوگیری از ورود آسیب به زیرساخت‌ها، رونق اقتصاد بومی، ایجاد مشاغل حاصل از حضور گردشگر و کاهش آسیب‌های حاصل از حضور گردشگران انبوه چیست؟ گردشگرانی که آزادانه در هر جایی چادر می‌زنند، توجهی به موقعیت مکانی استقرار خود ندارند، با خودرو شخصی خود عاملی برای تهدید در جاده‌های پرپیچ و خم گیلان می‌شوند و از نظر اقتصادی هم برای استان درآمدزایی ندارند؛ چراکه حتی کالاهای اساسی مورد نیاز خود را از استان مبدا تامین می‌کنند.