ماهواره‌ها به کمک هورالعظیم می‌آیند

رصد وضعیت عوارض سطح زمین و سوانح طبیعی و غیرطبیعی با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای و سنجش وضعیت آن می‌تواند اطلاعات دقیقی را در اختیار دانشمندان بگذارد که در روش‌های سنتی دستیابی به آن غیرممکن یا در بهترین حالت، بسیار دشوار بود. اخیرا اما محققان سازمان فضایی ایران با بهره‌گیری از داده‌های ماهواره‌ای توانستند اطلاعات دقیق و جدیدی مربوط به تالاب هورالعظیم به‌دست بیاورند که درباره دلیل رخ دادن سانحه اطلاعات قابل‌توجهی داشت. مرتضی براری، رئیس سازمان فضایی ایران در گفت و گو با سایت وزارت ارتباطات با اشاره به اینکه روزانه 60گیگابایت داده از سوی ماهواره‌ها دریافت و ذخیره می‌شود، گفت: با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای، پارامترهای مختلفی مانند پوشش گیاهی و تغییرات دما در منطقه هورالعظیم مورد بررسی قرار گرفت که درمجموع می‌توان گفت عوامل محیطی در کنار عوامل انسانی باعث وقوع این آتش‌سوزی‌ها شده است. او با اشاره به توانایی‌های ایران در این حوزه تأکید کرد: با توجه به‌ وجود ایستگاه‌های اخذ داده‌های ماهواره‌ای در سازمان فضایی ایران و نیز ارتباطات بین‌الملل با سایر سازمان‌های فضایی موضوع پایش مداوم حوادث غیرمترقبه مانند طوفان‌های گردوغبار، سیل و آتش‌سوزی و مواردی از این دست جزو فعالیت‌های جاری سازمان فضایی ایران است و محصولات تولیدی همگی به‌صورت بهنگام در سایت سازمان فضایی ایران قرار می‌گیرد. او با استناد به داده‌های به‌دست آمده، تأکید کرد: «با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای پارامترهای مختلفی مانند پوشش گیاهی و تغییرات دما در منطقه تالاب مورد بررسی قرار گرفته و طی 3‌ماه گذشته تغییرات دما تقریبا روند مشابهی داشته است، بنابراین درمجموع می‌توان گفت عوامل محیطی در کنار عوامل انسانی باعث وقوع این آتش‌سوزی‌ها شده است.» دانش فضایی و اطلاعات ماهواره‌ها چطور می‌توانند ما را از وقوع پدیده‌های طبیعی آگاه کنند؟ سامانه‌های پیش‌بینی فضایی چطور زندگی را برای بشر ساده‌تر می‌کنند؟


برنامه‌ریزی عمرانی با کمک داده‌های ماهواره
یکی از مهم‌ترین کاربردهای فناوری‌های ماهواره‌ای پایش وضعیت آب‌و هوا و شرایط زمین است. ماهواره‌ها با دریافت مخلوطی از اطلاعات هواشناسی، زمین‌شناسی و گستردگی جمعیت را بررسی می‌کنند که از این طریق بتوانند به کشورهای مختلف کمک کنند تا شرایط زمین و تغییر آن را بهتر درک کرده و تعیین کنند وضع چه قوانینی می‌تواند وضعیت منطقه را بهتر از قبل کند. در بخش‌هایی از آسیا که معمولاً شرایط مستعدی برای سیلاب یا دیگر سوانح طبیعی دارد، با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای می‌توان وقوع سوانح را پیش‌بینی و مردم را از قبل دراین‌باره آگاه کرد. یوسوکه موراکی، دانشمند فناوری فضایی می‌گوید: «دانش فضایی همراه با سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS)  می‌توانند محاسبات پیچیده‌ این حوزه را ساده‌تر کنند.» برنامه‌ریزی‌ها در حوزه حمل‌ونقل شهری و بین‌شهری، راهسازی، کشاورزی و مدیریت مصرف انرژی بسیار حیاتی است

   ارتباط مستقیم با کشاورزان در آسیا

در پروژه‌ای مشترک که از سال 2010 با همکاری ناسا، آژانس فضایی اروپا و ‌آژانس تحقیقات فضایی ژاپن اجرا شد، با بهره‌گیری از داده‌های فضایی برنامه‌ای ویژه برای نظارت بر وضعیت جنگل‌ها و منابع آبی بخش بزرگی از کره زمین کلید خورد. 2 سال بعد، فناوری‌های دیگر نیز به این پروژه اضافه شد و یک سایت اینترنتی عمومی راه‌اندازی شد که شرایط جوی را پیش‌بینی کرده و اطلاعات آن را در اختیار عموم مردم می‌گذاشت. این سامانه می‌تواند به کشاورزان پیشنهاد کند که در چه موقعی از سال، چه محصولی را بکارند و چه هنگام برای درو کردن محصول مناسب‌تر است.