آموزش
کمبود معلم، مازاد نیرو
کمبود معلم در بانه، سقز و تا حدودی در مریوان و برخی روستاهای صعب‌العبور وجود دارد
روزیتا قادری | سنندج- خبرنگار:
یکی از نیازهای اساسی امروز استان در حوزه آموزش و پرورش نیروی انسانی است. هر سال تعدادی از معلمان بازنشسته می‌شوند و جای خالی‌شان در بعضی از شهرستان‌های استان با کمبود نیروی انسانی در بخش تخصصی و آموزشی احساس میشود. این در حالی است که در برخی از روستاهای صعب‌العبور استان هم به معلمان بیشتری نیاز است. معلمان شامل نیروهای رسمی، پیمانی، آزمایشی، قراردادی، سرباز معلم و حق‌التدریس هستند که در هر قسمت بسته به نیاز و ضرورت استان وارد عمل می‌شوند. هرچند در برخی از رشته‌ها نیز مازاد نیرو وجود دارد. در همین باره گفتوگوی همشهری را با «طالب محمدی» معاون پژوهش، برنامهریزی و منابع انسانی آموزش و پرورش استان میخوانید.
وضعیت معلمان بازنشسته استان در سال 97 چگونه است؟
ظرفیت کاری آموزش و پرورش بر اساس سال تحصیلی است نه سال تقویمی، لذا تا پایان سال تحصیلی
97-96 یا همان اوایل مهر سال جاری حدود 800 نفر از معلمان استان بازنشسته می‌شوند. بر اساس قانون، آن دسته از همکارانی که سنشان به 65 سال نرسیده است، میتوانند در صورت تمایل و با توجه به نیاز به آنها در کلاس درس بمانند و ادامه همکاری داشته باشند.
در استان برای معلمان بازنشسته جایگزین کافی وجود دارد؟
بله؛ قطعا جایگزین خواهیم داشت. دانشجویان تربیت‌معلم ورودی سال 1393 مهرماه سال جاری به بدنه آموزش و پرورش وارد می‌شوند. این دانشجویان حدود 240 نفرند. تعداد 46 سرباز معلم جدید نیز حضور دارند. همچنین حدود 40 نفر استخدام آزاد سال 96 در مهر ماه شروع به کار خواهند کرد. 13 نفر هم از اداره کل فنی و حرفهای به عنوان مامور به اداره ما خواهند پیوست که در مجموع حدود 340 نفر معلم تازه‌کار به استان خواهیم داشت.
در کدام مناطق استان کمبود معلم داریم؟
اگر تراز استانی را در نظر بگیریم، در کل میتوان گفت کمبود معلم شدید نیست. هرچند به دلایل مختلف مانند پراکندگی روستاها و صعب‌العبور بودن راههای روستایی ممکن است با کمبود معلم در بعضی مناطق مواجه شویم، اما بیشترین میزان کمبود معلم در شهرستان‌های بانه، سقز و تا حدودی در شهرستان مریوان وجود دارد. اگرچه در چند سال اخیر سعی شده است با جذب معلمان حق‌التدریس، توزیع و جابه‌جایی معلمان و همچنین استمرار کار نیرویهای بازنشسته یا به‌کارگیری بازنشستگان، کمبود و ضعفها جبران شود.
وضعیت معلمان روستاهای دورافتاده استان را چگونه ارزیابی میکنید؟
مشکلی در ارتباط با کمبود معلم در روستاهای دورافتاده نداریم. تمامی روستاهای دارای سکنه، حتی با 2 یا 3 دانشآموز تحت پوشش آموزش قرار دارند. وضعیت معلمان نیز نسبت به شرایط سخت محل تدریس از امکانات رفاهی برای انجام آموزش راحت برخوردارند.
در چند رشته تحصیلی کمبود معلم دارید و برای جبران آن چه تدابیری اندیشیده‌اید؟ از طرفی همان‌طور که مصوب شد معلم مرد در مدارس دخترانه حق تدریس ندارد، آیا در این زمینه به مشکل مواجه شده‌اید؟
بیشترین کمبود معلم را در دوره ابتدایی داریم. در تعدادی از رشته‌های دوره‌های متوسطه اول و دوم با مازاد نیرو مواجهیم. البته تعداد و نوع این رشته‌هایی که در آنها مازاد وجود دارد در شهرستان‌های استان فرق می‌کند. مثلا ممکن است در
شهرستانی در رشته فیزیک نیاز داشته باشیم، اما در شهرستان دیگری در همین رشته با مازاد نیرو
مواجه باشیم. برای جبران کمبود معلم راهکارهای مختلفی در آموزش و پرورش استان وجود دارد که شامل نقل و انتقال نیروی انسانی در میان مناطق و شهرستانها به صورت «انتقال نیرو از مناطق با مازاد نیرو به مناطق نیازمند»، تغییر دوره تحصیلی معلمان «جابه‌جایی بین دورهای»، استمرار بازنشستگی همکارانی که به تدریس آنها نیاز است، استفاده از نیروهای شاغل به عنوان حق‌التدریس، اصلاح نُرم تشکیل کلاس و مدارس زیر نرم و بعضی راهکارهای دیگر مانند استفاده بهینه از مدارس شبانه‌روزی، خوابگاه مرکزی و روستامحوری است. طبق قانون معلمان مرد نمیتوانند در مدارس دخترانه تدریس داشته باشند، اما مشکلی در این زمینه از نظر کمبود معلم زن وجود ندارد.
کمک به ارتقای جایگاه مشاوران در مدارس
«طالب محمدی» معاون پژوهش، برنامهریزی و منابع انسانی آموزش و پرورش استان می‌گوید: مشاوره و راهنمایی در مدارس یکی از شاخصهای مدنیت و پیشرفت علمی جامعه است، لذا وظایف متعددی بر عهده مشاوران مدارس است، این در حالی است که مدیران و مسئولان آموزش و پرورش نیز تسهیل‌کننده و کمک‌کننده به ارتقای جایگاه مشاور در مدارس هستند. استان در این زمینه مشکل خاصی ندارد، زیرا حدود 450 مشاور به مدارس شهرها تزریق شده است و تمامی آنها مدارک تحصیلی عالی و مرتبط دارند. از این تعداد حدود 300 نفر کارشناسی و150 نفر کارشناسی ارشد و بالاترند.
