پایان تکرار و ابتدای عملکرد شفاف

عباس ثابتی‌راد
یک سوم از عمر شورای پنجم تهران و دیگر شهرهای کشور گذشته‌است. برخی شهرها همچنان درگیرودار انتخاب شهردار مانده‌اند؛ مانند کرج. برخی دیگر نیز فعالیت معمول خود را در پیش گرفته‌اند و برخی دیگر نیز همچنان در حال شناخت مفاهیم شهری هستند. عملکرد یک سال گذشته شورای پنجم در کشور، همانطور که محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران و مرتضی الویری رئیس شورای‌عالی استان‌ها می‌گویند چندان قابل‌دفاع نیست. در طول 3سال آینده شورای شهر فرصت دارد تا گام‌هایی تازه ‌بردارد.

در فاصله انتخاب اعضای شورای پنجم یعنی 29اردیبهشت‌ماه تا اول شهریور‌ماه سال گذشته، مفهومی در میان اعضای منتخب شکل گرفت؛ اینکه شورای اصلاح‌طلب با شورای اصولگرا چه تفاوتی دارد؟ ماهیت شهر همان است که بود. اما چه رویکردی در این اعضا هست که پیش از آن نبود؟ بنابراین برخی اعضای شاخص شوراهای شهر در مشهد ، تهران ، اصفهان و تبریز اعلام کردند که فهم اصلاح‌طلبانه از شهر با فهم اصولگرایی متفاوت است،اگرچه نیت و هدف هر دو گروه خدمت بیشتر به شهروندان است. شکور اکبرنژاد رئیس شورای شهر تبریز، احمد نوروزی عضو شورای شهر مشهد و احمد مسجد‌جامعی عضو شورای شهر تهران و چند عضو دیگر از اعضای شوراهای اصفهان و شیراز بر این عقیده بودند که شورای اصلاح‌طلبی با مفاهیمی چون «شفافیت» و «مبارزه با فساد» و «شهر هوشمند» رویکردی تازه در اداره شهرها را در پیش گرفته‌است.

آنها تنها به مفهوم «خدمت» آنگونه که اصولگرایان به آن فکر می‌کردند اکتفاء نکردند،بلکه این سه مفهوم از جمله مفاهیم بنیادینی بوده که آنها بر پایه تفکر اصلاح‌طلبی در مواجهه با شهر به آن پرداختند. شاید بعد از گذشت یک سال از آن روز و بررسی عملکرد شهرداری، تا حدودی این تلقی از شهر توانسته اندکی خود را نمایان سازد؛ به‌گونه‌ای که در مشهد، تهران، اصفهان و تبریز، سامانه‌های شفافیت راه‌اندازی شده یا در دست راه‌اندازی است و همه این شهرها به سمت هوشمند شدن بیشتر به پیش می‌روند و مبارزه با فساد در آنها نیز گام مهم مدیریت شهری است.

اما آنچه دارای اهمیت است، 3سال پیش روست. قرار است در این 3سال شوراهای شهر، به‌عنوان نهاد تصمیم‌گیر و نظارتی، شهرها را به سمتی بهتر پیش‌ببرند. چه در تهران و چه در دیگر شهرهای کشور، شورای شهر قرار است فارغ از بدهی‌ها و مفاهیمی چون «شهر سوخته»، شهرها را به جایی بهتر برای زندگی تبدیل کند. قطعا بعد از گذشت 3سال، شوراها دیگر نمی‌توانند از شهر سوخته یا باتلاق‌شهرها سخن بگویند. آنها آمده‌اند تا شهرها براساس ایده‌های بهتر اداره شود.

محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران درست می‌گوید؛«شورای پنجم بار سنگینی بر دوش دارد.» موفقیت این شورا در تهران و دیگر شهرهای کشور می‌تواند راه را برای حرکت متداوم اصلاح‌طلبان هموار کند، اگر نه همان اتفاقی رخ می‌دهد که بعد از شورای اول در تهران و دیگر شهرها افتاد. هرچند بارقه امید در برخی شهرها مانند کرج خاموش شده و اعضای شورای شهر آنگونه که روشن است، منافع شهر را کمتر مورد توجه قرار‌داده‌اند؛ چرا که در طول یک سال گذشته، زمانشان صرف انتخاب شهردار، استیضاح و بررسی گزینه‌های انتخاب صرف شده و این شهر همچنان بدون شهردار اداره می‌شود. کرمانشاه هم چنین وضعیتی دارد. گذشته از مورد عجیب کرج و کرمانشاه سایر شهرها گام‌های مقدماتی خوبی برداشته‌‌اند. شاید در این شهرها بذر امید در 3سال پیش رو به نهالی برومند تبدیل شود و به بار برسد.

البته نباید فراموش کنیم که در انتخابات آینده شاید «تکرار» دیگر تکرار نشود و آنگونه که گوینده این گزاره اظهار شرمندگی کرد، آن هم «از عمق وجود»، وضعیت کمی امیدوارانه‌تر باشد.