سیاه‌نگاری‌هایی که بذر اندوه می‌پراکند

کاظم شاملو | یزد - روزنامه‌نگار

تیترهایی با افعال منفی، برجسته سازی مجادله‌های کم‌اهمیت، تکرار آسیب ها و انتشار تصاویری که چهرۀ استان را مخدوش می کند، هر روز در برخی از رسانه‌های استان خودنمایی می کند. از نظر برخی رسانه ها و فعالان رسانه‌ای، در استان نکته مثبت و امیدبخشی برای پرداختن وجود ندارد و تصویری که آنان از چهره استان در ذهن مخاطبان می‌سازند، منفی است.  مردم از دریچه رسانه‌ها به جامعه می نگرند. وقتی خبری منفی را با وسعت، شدت و سرعت بالا منتشر می‌کنیم، ذهن جامعه را بیش از حد لازم، به این حوادث معطوف کرده‌ایم. جامعه باید از آسیب ها و تهدیدها، آگاه باشد تا برای کاهش آسیب های آن، برنامه ریزی کند. وقتی خبرها، بذر اندوه در جامعه می‌پراکند، جای اندکی برای امید به توسعه و شادی می‌ماند. نظارت و نقادی از وظایف رسانه‌هاست، اما نمی توان همۀ مطالب را نقد دانست. 

هدف نقد، اصلاح است و هدف نق زدن، تخریب. مقایسه شاخص‌ها نشان می‌دهد که استان در برخی زمینه ها مزیت‌هایی دارد که برخی استان‌ها از آن‌ها محرومند، برای مثال حجم قابل توجه بیماران غیر بومی در یزد دو وجه دارد: اول ظرفیت بالای بهداشتی و درمانی در استان و دوم کمبود این امکانات در برخی استان-های دیگر. در نتیجه هموطنان ما مجبور به تحمل سختی سفر و هزینه‌هایی می‌کند. این موضوع، ظرفیت بالایی برای تبدیل شدن یزد به قطب گردشگری سلامت و درمانی ایجاد کرده است. برخی رسانه‌ها فقط یک سوی آن را می بینند و بر فرصت‌های دیگر  چشم می پوشند. شهر و استان یزد مشکلاتی مثل کم آبی، آلودگی هوا و مهاجرت دارد. این مشکلات اما باعث نمی شود رسانه تنها نقش خود را نمایش «پنجره شکسته» و چهره ای نازیبا برای استان بجوید.

 برخی مزیت های استان مانند موقعیت استراتژیک استان در کشور، برخورداری از ظرفیت‌های عالی اقتصادی در برخی زمینه ها، وجود جاذبه های متعدد ثبت جهانی و ملی شده، شاخص های بالا در بهداشت و درمان و دیگر مزیت‌هایی که ذکر آنها از مجال این مختصر خارج است. به دلیل برنامه‌ریزی نارسا برای معرفی و اطلاع رسانی آن‌ها، از این ظرفیت‌ها با حداقل ظرفیت بهره برداری شده است. «رسانه های توسعه محور» رویکردی است مورد توجه قرار گرفته. به خصوص در کشورهای درحال توسعه، استفاده از این ظرفیت برای شتاب بخشی به توسعه از محورهای اساسی است. در ایران اما حرکت برخی رسانه ها، گاه در خلاف جهت توسعه است. 

تقابل با دولت در ارگان‌های رسانه‌ای مخالف و منتقد دولت‌ها پدیده عجیبی نیست و در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه دنیا وجود دارد اما تقابل با منافع ملی و محلی موضوعی است که رسانه‌های معتقد به جریان توسعه از آن پرهیز می کنند. نگاهی به آشفته بازار طلا و ارز در ماه های گذشته و تحلیل خبرهایی که از سوی برخی رسانه ها در این خصوص منتشر می شد، مصداق روی آتش التهاب جامعه، بنزین ریختن بود. در حالی که در این مواقع انتظار می‌رود، رسانه ها در مسیر منافع ملی حرکت کنند اما با دامن زدن به التهاب کاذب بازار، در عمل در مسیر تحقق اهداف کسانی قرار گرفتند که از این آب گل آلود و آشفته بازار بیشترین منافع را به جیب زدند. در حالی که همین رسانه‌ها، داد برخورد با رانت خواران بازار طلا و ارز را سر می دادند، در عمل بازیگر میدانی شدند که بیشترین منافع را به جیب رانت‌خواران واریز می کرد.