بحران کمبود جمعیت جوان ایران را تهدید می‌کند
افزایش امید به زندگی آمار سالمندی را افزایش داده است
افزایش ۲۰ساله امید به زندگی و کاهش شدید باروری در نیم‌قرن گذشته، ایران را با موج سالمندی و چالش‌هایی در نظام رفاه و بازنشستگی روبه‌رو کرده است. این چکیده آن چیزی است که مرکز پژوهش‌های سازمان تأمین اجتماعی منتشر کرده است. براساس این پژوهش، روندهای جمعیتی کشور نشان می‌دهد که طی نیم‌قرن گذشته، امید به زندگی ایرانیان بیش از ۲۰سال افزایش یافته و این رشد، به‌طور مستقیم به افزایش سال‌های عمر سالمندان در مرحله پایانی زندگی منجر شده است. به‌گفته کارشناسان، این افزایش طول عمر که از حدود ۱۰سال عمر باقیمانده در سن ۶۵سالگی در اوایل دهه ۱۳۴۰ به حدود ۱۶سال در ابتدای دهه ۱۴۰۰ رسیده نیازمند برنامه‌ریزی گسترده برای تأمین نیازهای سالمندان است. در کنار این تحول مثبت، باروری کشور نیز در مدت کمتر از دو دهه از الگوی چندفرزندی برای هر زن به «کمتر از دو فرزند» سقوط کرده است؛ تغییری بنیادین که ساختار سنی جمعیت را به‌شدت دگرگون کرده و توازن سنتی میان گروه‌های اصلی جمعیتی به‌ویژه جوانان و سالمندان را بر هم زده است. اکنون نسل‌های پرشماری که در دوران باروری بالا متولد شده‌اند، با احتمال بیشتر زنده‌ماندن تا سنین بالاتر، رشد سریع جمعیت میانسال و سالمند را رقم زده و خواهند زد. این گزارش تأکید می‌کند که این تحولات تنها بخشی از واقعیت جمعیتی ایران است و جریان‌های مهاجرت داخلی و بین‌المللی نیز ابعاد دیگری از این تغییرات را شکل می‌دهند. به‌دنبال افزایش جمعیت سالمندان، نقش خانواده و دولت در تأمین رفاه این گروه بیش از گذشته اهمیت یافته است. اگرچه در یک قرن گذشته در سراسر جهان از بار مسئولیت خانواده کاسته و بر تعهدات دولت افزوده شده، اما اکنون نظام‌های بازنشستگی و رفاه اجتماعی در برابر موج جدیدی از تغییرات همچون کاهش مرگ‌ومیر و افت شدید باروری با چالش‌هایی مشابه آنچه در کشورهای توسعه‌یافته کره‌جنوبی و تایلند رخ داده، روبه‌رو هستند. پیش‌بینی می‌شود ایران نیز در کمتر از یک دهه آینده با فشارهای مشابه مواجه شود. سالمندی جمعیت پدیده‌ای تازه برای همه کشورهاست؛ حتی کشورهایی مانند ژاپن و برخی کشورهای اروپایی که امروز جمعیتی سالخورده دارند، تجربه‌ای مشابه در گذشته داشتند که البته با به تعادل رساندن افزایش جمعیت این موضوع را کنترل کردند.
در همینه زمینه :
