میراث
مستندنگاری از شیرهای سنگی ایذه
راحله عبدالحسینی؛ روزنامه‌نگار
مستندنگاری شیرسنگی‌های گورستان شهسوار ایذه در دست انجام است تا از سرقت و تخریب میراث 6 هزار ساله ایل بختیاری جلوگیری شود.
به گزارش همشهری، گورستان تاریخی شهسوار در روستای کهباد ایذه در استان خوزستان، یکی از محوطه‌های بازمانده از تندیس‌های سنگی است که به‌دست سنگ‌تراشان ایل بختیاری در چهارمحال و بختیاری و شمال خوزستان تراشیده شدند و نمادی از شجاعت و دلاوری بزرگان قوم بودند. سنگ مزار به شکل‌های نمادین، انسانی و حیوانی بیشتر در مناطق عشایرنشین چهارمحال و بختیاری، خوزستان، لرستان و اصفهان مرسوم و استفاده از سنگ مزار به شکل شیرسنگی در ایذه رواج بیشتری داشته‌است. به باور عشایر بختیاری، شیر سنگی بر مزار افرادی نصب می‌شد که منش پهلوانی و روحیه جنگ‌آوری داشتند.
تخریب شیر سنگی‌های بختیاری بر اثر فرسایش و همچنین سرقت آنها لزوم حفاظت از این میراث کهن را بیشتر می‌کند.
صادق شیخی، مدیر پایگاه فرهنگی آریاپیر ایذه درباره حفاظت از شیرسنگی‌ها به همشهری می‌گوید: «نخستین اقدام در دست انجام برای ساماندهی گورستان شهسوار ایذه، مستند نگاری شیر سنگی‌هاست. بعد از آن برای بازدید مسیر گردشگران و نورپردازی این محوطه در شب نیز برنامه‌هایی داریم.»شیخی درباره تخریب شیرسنگی‌ها از سوی افراد سودجو می‌گوید: «مدتی شایعه شد که در قسمت سر یا شکم شیر سنگی‌ها گنج پنهان شده است و به‌دنبال یافتن گنج، شیرسنگی‌ها را تخریب یا سرقت می‌کردند. برای حفاظت فیزیکی از شیرسنگی‌ها لازم است یک نیرو همواره در محل حاضر باشد و این امر با کمک دهیاری به‌زودی محقق می‌شود.»در زبان لری با گویش بختیاری به این مجسمه‌ها، برد شیر می‌گویند. برد شیرها، نماد شجاعت، فروتنی و مردانگی هستند که همواره از کیاست، فرهنگ و اخلاق خوب انسانی در زاگرس پاسبانی کرده‌اند. برد شیرها از پهلو، مزین به نقش شمشیر، اسب، تفنگ و تسبیح هستند و بر گرده آنها، مشخصات متوفی نوشته شده است.
