شهرهایی که خریدار زباله‌اند

در دنیای امروز که اغلب شهرها با بحران انباشت پسماند و هزینه‌های گزاف مدیریت آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، خبری از چین توجه جهانیان را به‌خود جلب کرده است: برخی شهرهای این کشور با کمبود زباله مواجه شده و برای تأمین سوخت نیروگاه‌های خود، به «واردات» و «خرید» زباله از مناطق همجوار روی آورده‌اند! این پارادوکس شگفت‌انگیز، نتیجه یک تحول استراتژیک و موفق در نگرش به پسماند است که می‌تواند الگویی درخشان برای تمام کشورها ازجمله ایران باشد.
تا کمتر از 2دهه پیش، چین خود در زباله‌های شهری غرق بود و آلودگی‌های ناشی از آن، هوا و آب‌های زیرزمینی را به‌شدت تهدید می‌کرد، اما یک تصمیم کلان، این تهدید بزرگ را به فرصتی بی‌نظیر تبدیل کرد؛ سرمایه‌گذاری گسترده روی فناوری «تبدیل زباله به برق». دولت با احداث بیش از ۱۱۰۰نیروگاه مدرن زباله‌سوز، فرایندی را پایه‌گذاری کرد که در آن، پسماندها به جای دفن، در کوره‌های پیشرفته و بدون انتشار آلاینده‌های مضر، سوزانده و به برق تبدیل می‌شوند.
موفقیت این طرح به قدری چشمگیر بود که یک «بحران معکوس» ایجاد کرد. ظرفیت عظیم و کارایی بالای این نیروگاه‌ها، تقاضا برای زباله به‌عنوان سوخت را به‌شدت افزایش داد؛ تا جایی که زباله‌های تولیدی در خود شهر، دیگر برای فعال نگه داشتن این چرخه عظیم انرژی کافی نبود. در نتیجه، این شهرها برای جلوگیری از توقف فعالیت نیروگاه‌های سودآور خود، حالا حاضرند برای هر تن زباله، مبلغی را به شهرهای همسایه بپردازند. به‌عبارت دیگر، «طلای کثیف» از یک اصطلاح به یک واقعیت اقتصادی تبدیل شده است. این تجربه، درسی قدرتمند برای ما و جهان دارد. این مدل نشان می‌دهد که پسماند یک معضل نیست، بلکه یک منبع ارزشمند و تجدیدپذیر است. با تغییر نگاه، سرمایه‌گذاری بر فناوری‌های پاک و مدیریت یکپارچه، می‌توان ضمن حفاظت از محیط‌زیست، امنیت انرژی را تقویت و یک چرخه اقتصادی پایدار ایجاد کرد. داستان شهرهای خریدار زباله در چین، یک نقشه راه عملی برای تبدیل بزرگ‌ترین چالش‌های شهری به بزرگ‌ترین فرصت‌های ملی است.