لیلا شریف | روزنامه‌نگار
یک تحلیل اجتماعی و تکراری در مورد رفتار ما ایرانی‌ها در بازار طلا وجود دارد که در دهه اخیر بارها و بارها تکرار شد. هر بار که قیمت طلا در ایران بالا رفت و مردم برای خرید هجوم آوردند، موجی از نقدهای گلایه‌آمیز شکل گرفت که مردم را مبتلا به رفتارهای هیجانی می‌دانستند. هر چند این موضوع در سال‌های اخیر با توجه به آورده طلا برای مردم عادی، کمی رنگ باخته است اما هنوز هم کم نیستند تحلیلگرانی که با حذف شرایط اقتصادی، مردم ایران را درگیر رفتارهای هیجانی معرفی می‌کنند.
طرح جملاتی مانند اینکه «ایرانی‌ها رفتار هیجانی دارند» و «در هیچ کشوری شاهد چنین رفتاری نیستیم» همان الگوی ثابت برای تحلیل رفتار ایرانی‌ها در برابر افت‌و‌خیز یک‌شبه نمودار طلا و دلار است اما حال اقتصادی این روزهای جهان نشان داد که ما ایرانی‌ها خیلی هم عجیب نبودیم. قیمت جهانی طلا در روزهای اخیر و ثبت رکورد تاریخی در این بازار باعث شد که رفتاری مشابه در کشورهایی مثل سنگاپور، هند، ژاپن و استرالیا هم دیده شود؛ همان صف‌هایی که در ذهن ما به‌عنوان نشانه‌ای از واکنش احساسی و غیرعقلانی نقش بسته بود، حالا در قالبی جهانی تکرار شده است.
در سنگاپور، خبرگزاری‌ها از افزایش چشمگیر خرید طلا از سوی مردم خبر داده و نوشته‌اند تقاضا برای گواهی‌های طلا، شمش‌های کوچک و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا، در چند‌ماه گذشته رشد چشمگیری داشته است. در ژاپن صف‌های خرید طلا آنقدر طولانی شد که بلومبرگ از ناتوانی بزرگ‌ترین طلافروشی ژاپن برای پاسخ به خواسته مشتری‌ها نوشت. این همان الگوی آشنایی است که در ایران بارها تکرار شد و اغلب مورد انتقاد قرار گرفته است. شاید وقت آن رسیده که کمی منصفانه‌تر به ماجرا نگاه کنیم. از منظر اقتصادی این افت و خیزهای بازار حرف‌های زیادی برای گفتن دارد اما میل به خرید طلا در روزهای ناآرام، نشانه ضعف فرهنگی نیست بلکه واکنشی طبیعی به نااطمینانی اقتصادی است.
تصویر ثبت‌شده از صف‌های طولانی در کشورهای مختلف نشان داد که تخریب مردم در یک موقعیت خاص راه‌حل نیست و گاهی به جای چسباندن انگ‌‌هایی مانند اینکه «تنها در ایران این رفتار دیده می‌شود» بهتر است بدون تخریب دست به تحلیل زد.
ما عجیب نبودیم
در همینه زمینه :
هشتگ روز
