گام تازه دیپلماسی و واکنش مجلس روایت بررسی تفاهم با آژانس

سحر خانمحمدی؛ روزنامه‌نگار

سه‌شنبه ۱۸ شهریور، تیم دیپلماسی ایران در یکی از حساس‌ترین مقاطع پرونده هسته‌ای به توافقی تازه با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دست یافت؛ توافقی که با میانجی‌گری مصر و از سوی سید عباس عراقچی به‌عنوان «مدالیته‌ای جدید برای همکاری» معرفی شد. این تفاهم درست در میانه مهلت تعیین‌شده از سوی تروئیکای اروپایی برای فعال‌سازی اسنپ‌بک به امضا رسید؛ ضرب‌الاجلی که فضای سیاسی پیرامون مذاکرات را سنگین کرده بود.
مجلس شورای اسلامی پیش‌تر در ۱۱ تیر دولت را ملزم به تعلیق همکاری‌های پادمانی کرده بود و همین موضوع باعث شد برخی نمایندگان با دیده تردید به این توافق نگاه کنند و خواستار پاسخگویی و روشن کردن ابعاد آن توسط وزیر خارجه شدند.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، روز شنبه ۲۲ شهریور در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس توضیح داد: «گام‌های عملی پیش‌بینی‌شده برای همکاری با آژانس، کاملا منطبق با قانون مجلس و مصوبات شورای عالی امنیت ملی است و هرگونه بازرسی صرفا در چارچوب همین مصوبات انجام خواهد شد.» وی افزود که متن تفاهم پس از 3 دور گفت‌وگوی کارشناسی و چند ساعت مذاکره مستقیم با مدیرکل آژانس، نهایی شده و «با لحاظ ملاحظات امنیتی ایران» تنظیم گردیده است و هشدار داد: «در صورت هرگونه اقدام خصمانه علیه ایران، این گام‌ها پایان‌یافته تلقی خواهد شد.»
پس از جلسه، برخی نمایندگان درباره عدم دسترسی کامل به متن انتقاد کردند که علی‌اصغر نخعی‌راد در گفت‌وگو با همشهری گفت: «متن توافق، هم فارسی و هم انگلیسی، در اختیار رئیس کمیسیون امنیت ملی قرار گرفته و بررسی آن آغاز خواهد شد.» ابوالفضل ظهره‌وند نیز با اشاره به موعد هفتم مهر برای فعال‌سازی اسنپ‌بک و ۲۶ مهر به‌عنوان تاریخ انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ تأکید کرد: «اگر شروط ایران رعایت شود، توافق مثبت است؛ در غیر این صورت مجلس می‌تواند در کنار شورای عالی امنیت ملی تصمیم به لغو آن بگیرد.»
به این ترتیب، توافق تازه ایران و آژانس در حالی در مسیر بررسی‌های حقوقی و سیاسی قرار گرفته که امیدها و نگرانی‌ها درباره سرنوشت آن همزمان در فضای سیاسی کشور جریان دارد؛ تفاهمی که می‌تواند یا نقطه عطفی تازه در همکاری با آژانس باشد، یا ایستگاهی موقت در مسیری پرچالش.