مکث
ساکنان کاسپین چگونه تغییرات اقلیمی را پشت‌سر گذاشتند؟
آخرین مرحله غارنشینی در جوامع انسانی دوره‌ای مربوط به 10 تا12هزار سال پیش است و 8 تا10هزار سال پیش را می‌توان عصر جهش‌های بزرگ در تاریخ بشر دانست که ساحت زندگی بشر را نه‌تنها در حوزه مسائل اقتصادی که در زمینه بنیادهای فلسفی هم تحت‌تأثیر قرار داد. یک باستان‌شناس و استاد دانشگاه تهران در این‌باره در نشست تلویزیون اینترنتی همشهری گفت: 10سال است درباره حاشیه دریای خزر مطالعه می‌کنم. مازندران و حاشیه دریای خزر را می‌توان آخرین مامن نسل شکارورز دانست که 12هزار سال پیش شروع به اهلی‌کردن گیاه و حیوان و بعد دهکده‌نشینی کردند. حسن فاضلی نشلی توضیح داد: این مسئله که آخرین نسل شکارورز در این منطقه زندگی می‌کردند چرا مهم است؟ چون در این زمان که انسان شکار را کنار گذاشت و وارد دهکده‌نشینی شد، از دید همه دنیا نخستین انقلاب در تاریخ بشر است که بنیادهای فلسفی بشر را هم تحت‌تأثیر قرار داد. نکته دیگر اینکه در کل خاورمیانه باستان، زاگرس و... وقتی مطالعه می‌کنید کمتر به غاری می‌رسید که نیمی از لایه‌های آن مربوط به دوره شکارورزی و نیمی از آن مربوط به دهکده‌نشینی باشد.
او همچنین به تغییرات اقلیمی اشاره کرد و ادامه داد: ما همین الان با بحران اقلیمی روبه‌رو هستیم. این یک واقعیت تلخ است که گریزناپذیر است و نمی‌دانیم این بحران پیش روی ما چقدر طول خواهد کشید. دیرین‌اقلیم‌شناسان و باستان‌شناسان توانستند مطالعه کنند که برخی بحران‌های اقلیمی که در سرتاسر دنیا پیش آمده ممکن است تا 250سال هم طول کشیده باشد. در غار هوتو هم این تجربه را داریم. حدود
8 تا 10هزار سال پیش غار هوتو و کمربند متروک می‌شود، دریای خزر پسروی دارد و ساکنان حاشیه منابع تغذیه را از دست می‌دهند، اما سبک جدیدی را با اهلی‌کردن گیاه و بهره‌برداری درست از منابع طبیعی پیش می‌گیرند و در واقع با مدیریت درست این دوران را پشت‌سر می‌گذارند تا دوباره دوران شکوفایی اتفاق بیفتد.