مهار هیجان در بازار ارز و طلا

بهزاد رنجبر- روزنامه‌نگار

4ماه از سال‌جاری می‌گذرد، بازارهایی که همواره جذابیت بالای سفته‌بازی داشتند، ثبات قابل‌قبولی را تجربه کردند و در حال حاضر کمتر خبری از موج خریدهای هیجانی در بازارهای ارز، طلا، مسکن و خودرو شنیده می‌شود.حتی در بازارهای ارز و طلا شاهد نزول قیمت‌ها نسبت به ابتدای امسال هستیم. در بازه 4ماهه منتهی به پایان تیرماه ۱۴۰۴، بازارهای دارایی توانستند با وجود تحولات ژئوپلیتیکی، رشد جهانی قیمت طلا و تداوم فشارهای تورمی، ثبات قابل‌قبولی را تجربه کنند. با وجود وقوع جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل در خردادماه و تشدید تنش‌های سیاسی، بازارها برخلاف انتظار عمومی دچار التهاب شدید نشدند. این اتفاق را می‌توان نشانه‌ای روشن از کارآمدی سیاست‌های اقتصادی دولت و بانک مرکزی به‌ویژه در حوزه مدیریت نقدینگی، تثبیت نرخ ارز و کنترل انتظارات تورمی دانست.

علت آرامش بازارها
 بررسی تحولات 4ماه گذشته حاکی از عملکرد موفق سیاستگذار اقتصادی در تثبیت بازارهاست. بازار ارز مهار شد، انتظارات تورمی فروکش کرد و بازار سرمایه با وجود یک دور نزول سنگین پس از جنگ تحمیلی 12روزه، به ثبات نسبی رسید. حتی با وجود بحرانی نظیر جنگ کوتاه‌مدت با رژیم صهیونیستی، بازارها در مسیر آرام خود باقی ماندند؛ موضوعی که در گذشته سابقه نداشت. این نتایج نشان می‌دهد که تمرکزبر مدیریت هوشمند بازار ارز و هماهنگی نهادهای اقتصادی با بانک مرکزی، می‌تواند به کنترل بازارها حتی در شرایط دشوار کمک کند.

بازار ارز؛ مدیریت هوشمندانه و آرامش 
درحالی‌که وقوع درگیری‌های منطقه‌ای معمولا منجر به افزایش شدید تقاضا برای ارز می‌شود، آمارها نشان می‌دهد که قیمت دلار در این مدت نه‌تنها افزایش نیافت، بلکه با کاهش 11.5درصدی از ۹۸۵۰۰ تومان به 87200تومان رسید. قیمت یورو نیز 6درصد افت کرد. این رفتار بازار ارز، برخلاف همه پیش‌بینی‌ها، می‌تواند نشانه‌ای از واکنش بازار به ثبات سیاست‌های پولی باشد. اقدامات بانک مرکزی در زمینه نرخ بهره، کنترل جریان نقدینگی، مدیریت مؤثر بازار متشکل ارزی، سیاست‌های پولی و انضباطی مالی نقش بسزایی در این موفقیت ایفا کرده‌اند.

سکه و طلا؛ تثبیت در برابر شوک‌ها
در سطح جهانی، اونس طلا با رشد ۱۰.۵۴ درصدی از ۳۰۳۶ دلار به ۳۳۵0دلار رسید که معمولا به افزایش قیمت داخلی طلا منجر می‌شود. با این حال، بازار طلای داخلی به شکلی چشمگیر در برابر این موج افزایشی مقاومت کرد. هر گرم طلای ۱۸ عیار با کاهش 12.5درصدی مواجه شد و قیمت انواع سکه‌ها بیش از 20 درصد کاهش یافت. این افت نه از ضعف تقاضا، بلکه از تأثیرگذاری مثبت سیاست‌های پولی بر کنترل انتظارات تورمی و حذف سفته‌بازی در بازار طلا ناشی می‌شود. کاهش قیمت طلا و سکه، در نتیجه نرخ بهره بالا، بازار را از شوک‌های بیرونی ایمن نگه داشت.

بازار مسکن؛ رشد منطقی  
بازار مسکن نیز در 4ماهه امسال با رشد ۵.2 درصدی مواجه شده است اما تازه‌ترین گزارش‌ها نشان می‌دهد که پس از جنگ تحمیلی 12روزه قیمت برخی مناطق تهران با نزول مواجه شده است. ضمن اینکه برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که قیمت مسکن در برخی مناطق بین 25تا 30درصد نزول کرده است. در مجموع میزان رشد قیمت مسکن در 4ماهه امسال نشان می‌دهد بازار با هیجان‌های تورمی مواجه نشده است. این در حالی است که مسکن همواره در زمان رکود بازار ارز، با موج سفته‌بازی مواجه می‌شد اما امسال اینگونه نشده است.