کاشت درختان مقاوم به گرما

محمد سرابی؛ روزنامه‌نگار

از سال‌ 2010 گرمایش جهانی و کمبود آب در کلانشهر‌های جهان باعث شد که فضای سبز شهر‌ها تغییر کند. شهرداری‌ها از یک طرف باید درختان جدیدی می‌کاشتند تا جایگزین درختان خشک شده شوند و پارک‌های جدید را پر کنند و از طرف دیگر، این درختان نباید منابع آب شهر را به خطر می‌انداختند.‌ جز سامانه‌های آبرسانی و تصفیه فاضلاب، یک روش کاهش مصرف آب، انتخاب گونه‌هایی از گیاهان بود که در مقابل گرما مقاومت داشته باشند و در اثر امواج گرمای تابستانی خشک نشوند. همزمان باید درختان جدید از نظر دانش محیط‌زیستی تأیید می‌شدند تا به‌صورت گونه‌های مهاجم درنیایند و محیط‌زیست شهر را به خطر نیندازند.

برزیل
تیپوانا
گونه‌ای از درخت تیپوانا در شهر سائوپائولو برای کاشت آزمایش شده است. در سال 2013خشکسالی شدیدی در سائوپائولو اتفاق افتاد و شهرداری شروع به تحقیق برای یافتن گونه‌هایی از درختان مقاوم به گرما کرد؛ نتیجه این بود که درخت تیپوانا حتی در دوران خشکسالی هم فتوسنتز و رشد دارد؛ این درخت بومی آمریکای جنوبی است.

ایالات متحده
زیتون
در سال‌های 2011 تا 2015خشکسالی شدید باعث آسیب‌رسیدن‌ به فضای سبز شهر دالاس و قسمتی از چمن‌کاری‌های شهر ‌ شد و بازگردانی آب برای نگهداری درختان باقیمانده مورد توجه قرار گرفت؛ در همین زمان شهرداری دالاس، کاشت درخت زیتون را جایگزین درختان دیگر کرد؛ زیرا در برابر گرما و خشکی مقاوم است. در شهر آستین هم درختان زیتون بیشتری کاشته می‌شوند.

اسپانیا
کاج دریایی
بارسلونا نزدیک به 20سال قبل به‌دلیل کاهش بارش و افزایش مصرف آب، دچار بحران آب شد. فضای سبز این شهر دارای چند هزار درخت پرتقال و لیموی تلخ بود که بخش مهمی از درختان آن را تشکیل می‌داد. با بروز خشکسالی، شهرداری بارسلونا شروع به کاشت درختان مقاوم به گرما مانند کاج دریایی کرد که یک گونه بومی غرب مدیترانه است و بیشتر از مرکبات می‌تواند کم آبی را تحمل کند.

اسکاتلند
بلوط
منطقه شمال جزیره انگلیس دچار خشکسالی نشده، اما گرمایش جهانی و کمبود بارش‌ها بر آن تأثیر گذاشته است. شهر ادینبورگ در این منطقه، طرحی برای کاشت یک میلیون درخت تا سال2030 دارد و برای این کار به جای نهال بومی توسکا که مخصوص مناطق سرد و مرطوب است، از نهال بلوط که بیشتر می‌تواند کم آبی را تحمل کند، استفاده می‌شود.

آفریقای جنوبی
آکاسیا
در سال‌های 2017و 2018 گرمای شدید باعث بحران کمبود آب در شهر کیپ‌تاون شد. اگرچه این مشکل با مدیریت ذخایر آب تا حدی کنترل شد اما یکی از راهکار‌های شهرداری کیپ‌تاون برای کاهش مصرف آب، تغییر گونه‌های گیاهی بود. درخت آکاسیا یا صمغ عربی که در قاره آفریقا می‌روید و کمتر آب مصرف می‌کند برای توسعه کاشت انتخاب شده است.

امارات
کهور
فضای سبز شهر دوبی، یک‌بار در سال2000 همزمان با بزرگ شدن شهر و بار دیگر در سال‌ 2010 با ایجاد پارک‌ها و بوستان‌ها گسترش پیدا کرد. در تمام این مدت مشکل کمبود آب، یکی از موانع کاشت درختان بود؛ به همین دلیل شهرداری دوبی در مقیاس گسترده‌ای‌ درختان کهور کاشت. درخت کهور که در منطقه بزرگی از آفریقا، خلیج‌فارس و جنوب آسیا رشد می‌کند کاملا در برابر گرما و آب شور مقاوم است.