گزارش
گوشت وارداتی با بازار چه کرد؟
سال گذشته که رکورد واردات گوشت قرمز شکست بازار با نوسانات قیمت کمتری مواجه بود
احمد میر‌خدایی- روزنامه‌نگار
قیمت گوشت قرمز در 5سال گذشته، 6برابر شده و به‌تدریج اقشار کم‌درآمد و متوسط خرید این کالای اساسی را کاهش داده‌اند. در چند سال اخیر با هدف تنظیم بازار گوشت قرمز، واردات این محصول با ارز ترجیحی در دستور کار قرار گرفت که بررسی آمارها نشان می‌دهد در سال گذشته که واردات گوشت قرمز به اوج خود رسید، تورم آن نیز کمتر شد. اما جدیدا دولت تصمیم گرفته واردات گوشت قرمز را با ارز ترجیحی متوقف کند که خبر خوبی برای مصرف‌کنندگان نخواهد بود، مگر اینکه تولیدات داخلی بتواند با قیمت مناسب به‌دست مردم برسد.
چرا گوشت قرمز از فهرست ارز ترجیحی خارج شد؟
با خروج گوشت قرمز از فهرست کالاهای اساسی دریافت‌کننده ارز ترجیحی در سال‌جاری و حذف یارانه ارزی واردات گوشت، قرار است از این به بعد، کل نیاز بازار با عرضه گوشت ایرانی تأمین شود؛ اما ازنظر وزارت جهادکشاورزی، این تصمیم پیامدهایی برای امنیت غذایی کشور خواهد داشت. به گزارش همشهری، سازمان برنامه‌وبودجه به‌تازگی از تصمیم برای خارج کردن گوشت قرمز از فهرست کالاهای اساسی و حذف ارز ترجیحی واردات این کالا خبر داده است. با این حساب، بازار ایران که نیاز مصرفی و صنعتی آن به گوشت قرمز حدود 1.1میلیون تن برآورد می‌شود، در سال جاری باید کاملا متکی به تولید داخل باشد. سؤال این است که واردات گوشت چه تأثیری بر قیمت این کالا دارد و با صفر شدن واردات چه سناریوهایی محتمل است؟
سناریوهای حذف گوشت وارداتی
در جریان بازدید سرزده‌ای که به‌تازگی رئیس‌جمهور از وزارت جهادکشاورزی داشت، شهرزاد مشیری، معاون بازرگانی وزارت جهادکشاورزی گلایه خود را از حذف گوشت قرمز از فهرست کالاهای اساسی به رئیس‌جمهور اعلام کرد و نسبت به تأثیر و پیامدهای این اتفاق بر امنیت غذایی کشور هشدار داد. این هشدار از این منظر قابل‌توجه است که با حذف یارانه ارزی گوشت قرمز، عملا نیاز بازار گوشت باید از محل داخلی پاسخ داده شود؛ درحالی‌که هزینه تولید گوشت قرمز در کشور تفاوت معناداری با بازارهای جهانی دارد و افزایش تقاضای آن می‌تواند به تنش قیمتی این بازار بینجامد. به بیانی دیگر، حذف گوشت از فهرست کالاهای اساسی، می‌تواند زمینه‌ساز افزایش قیمت گوشت باشد و این مسئله مستقیما معیشت خانوارها را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد. در مقابل، این احتمال وجود دارد که در سایه فشارهای اقتصادی، هرگونه افزایش قیمت گوشت در سال‌جاری به کاهش خرید خانوارها مواجه شود و عملا با این اتفاق، از شتاب گرانی آن کاسته شود؛ اما نتیجه این اتفاق نیز چیزی جز تهدید امنیت غذایی خانوارها نخواهد بود.
گوشت قرمز یک میلیون تومان نشده است
روز چهارشنبه غلامرضا نوری قزلجه در پایان جلسه هیأت دولت با حضور در جمع خبرنگاران در پاسخ به خبرنگاری درباره اختصاص ارز برای واردات گوشت قرمز و قیمت آن که حدود یک میلیون تومان است، گفت: قیمت گوشت یک میلیون نیست، در مصاحبه‌ها و سؤالات خواهشا قیمت‌گذاری نکنید. اینجور نیست. ما 8درصد گوشت مورد نیاز کشور را حداکثر در قالب ارز ترجیحی برای تنظیم بازار داشتیم نه اینکه کل مردم بتوانند با ارز ترجیحی گوشت تهیه کنند. این هم دلایل خودش را دارد. وی افزود: در وهله اول هدف حمایت از تولید داخلی است و در وهله بعدی هم این است که بتوانیم بازار را تنظیم کنیم و واردات کالا هم بالاخره با توجه به اینکه ارز استفاده می‌کند یک حدی برای کشور دارد.
واکنش بازار به گوشت وارداتی
براساس آمارهای گمرک ایران، در سال گذشته 229هزار تن گوشت قرمز (گوساله و گوسفند گرم و منجمد) با ارز ترجیحی (دلار 28هزار و 500تومانی) وارد شده که این میزان حدود 20درصد کل ظرفیت مصرفی و صنعتی گوشت قرمز در کشور برآورد می‌شود.همچنین در سال‌های 1401و 1402نیز واردات گوشت قرمز با ارز ترجیحی انجام می‌شد که طبق آمار گمرک در سال 1401بالغ‌بر 48هزار تن معادل تقریبی 4.7درصد نیاز کشور و در سال 1402بالغ‌بر 129هزار تن معادل تقریبی 11.6درصد از نیاز مصرفی و صنعتی کشور به گوشت قرمز از این مسیر تأمین شده است.بررسی اطلاعات مرکز آمار در حوزه میانگین قیمت کالاهای اساسی نشان می‌دهد که در سال 1401باوجود واردات 48هزار تن گوشت، این بازار در ماه‌های پایانی سال با تنش قیمتی مواجه شد.اما در سال 1402با رشد 160درصدی میزان گوشت وارداتی نسبت به سال 1401و تقسیم ثبت سفارش این کالا در ماه‌های مختلف، گرچه قیمت گوشت در بازار روند صعودی داشته اما شاهد شوک قیمتی نبوده است.
