عقب نشینی ترامپ در برابر حماس

بهاره محبی-روزنامه‌نگار

پس از 19ماه جنگ شبانه‌روزی رژیم صهیونیستی علیه غزه با حمایت تمام قد و همه‌جانبه آمریکا و با هدف نابودی حماس، حال برخی منابع عربی گفته‌اند که واشنگتن دیگر به‌دنبال خلع سلاح حماس به‌عنوان اولویت نخست خود درباره غزه نیست. برخی طرف‌های مرتبط با مذاکرات آتش‌بس در مصر به نیوعرب گفته‌اند که در حال حاضر اولویت آمریکا فقط آتش بس است و این برخلاف مواضع پیشین آمریکا در برابر تحولات غزه است.

عقب نشینی ترامپ در غزه پس از یمن
حدود یک هفته پیش، «دونالد ترامپ» در اظهاراتی غیرمنتظره اعلام کرد که آمریکا دیگر یمن را بمباران نخواهد کرد، چون با یمنی‌ها به توافق رسیده است. از آن زمان بمباران یمن متوقف شده و حال خبر تغییر نظر ترامپ درباره حماس منتشر شده است.
مواضع پیشین دولت آمریکا درباره حماس: طرح خلع سلاح حماس/ «استیون ویتکاف»، نماینده آمریکا در امور خاورمیانه در اسفندماه سال گذشته تأکید کرد که طرح آمریکا درباره فلسطین شامل خلع سلاح حماس است و این موضوع یک خط قرمز برای اسرائیل به شمار می‌رود.
رسانه عبری: واشنگتن در گام نخست به‌دنبال خلع سلاح حماس است/ همچنین سال گذشته روزنامه معاریو در گزارشی اعلام کرد که سرنوشت خلع سلاح حماس در نوار غزه محور اصلی مذاکرات مستقیم آدام بولر فرستاده آمریکا بوده است.
مواضع کنونی ترامپ درباره حماس: تغییر اولویت آمریکا / تا پیش از این اولویت دولت آمریکا در برابر تحولات غزه، خلع سلاح کامل حماس همزمان با آتش‌بس بود، اما گزارش‌ها حاکی از آن است که اولویت آمریکا در حال حاضر فقط آتش‌بس(حتی بدون خلع سلاح حماس) است و آمریکا پذیرفته که موضوع خلع سلاح حماس پس از آتش‌بس مورد گفت‌وگو و رایزنی قرار گیرد. به‌عبارت دیگر، خلع سلاح حماس دیگر اولویت نخست آمریکا درباره غزه نیست.

شکست در شکست حماس
بیش از یک سال و نیم است که جنگ در غزه ادامه دارد؛ جنگی که با هدف نابودی حماس از سوی رژیم صهیونیستی با حمله زمینی به غزه آغاز شد، اما تداوم این جنگ و عدم‌دستیابی صهیونیست‌ها به اهداف خود در غزه ثابت کرد که موضوع خلع سلاح حماس در عمل امکان‌پذیر نیست. حتی بسیاری از صهیونیست‌ها نیز به عدم‌امکان خلع سلاح حماس اعتراف کرده‌اند:
«عیران لیرمن»، ژنرال صهیونیستی در مقاله‌ای در «نیوزوان»: ایده خلع سلاح جنبش حماس در غزه از ابتدا اشتباه بود و چنین چیزی شدنی نیست. کار درست این است که اسرائیل به توافق آتش‌بس طولانی‌مدت با حماس دست یابد. باید از طریق مصر پیامی روشن برای حماس ارسال کنیم و همزمان طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تسهیلاتی اقتصادی همچون طرح مارشال غزه را در اختیار این باریکه قرار دهند.
 «ویگدور لیبرمن»، رئیس حزب یسرائیل بیتنا (اسرائیل خانه ماست) و وزیر جنگ پیشین رژیم صهیونیستی: کسی که در مدت یک سال و هشت‌ماه نتوانست حماس را شکست دهد، حتی اگر ۱۷ سال دیگر هم تلاش کند، باز هم موفق نخواهد شد.
«گدعون ساعر»، وزیر امورخارجه پیشین رژیم صهیونیستی: با وجود ضرباتی که به حماس وارد کرده‌ایم، اما نتوانسته‌ایم اهداف جنگ در مورد این جنبش و خلع سلاح آن را محقق کنیم.
«یوآو زیتون» تحلیل‌گر نظامی صهیونیست در مقاله‌ای در روزنامه عبری یدیعوت آحارانوت: افسران کهنه‌کار ارتش اسرائیل تخمین می‌زنند که حتی در بهترین شرایط هم دست‌کم تا سال ۲۰۲۶ یا ۲۰۲۷ شکست حماس امکان‌پذیر نیست. بر این اساس حتی رسیدن به ساده‌ترین اهداف جنگ که محدود کردن سیطره غیرنظامی حماس بر غزه است نیز بسیار دشوار است. ارتش اسرائیل برای هدف قرار دادن مکانیزم و تجهیزات نظامی حماس که هنوز دست نخورده است تلاش می‌کند، اما واقعیت این است که خلع سلاح حماس ایده‌ای غیرممکن است.

نتیجه‌گیری آمریکا
به ‌نظر می‌رسد عدم‌دستیابی رژیم صهیونیستی به اهداف خود در غزه ازجمله عدم‌خلع سلاح حماس و عدم‌آزادی اسرای شهرک‌نشین پس از 19‌ماه جنگ و بمباران سنگین باعث شده تا مقامات آمریکایی و دولت ترامپ به این نتیجه برسند که تأکید بر خلع سلاح حماس، آب در هاون کوبیدن و یک اقدام بیهوده است. در عین حال دلایل مشخص دیگری در ارتباط با تغییر اولویت دولت آمریکا در قبال خلع سلاح حماس می‌تواند قابل توجه به‌نظر برسد.
تجربه شکست در یمن: تجربه چند‌ماه گذشته آمریکا در برخورد با نیروهای مقاومت یمن، تجربه‌ای بی‌نتیجه و بی‌هدف بود و به‌نظر می‌رسد که دولت آمریکا درباره غزه نیز به نتیجه مشابهی دست یافته است. در واقع تغییر مواضع دولت ترامپ درباره خلع سلاح حماس چند روز پس از آن گزارش شده است که ترامپ اعلام کرد که یمن را دیگر بمباران نخواهد کرد.
ارزیابی کارشناسان آمریکایی: در آمریکا نیز کارشناسان امید چندانی به خلع سلاح حماس در غزه ندارند. یک گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا که‌ ماه گذشته منتشر شد، اذعان کرد که گروه مقاومت فلسطینی حماس در غزه شکست نخورده و همچنان قدرت خود را حفظ کرده است. براساس گزارش الجزیره، جامعه اطلاعاتی آمریکا در ارزیابی تهدید سالانه خود اعلام کرد که محبوبیت حماس در غزه کاهش یافته است، اما این محبوبیت در کرانه باختری رود اردن همچنان بالاست؛ به‌ویژه نسبت به تشکیلات خودگردان فلسطین. در این گزارش آمده است: این گروه هزاران نیرو و بسیاری از زیرساخت‌های زیرزمینی خود را در اختیار دارد و حماس می‌تواند مقاومت چریکی سطح پایین را از سر بگیرد و در آینده قابل پیش‌بینی به‌عنوان عامل سیاسی غالب در غزه باقی بماند. براساس این گزارش، خلع سلاح حماس در واقع یک دستور کار بی‌نتیجه در غزه است.