موزه ای علیه فراموشی

فاطمه عباسی

محل قدیمی حوضخانه باغ نگارستان سال‌هاست که نام «موزه هنرهای ملی» را یدک می‌کشد؛ موزه‌ای که حالا در دل محوطه ساختمان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بهارستان قرار دارد و شاید دلیل دنجی و خلوتی نسبی این موزه هم همین باشد. حوضخانه باقیمانده از باغ قاجاری نگارستان، نمایش‌دهنده آثار ظریف و فاخری از هنرمندان معاصر است که برای احیای هنرهای در حال فراموشی گرد هم آورده شده‌اند و «موزه هنرهای ملی» تأسیس شده است. قدمت ساختمان موزه به قبل از دوره قاجار برمی‌گردد؛ به زمانی که محدوده کنونی بهارستان خارج از حصار طهماسبی، مجموعه‌ای از باغ‌های بزرگ ییلاقی تهران بود. به‌مرور با گسترش تهران باغ‌ها و عمارت‌های ییلاقی تهران تکه‌تکه شدند و از بین رفتند. درحال‌حاضر تنها یادگار این باغ‌های قدیمی بهارستان عمارت حوضخانه یا همان ساختمان موزه هنرهای ملی است و عمارت باغ نگارستان. یکی از دلایل پابرجاماندن عمارت حوضخانه، شکل‌گرفتن موزه و بازسازی آن طی این سال‌هاست. بازدید از موزه هنرهای ملی دعوت به تماشای ظرافت هنرهای ایران است. البته در دوره قاجار عمارت حوضخانه از هر 4طرف باز بود و گردش هوای آزاد زیر سایه سقف این حوضخانه و عبور جریان هوا از حوض میانی عمارت، اینجا را خنک می‌کرد. بعدها در دوره پهلوی 4طرف عمارت درهای بزرگی نصب شد و بخش تازه‌ای به ورودی آن اضافه شد. با اینکه حوض میانی عمارت برداشته شده، اما 4ستون دورتادور حوض همچنان باقی است. روی هرکدام از این ستون‌ها روزنه‌ای وجود دارد که در دوره قاجار آب از آن وارد حوض می‌شد و بعد در باغ نگارستان به گردش درمی‌آمد. اشیای موجود در موزه هنرهای ملی قدمت تاریخی چندانی ندارند و اغلب در دوره معاصر ساخته شده‌اند. آنچه این آثار را دارای ارزش و اعتبار می‌کند ظرافت‌های هنری آنهاست که حاصل هنر هنرمندان بزرگی مثل استاد بهزاد و صنعتی و دیگر هنرمندان است.