نخستین شهرک فرهنگیان و خوابگاه کشور اینجاست

تاریخچه امیرآباد را باید به قبل و بعد از جنگ جهانی دوم و ورود نیروهای متفقین به این محله تقسیم کرد. با ورود نیروهای متفقین به تهران، ردپای نظامی‌ها در این محله پررنگ شد و با خروج نیروهای نظامی، زمین‌های بلاتکلیف را به مردم واگذار کردند و بدین‌ترتیب، زندگی به امیرآباد بازگشت. به‌گفته نصر‌الله حدادی، تهران‌پژوه، سال ۱۳۲۴ علی‌اکبر سیاسی که مدیریت دانشگاه تهران را بر عهده داشت با نامه‌ای از دولت درخواست کرد تا سکونتگاه آمریکایی‌ها در نزدیکی دانشگاه به خوابگاه تبدیل شود. خوشبختانه این پیشنهاد پذیرفته شد و با توسعه اردوگاه آمریکایی‌ها و تبدیل اتاق سربازها به اتاق‌های استاندارد، نخستین خوابگاه دانشجویی کشور افتتاح شد. گویا برای ساخت این خانه‌ها خیران تهران نیز پیشقدم شده و مشارکت کردند و ۳۰۰دانشجو در نخستین روزهای افتتاح خوابگاه آنجا ساکن شدند.
بعدها این محدوده که در شمال دانشگاه تهران واقع شده است به کوی دانشگاه شهرت یافت. سال ۱۳۲۷ عباس اقبال‌آشتیانی، مورخ و ادیب مشهور طی نامه‌ای از وزیر وقت فرهنگ درخواست کرد تا تندیسی از امیرکبیر در کوی دانشگاه ساخته و نصب شود. هدف او این بود که دانشجویانی که در امیرآباد درس می‌خواندند و روزگار دانشجویی را می‌گذراندند به یاد داشته باشند اینجا روزگاری متعلق به امیرکبیر بوده است؛ هرچند پیشنهاد آشتیانی موردتوجه قرار نگرفت، ولی نام امیرآباد و زمین‌هایش با امیرکبیر و عاشقان علم و دانش پیوند خورده است.
 رضا مظاهری، از ساکنان قدیمی محله، درباره بخش دیگر محله می‌گوید: «بعد از ساخت خوابگاه دانشجویی، شرق محله همچنان تحت تملک دولت مانده بود که از طرف وزارت دارایی تفکیک شد. این زمین‌ها در اختیار خرده‌مالک‌ها بود که در همان سال‌ها بخشی از آن را به مهاجرانی از نطنز فروختند؛ بنا بر این، نطنزی‌ها را می‌توان جزو نخستین اقوامی دانست که در محله امیر‌آباد ساکن
 شدند. تعدادی دیگر از ساختمان‌های آمریکایی‌ها هم به محل زندگی کارمندان دانشگاه اختصاص پیدا کرد. این برای نخستین‌بار بود که تعدادی خانه سازمانی به فرهنگیان واگذار می‌شد و می‌توان گفت نخستین شهرک فرهنگی‌نشین یا به‌عبارتی مجتمع‌ مسکونی فرهنگیان تهران در امیرآباد ایجاد شد.»