همسفر مراسلات در نخستین و قدیمی‌ترین مرکز تجزیه و مبادلات پستی کشور
کار شبانه‌روزی در لانه زنبور
سحر جعفریان‌عصر
در هر طرف پرشمارند؛ پشته‌پشته نامه و کپه‌کپه بسته‌های کوچک و بزرگ... ده‌ها نه، صدها نه، خیلی بیشتر از هزاران‌هزار مرسوله... از دورترین قریه و روستاهای مرزی تا نزدیک‌ترین استان و شهرستان‌ها... . این انبوه ارسالی‌ها بی‌وقفه میان ترولی‌ها یا کیسه‌های 20تا 50کیلویی و سینی‌های گردان بعد از تفکیک براساس کدپستی، تلنبار شده و می‌شوند... حالا اما به جای سیستم مکانیزه ژاپنی برای تجزیه مرسولات که بیش از نیم‌قرن (1349) پیش روش تفکیک‌های شبانه‌روزی بود، سورتینگ‌های روباتیک، بارکدخوان و هوشمند به جدا و سوا کردن پاکت‌های نامه، جوف‌ها (پاکت‌های بزرگ) و بسته‌های بیمه شده یا همان گران‌قیمت‌های سفارشی مبنای‌کاراست... دقیق و درست؛ از دفاتر پستی گرفته تا تحویل به گیرندگان. اینجا نخستین و قدیمی‌ترین مرکز تجزیه و مبادلات پستی کشور، ساختمان قدیمی لانه‌زنبوری در چهارراه لشکر است.
کیسه‌های پروپیمان و خلوت استانی
بیش از 150کیسه را به قفل هر استان انداخته‌اند؛ استان‌های پرجمعیت، کیسه‌هایی پروپیمان از مرسوله دارند و استان‌های کوچک مانند ایلام و چهارمحال‌بختیاری کمی طول می‌کشد تا وزن کیسه‌هایشان به 20یا 30کیلوگرم برسد و کارگران به چالاکی، سرگرم بستن بست کمربندی بر سر کیسه ویژه آن استان‌ها شوند.
ای کامیون که می‌روی‌به سویش...
مرسوله‌های بزرگ‌تر از پاکت، «امانت» نام دارند که برخی‌شان برای تجزیه و تفکیک از زیر اشعه قرمزرنگ عبور داده می‌شوند تا بارکدشان خوانده و سوی کیسه استان و شهرستان مربوطه، سیر داده شوند. امانت‌ها از بسته‌های یادگاری تا سرویس قابلمه، صندلی‌های چرخدار و مدتی پیش از این، حتی یخچال‌های سایدبای‌ساید بوده که به‌تدریج کنج کامیون‌ها جای می‌گیرند. بیش از 100کامیون ساعت 20هر شب با بارهایشان از یک تا صدها بسته، سوی استان گیرنده، جاده‌ها را می‌رانند.
مرسوله‌های نورچشمی و قدر و قیمت‌دار
مرسوله‌های بخش بیمه مرکز تجزیه پستی ازجمله مرسوله‌های گران نورچشمی‌اند که معمولا با توجه به قدر و قیمت مادی‌شان بیمه می‌شوند تا اگر خدایی‌ناکرده حین ارسال دچار آسیب شدند، دست فرستندگان‌شان برای طلب غرامت به جایی بند باشد. اینها را مسئول بخش بیمه می‌گوید که طی سال‌ها خدمت، مرسوله‌های عجیب و متفاوت، کم ندیده است: «طلا، اشیای قیمتی و آنچه برای برخی سازمان‌ها مانند پزشکی قانونی است از اسناد هویتی گرفته تا اعضای قابل تشریح، دارای اهمیت است.»
قصه هر مرسوله
کارگران، گاهی که از کار فارغ می‌شوند و برای استراحت چای می‌نوشند به قصه بعضی مرسوله‌ها فکر می‌کنند: «بسته بزرگی است و نشانی فرستنده و گیرنده‌هایش، شخصی است؛ شاید یکی‌شان عاشق و دیگری‌شان همان باشد که مدام ناز و غمزه دارد... این یکی از طرف پزشکی قانونی است؛ خدا به‌خیر کند...». مرسوله‌های تفکیک و گونی شده یا با ترولی یا از طریق تنها سیستم شوتینگ باقیمانده مرکز به واحدهای صادره تهران و شهرستان‌ها راه می‌یابند.
در همینه زمینه :
