«بانک نما» ناجی منظر ساختمان‌‌ها

سید محمد فخار-روزنامه‌نگار

یکی از مهم‌ترین تحولات عرصه ساختمان‌سازی به نمای ساختمان‌ها برمی‌گردد که حالا شهرداری با تهیه بانک نمای معماری ایرانی-اسلامی گامی نو برای این عرصه برداشته است. در حال حاضر این بانک تهیه شده و قرار است در دوره‌های کوتاه‌مدت به روز شود. تاکنون این بانک ۳۰ هزار نمای منتخب را در خود جای داده است. از این تعداد 100اثر برگزیده برای نمای اصولی به سازندگان املاک معرفی می‌شوند تا چهره شهر به روز، زیبا و البته ضابطه‌مند و هماهنگ شود.

 معیارهای ایرانی اسلامی نما در بخش‌های چهار گانه چیست؟
 نمای مسکونی: آرامش/ خودمانی بودن/ رعایت مقیاس انسانی/ دنجی/ دخالت‌پذیر بودن توسط کاربر
 نمای اداری: صلابت/ ثبات/ کارایی/ نظم/ تحرک
 نمای مذهبی: تقدس/ خودمانی بودن/ تجمع‌پذیری/ کارایی/ دعوت‌کنندگی
 نمای فرهنگی: ارزشمندی/ سرزندگی/ تجمع‌پذیری/ کارایی

 رعایت چه قوانینی در نمای ایرانی اسلامی مهم است؟
رعایت مجاورت: طراح نما باید بداند بنایی که وظیفه طراحی نمای آن‌را برعهده گرفته، در مجاورت چه نوع از فضای شهری قرار دارد.
 در خدمت فضای شهری بودن: در هر صورت با توجه به اینکه نمای ساختمان‌ها عنصر عمودی فضاهای شهری است، باید در خدمت فضاهای شهری باشد.
 رعایت توقعات کیفی محل: توقعات کیفی هر محله در هر فضای شهری بر طراحی نماهای ساختمانی مؤثر  است.
 طراحی براساس میدان دید: هر بنا باید براساس میدان دیدی که در برابرش وجود دارد به جزئیات توجه و آرامش بصری فراهم کند.




توجه ویژه به تناسب نما
حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهردارتهران: شهرداری تهران براساس مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ملزم به تهیه بانک نمای معماری ایرانی-اسلامی شده و در این مسیر تلاش می‌کند. این بانک تاکنون شامل ۳۰هزار نمای منتخب تأیید شده توسط استادان دانشگاهی است که توسط اداره کل معماری و ساختمان معاونت شهرسازی و معماری تهیه شده است. بانک نمای معماری ایرانی- اسلامی می‌تواند گنجینه‌ای برای سایر شهرهای کشور باشد. این اقدام به مرور سیمای شهر تهران را بهبود خواهد بخشید. مالک یا سازنده وقتی برای صدور پروانه مراجعه می‌کند، یکی از نماهای منتخب را انتخاب می‌کند. به این ترتیب، هم زمان صدور پروانه کاهش می‌یابد و هم هزینه طراحی نما کم می‌شود. به علاوه در نمای عمومی شهر نیز این اقدام اثر خود را دارد. در بخش‌های کاهش انرژی، ایمنی و اصول زیبایی‌شناسی نیز این نوع انتخاب نما مؤثر است. به علاوه در کمیته‌های نمای مناطق بر مبنای شرایط محیطی نما طراحی و پیشنهاد می‌شود تا مناسب محل زندگی طرحی نو مطابق با بافت ایرانی اسلامی ارائه شود که تناسب نما در آن رعایت شده است.