به وقت سود
بازارهای موازی با مسکن، چقدر جاذبه سرمایهگذاری دارند؟
عیسی محمدی
بعضیها خانه میگیرند تا بروند در آن زندگی کنند؛ بالاخره سقفی میخواهند و خیال راحتی و امنیتی. اما بعضیهای دیگر خانه خریدن و خانه فروختن، برایشان حکم یک نوع سرمایهگذاری را دارد؛ میخواهند که پولشان را بیشتر کنند یا دستکم پولشان کمتر نشود و ضرر و زیان نکنند. با این وضعیت تورم و افزایش قیمتها و کاهش ارزش پول ملی، حالا همین خانه و آپارتمانی که 5سالی درگیر رکود بود و کسی نگاهش نمیکرد، تبدیل به یک کالای سرمایهای شده است. شاید یکجورهایی، همین اتفاق است که اوضاع بازار مسکن را به هم ریخته. اما چرا خیلیها به این سمت و سو آمدهاند و سمت بازارهای موازی دیگر نرفتهاند؟ وضعیت بازارهای موازی مسکن و سود و زیان و چرتکه انداختن آن چطور است؟
مسکن؛ جذابیتهای آجر و آهن
اولش بد نیست کمی از بازار مسکن، بهعنوان بازار پرسود امروز و نیز راه گریزی برای فرار از پولهای نقدی که مشخص نیست چندماه بعد ارزششان چقدر خواهد بود، صحبت کنیم. وقتی که قیمت ارز بالا رفت و نرخ رسمی سود سپردههای بانکی هم کاهش یافت، این مسکن بود که دچار شوک قیمتی شد. 70درصد تقاضاها هم بابت خریدهای زیر 100متر بود که باعث شد در مناطق خاصی از تهران و شهرهای دیگر، قیمتها بهشدت بالا برود. البته مسکن 5 سالی بود که تکانی نخورده بود اما از 2 فصل پایانی سال گذشته، رشد قیمتها کمکم خودش را نشان داد. در زمستان پارسال، این رشد بهگونهای بود که ارزشافزوده این حوزه را 24درصد کرد؛ بازار دلچسبی که حتی از بازار ارز هم پربازدهتر شده بود. در پاییز سال گذشته، رشد قیمتها 7/4درصد ولی در زمستان همان سال 4/11درصد شد. ارزشافزوده بخش مسکن در حالی رشد بالایی را تجربه کرد که سال 95، این ارزشافزوده منفی
13 درصد و در سال 94 منفی 17درصد بود. حالا این بازار، جزو بازارهای پربازده شده و قیمتها مدام در حال رشد است؛ آنهم درحالیکه تا به حال رشد 30 تا 40درصدی را به نسبت مناطق و نقاط مختلف تجربه کرده است. البته مشخص نیست که بعد از این چه اتفاقی بیفتد؛ بعضیها میگویند این موج فرومینشیند و برخی نیز مدعیاند که خیر، این موج ارتفاع بیشتری خواهد گرفت.
سپردههای بانکی؛ جذابیتهای تاریخ گذشته
یکی از بازارهای موازی با مسکن را بلاشک میتوان بازار سپردهها و حتی تسهیلات بانکی دانست. البته تسهیلات ربطی به مردم ندارد و صرفا هزینهای از جیب آنها خارج میشود اما سپردهها با درصد سودهای بالای 20 درصد، همیشه جزو جاذبههای سرمایهگذاری بوده است. حتی در بعضی از بانکها و بهصورت غیررسمی و با فرمولهای خاص خودشان، این سودها به 25درصد هم میرسید که در نوع خودش بسیار وسوسهکننده بود. اما بهواسطه اخلالی که این رقم بالا در تولید و اقتصاد کشور ایجاد کرده بود، باعث شد تا دولت در 2نوبت، تصمیم به کاهش نرخ سود بگیرد و این کاهش نرخ سود، به زیر 15درصد رسید ولی بانکها روشهایی برای دور زدن آن پیدا کردند. همین حالا هم اگر به بانکها مراجعه کرده و رقم سپردهگذاریتان بالا باشد، هنوز هم میتوانید روی سودهای 20درصدی حساب کنید. البته با توجه به اتفاقاتی که در بازار مسکن و ارز و سکه افتاده است، مردم ترجیح میدهند که کمتر به سپردهگذاری فکر کنند چرا که آنها دوست ندارند با توجه به تورم موجود، بعد از یکی دو سال ارزش نقدینگیشان افت کند، هرچند که سودی هم برده باشند.
سکه؛ هنوز بازارش سکه است
سکه و خرید و فروش آن همیشه جزو بازارهای پرجاذبه بوده است. این روزها همه دوست دارند خرید و فروش سکه داشته باشند و این علاقه چنان لجامگسیخته شد که عملا دولت برای مدیریت این حوزه ورود کرده است. بازار سکه، حتی در سالهای گذشته نیز جزو بازارهای پرسود بوده. در سال گذشته، شما با 200 میلیون تومان پول، میتوانستید نزدیک به 182سکه بخرید و مدتی بعد، این میزان سکه ارزش 238میلیون تومانی داشته باشد؛ یک سود 19درصدی که بد هم نبود. این سود در زمستان سال گذشته به 28درصد هم رسید که در نوع خودش نرخ خوبی محسوب میشد. خب، حالا که قیمت سکه بیش از 4 میلیون تومان رسیده، خودتان میزان سود را حساب کنید.این افزایش همینطور ادامه یافت و قیمت سکه بالاتر و بالاتر رفت، طوری که بعضیها صدها و هزاران سکه خریداری کردند تا به سودهای شگفتانگیز برسند.
دلار؛ سرکش دوستداشتنی
وضعیت دلار و ارزهای دیگر نیز مشخص است؛ هنوز هم اگر دلار را رها کنند، قیمتش سر به فلک میکشد. چهکسی تا ابتدای امسال، فکرش را میکرد که دلار رسمی بشود 4هزار و 200 تومان و دلار غیررسمی هم بالای 8-7هزار تومان؟ در پاییز سال گذشته، نرخ سودآوری در بازار دلار 10درصد ولی در زمستان به 17درصد رسید. این نشان میدهد که بازار ارز نیز همیشه جزو بازارهای پرسود بوده است؛ ضمن اینکه دلار بهواسطه ماهیتی که دارد، همیشه ارزش ذاتی خودش را حفظ میکند، درست مثل طلا. این بازار این روزها بهشدت برای مردم جاذبه دارد؛ بهواسطه تحریمهای پیش رو، امکان افزایش قیمت انواع ارزها وجود دارد و همین، ممکن است سودهای کلانی را نصیب سرمایهگذاران کند. ارز و بازار آن، کلا متأثر از روابط سیاسی، آینده برجام، عملکرد اقتصادی دولت، سیاستهای بانک مرکزی، تورم و... است؛ پس بهراحتی نمیتوان دربارهاش صحبت کرد و ریسکپذیریاش دقیقا بهخاطر همین است که مطرح میشود؛ شاید که رفتار یکی از اثرگذاران این قصه تغییر کند و به این واسطه، تبدیل به بازار زیاندهی هم بشود.
سهام؛ بازار همیشه جذاب
بازار سهام همیشه جذابیتهای خاص خودش را داشته است. بد نیست بدانید که پاییز سال گذشته، سودآوری این بازار 19درصد و در زمستان با رشد قابلتوجهی،تبدیل به 7/24درصد شده است. بورس به 2حوزه بورس کالا و بخش کارگزاران تقسیم میشود. تنها در بورس تهران، 560شرکت پذیرفته شد و سهامشان خرید و فروش میشود. برای موفقیت در این بازار، حتما باید با کارگزاران متخصص و معتمد مشورت کنید. باز هم بد نیست بدانید که تنها در مردادماه امسال، بیش از 12هزار و 480میلیارد ریال سود انواع اوراق میان سرمایهگذاران تقسیم شده است.