توصیه اوباما به کاربران اینترنت: آفلاین شوید

باراک اوباما در نخستین مصاحبه‌‌اش پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری، در یک برنامه رادیویی نسبت به استفاده «غیرمسئولانه» از شبکه‌های اجتماعی هشدار داد و از چهره‌های سیاسی حاضر در قدرت خواست از این ابزار برای نزدیکی مردم به یکدیگر استفاده کنند، نه ایجاد تفرقه در میان آنها. این سخنان نشان می‌دهد انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا بسیاری را در این کشور نگران کرده است.

اوباما در یکی از برنامه‌های رادیویی بی‌بی‌سی که اجرای آن را «پرنس هری»، از اعضای خانواده سلطنتی انگلیس به‌عهده داشت، گفت که با ادامه وضعیت کنونی، ممکن است اینترنت به ترویج تعصب در میان مردم دامن بزند و در نهایت به چندپارگی جامعه منجر شود. او گفت: «همه رهبران سیاسی باید به‌دنبال یافتن راهی برای ایجاد یک فضای جمعی مناسب در اینترنت باشند.» رئیس‌جمهور پیشین آمریکا به آینده اینترنت و احتمال تحریف بیش از پیش واقعیت‌ها اشاره کرد و نسبت به شرایطی که افراد خود را در معرض دیدگاه‌هایی قرار می‌دهند که تنها تأیید‌کننده نگاه آنهاست، ابراز نگرانی کرد.

اوباما گفت: «یکی از خطرات مهم اینترنت این است که افراد پیله‌ای از اطلاعات اطراف خود ایجاد می‌کنند. این می‌تواند سوگیری‌های آنها را بیشتر و بدتر کند.» او گفت که در گذشته شبکه‌های تلویزیونی مختلف، دیدگاه‌های افراد گوناگون را منعکس می‌کردند اما اکنون در شبکه‌های اجتماعی افراد تنها در معرض نوع خاصی از تفکر شبیه به‌خود قرار می‌گیرند. باراک اوباما خود طی یک دهه گذشته در شبکه‌های اجتماعی مختلف به‌خصوص فیسبوک و توییتر حضور داشته و حتی پیروزی‌اش در 2دوره ریاست‌جمهوری طی سال‌های 2008و 2012متاثر از فعالیت چشمگیر تیم تبلیغاتی‌اش درفضای مجازی بود.

او را به‌همین دلیل «رئیس‌جمهور شبکه‌های اجتماعی» می‌خواندند. اما فردی جایگزین او در کاخ سفید شد که به‌معنای واقعی کلمه، تاکنون رئیس‌جمهور شبکه‌های اجتماعی بوده است. دونالد ترامپ طی حدود 11‌ماه گذشته تقریبا هر روز با انتشار پست‌های جنجالی توییتری، جامعه آمریکا و گاهی اوقات جهان را به لرزه درآورده است. اوباما در بخشی از سخنان خود که به اعتقاد بسیاری اشاره به رفتار ترامپ طی این مدت داشته، گفت که شبکه‌های اجتماعی باید برای نزدیکی افراد جامعه مورد استفاده قرار گیرند نه ایجاد تفرقه میان آنها. او گفت: «سؤالی که همیشه من را به‌خود مشغول کرده این است که چطور می‌توان از این تکنولوژی برای تضارب آرا و گوناگونی دیدگاه‌ها استفاده کرد و مانع از آن شد که جامعه بالکانیزه شود؟» سخنان اوباما در حالی مطرح می‌شود که انتقادها از ترامپ به‌خاطر استفاده بیش‌از‌ حد از توییتر و رفتارهای تفرقه‌آمیزش بیشتر شده است.

به دنیای واقعی بیایید باراک اوباما در این مصاحبه رادیویی که حدود 3‌ماه پیش در تورنتوی کانادا ضبط شده، تأکید کرد که ارتباط رودرروی افراد با یکدیگر خنثی‌کننده دیدگاه‌های افراطی است. اوباما گفت که شبکه‌های اجتماعی ابزار بسیار قدرتمندی برای همراه و هماهنگ کردن افراد هم‌نظر است. او در عین حال به کاستی‌های جمع‌های آنلاین هم اشاره کرد و گفت: «اما مهم است که آفلاین شوند، یکدیگر را در دنیای واقعی ملاقات کنند و همدیگر را بشناسند چرا که واقعیت این است که در اینترنت، همه چیز ساده به‌نظر می‌رسد اما زمانی که افراد را رو در رو ملاقات می‌کنید، تازه متوجه می‌شوید که چقدر پیچیده‌اند.»

باراک اوباما با اشاره به کمپین‌های شبکه‌های اجتماعی گفت: «زمانی که با جوانان در شبکه‌های اجتماعی برای راه‌ انداختن کمپین‌ها کار می‌کنیم ضروری است که به آنها گوشزد کنیم که فقط هشتگ زدن و منتشر کردن به تنهایی ایجاد‌کننده تغییر نخواهد بود. این کار برای بالا بردن آگاهی مردم مؤثر است اما باید بیرون رفت و در فضای حقیقی، واقعا دست به‌کار شد.»

 اوباما، پیروز شبکه‌های اجتماعی

گفت‌وگوی دیروز باراک اوباما یادآور انتخابات ریاست‌جمهوری 2008و 2012بود. اوباما در هر دو رقابت، حضور بی‌سابقه‌ای در شبکه‌های اجتماعی به‌خصوص فیسبوک، توییتر و یوتیوب داشت و توانست با عملکرد خوب خود رقبا را از میدان خارج کند. کمپین تبلیغاتی اوباما در فیسبوک که اتفاقا تبلیغ موفقی هم بود، در مجموع 2میلیون «لایک» گرفته بود. در سال 2012کمپین فیسبوکی او 32میلیون لایک داشت. فیسبوک در سال 2008، 200میلیون کاربر و 4سال بعد یک‌میلیارد کاربر داشت. حساب کاربری اوباما در توییتر در سال 2008، 115هزار دنبال‌کننده داشت اما این تعداد در سال 2012به 21میلیون نفر رسید. البته تعداد کاربران توییتر در سال 2008در مجموع 6میلیون کاربر و در سال 2012، حدود 500میلیون کاربر داشت. فاصله اوباما با رقبا البته بسیار زیاد بود. مثلا در سال 2012، رقیب او یعنی میت رامنی در فیسبوک حدود 10میلیون لایک و در توییتر حدود 1.5میلیون دنبال‌کننده داشت.