تکانه‌های صنعت طیور

هما اخوان| گرگان ـ خبرنگار :‍

سازمان جهاد کشاورزی گلستان اعلام کرده که گلستان تا پایان سال 96 توانسته است در صنعت طیور به خوبی رشد کند و به این ترتیب 7 درصد مرغ تولیدی کشور را به خود اختصاص دهد. با این همه صنعتگران این حوزه می‌گویند که هنوز هم مشکلاتی گریبان‌گیر آنهاست که با قطعی‌های برق این روزها بیشتر شده است. 


تولید مرغ، صنعت نخست استان

مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی گلستان می‌گوید: گلستان با تولید بیش از 215 هزار تن گوشت سفید در سال 96 و همچنین بهره‌وری بسیار بالا در صنعت طیور کشور، در تامین گوشت سفید ایران جایگاه مهمی دارد. 
«غلامعلی هلاکو» بیان می‌کند: 966 واحد مرغداری گوشتی در گلستان با ظرفیت نزدیک به 28 میلیون قطعه در سال 7 درصد ظرفیت مزارع مرغ گوشتی کشور را به خود اختصاص داده است. صنعت طیور استان به لحاظ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در تولید و تجارت زنجیره طیور دانش وسیعی دارد که بخش مهمی از اقتصاد کشاورزی استان است. 

او ادامه می‌دهد: صادرات مرغ و فراورده‌های آن در کنار توسعه و گستره وسیع صنایع تولید خوراک طیور، مرغ مادر، جوجه یک‌روزه، مزارع پرورش نیمچه گوشتی، کشتارگاه‌های صنعتی طیور و سایز زنجیره‌های وابسته در زنجیره تامین و عرضه، سرمایه‌های استانی و فیزیکی مطلوبی را در حوزه‌های تولید، تجارت و صادرات این صنعت در گلستان ایجاد کرده است. 
هلاکو می‌افزاید: در این بخش که به نظر می‌رسد صنعت اول استان است، بیش از 18 هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری شده است. ارزش تولیدات این صنعت بیش از 26 هزار میلیارد ریال بوده که بیش از 35 درصد ارزش تولیدات بخش کشاورزی استان را به خود اختصاص داده است. این موضوع جایگاه ویژه این صنعت را در اقتصاد کلان استان نشان می‌دهد. 


سال گذشته موردی از آنفلوآنزا نداشتیم 

هلاکو با بیان اینکه با تلاش و همکاری مرغداران، سازمان جهاد کشاورزی و شبکه دامپزشکی استان در سال گذشته، گلستان عاری از آنفلوآنزای فوق حاد طیور بود بیان می‌کند: محصولات تولیدی این استان از سلامت کامل و کیفیت مناسب برخوردار است. سال گذشته بیش از 215 هزار تن گوشت مرغ در استان تولید شده که رشد نزدیک به 30 درصدی نسبت به سال 95 داشته است. 

او می‌افزاید: سالانه بخشی از تولیدات استان شامل جوجه یک‌روزه، تخم‌مرغ، گوشت مرغ، پای مرغ، خوراک طیور و غیره به کشورهایی از جمله عراق، ترکمنستان، افغانستان، چین، اندونزی، تایلند، فیلیپین و... صادر می‌شود. با توجه به شرایط اقلیمی مناسب، ارتفاع از سطح دریا، رطوبت مناسب و بهبود مدیریت پرورش (تلفات 4 درصد و بهبود ضریب تبدیل دان به گوشت مرغ کمتر از 8/1)، گرایش متقاضیان سرمایه‌گذاری در این بخش افزایش یافته است به طوری که با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و بهره‌مندی از منابع مالی و پولی، ظرفیت طیور استان طی چند سال اخیر از 4/6 میلیون قطعه در هر دوره به 28 میلیون قطعه رسیده است. 

هولاکو می‌گوید: در گلستان ضریب ارزش تولیدات به ارزش سرمایه‌گذاری یک است که قابلیت اقتصادی این صنعت در استان را نشان می‌دهد. این مهم از مزیت نسبی این استان نسبت به بیشتر استان‌های کشور حکایت دارد، به طوری که گوشت مرغ در گلستان دارای کیفیت مناسبی است و طرفدار بیشتری دارد. 
با توجه به تلفات کمتر و شاخص تولید بالاتر به نظر می‌رسد گوشت مرغ تولیدی گلستان نسبت به سایر استان‌ها در واحد سطح بیشتر بوده به طوری که در شرایط یکسان، وزن پایان دوره مرغ بیشتر است. این موضوع قدرت رقابت مرغداران استان را افزایش داده است و این صنعت را از بخش‌های پیشرو در فعالیت‌های اقتصادی استان مطرح کرده است. 
با وجود جایگاهی که مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی می‌گوید اما به نظر می‌رسد برخی از مرغداران استان معتقدند که برای دست یافتن به این رشد 3 درصدی و افزایشی بیش از آن، مشکلاتی وجود دارد که باید رفع شود. 


چالش‌ها بسیار است 

یکی از مرغداران غرب استان می‌گوید: از مهم‌ترین مشکلات صنعت طیور مانند سراسر کشور، نوسان قیمت نهاده‌ها و گوشت مرغ، افزایش تولید مرغ در برخی فصل‌ها، بازار کاملا نابالغ و همچنین آشنا نبودن برخی از فعالان با فضای کسب‌وکار این بخش است. گفتنی است تغییر قیمت ارز در کشور و خشکسالی‌های متعدد بخشی از دلایل نوسان قیمت نهاده‌ها در سال‌های اخیر است و اثربخش نبودن نقش تشکل‌های بخش خصوصی در قیمت‌گذاری موثر در بازار یکی از معضلاتی است که در شفاف‌سازی قیمت همواره مشکلاتی ایجاد کرده است. 

«مسعود مهدوی‌فر» درباره راه برون‌رفت از مشکلات صنعت طیور می‌گوید: توسعه زنجیره‌های یکپارچه، توجه به بازرگانی، توسعه صادرات، تکمیل فرایند فراوری و همچنین تشکیل کنسرسیوم همکاری‌های اقتصادی در بخش‌های مختلف صنعت، استفاده از ظرفیت بورس و فرابورس برای ایجاد ثبات، پایداری و شفافیت در معاملات بخش، ایجاد زمینه حضور و مشارکت شرکت‌های بزرگ و همچنین گشایش حساب‌های اعتباری در سیستم بانکی برای فعالان بخش در سال‌های آینده است. 

وی می‌افزاید: اگر قرار است صنعت طیور در حکم صنعت نخست استان باشد، استان باید برخی از مشکلات را حل کند. موضوع این است که سرمایه‌گذاری در صنعت طیور به دلیل مشکلات ناگهانی مانند شیوع بیمارهای واگیردار سرمایه‌گذاری پرریسکی است. یک مرغدار ممکن است ظرف 48 ساعت، همه سرمایه و دارایی‌اش را از دست بدهد. 
او بیان می‌کند: نوسان قیمت ارز همراه با موج مرگ‌ومیری که سال قبل در صنعت طیور اتفاق افتاد و گرانی‌های یکباره موثر در قیمت تخم‌مرغ و مرغ صنعتگران این حوزه را در هجمه‌های گسترده اجتماعی و بلاتکلیفی اقتصادی قرار داده است. این موضوعات به رسیدگی و حل سریع‌تر نیاز دارند.