حیات روستاها در گرو تامین شغل

مهسا طالبی| رشت -خبرنگار:

روستاها کانون‌های توسعه اقتصاد محلی هستند و توجه به توسعه آن‌ها می‌تواند موجب رشد و شکوفایی هر منطقه شود. اما رشد مهاجرت از روستاها به شهرها در دهه‌های اخیر نشان دهنده بی توجهی به   مقوله است. محرومیت از نظر دارا بودن زیرساخت‌های اولیه و امکانات رفاهی، بی توجهی به بافت روستا و از بین رفتن غیراصولی و تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی و منابع طبیعی و نیز استفاده نکردن از ظرفیت‌های کشاورزی و بسته بندی محصولات موجب شده که روستاهای گیلان در عین توانمندی بسیار در محرومیت چندین ساله بمانند.  گیلان دارای 2754 روستاست که یک میلیون و 76 هزار نفر از جمعیت بیش از 2 میلیون 500 نفری گیلان یعنی حدود 40درصد در آن ساکن هستند. روستاهایی سرسبز و خوش آب و هوا و حاصلخیر که اندکی برنامه‌ریزی موجب توسعه پایدار و ایجاد اشتغال در آنها می‌شود.  اما  بی توجهی به اقتصاد بومی و تضعیف این شیوه اقتصادی با اجرای طرح‌های غلط ریشه به اقتصاد روستایی ما زد و به نوعی روستا گریزی را ترویج کرد.


 ایجاد سازمان روستایی در کشور

در این زمینه نماینده رشت در مجلس شورای اسلامی می‌افزاید: ما در مجلس طرحی را تصویب کرده ایم که عنوان آن توسعه اقتصادی روستاها و مناطق عشایری است. «محمدصادق حسنی جوریایی» می‌گوید: ما نیازمند سازمانی هستیم که همه مشکلات مربوط به روستاها در آن سازمان برطرف شود. نظر بسیاری از نمایندگان با ایجاد سازمان مستقل برای روستاییان مساعد است. اگر این مساله در صحن رای بیاورد این سازمان تاسیس و راه برای رفع مشکلات روستایی هموارتر می‌شود.حسنی با بیان اینکه متاسفانه درآمدزایی موجود در  روستاها نمی‌تواند جوابگوی نیاز اقتصادی یک خانواده روستایی باشد تاکید می‌کند: همه ما باید به این اعتقاد برسیم که در روستا می‌توانیم مشکلات را برطرف کنیم. لذا باید دنبال درآمدزایی حاشیه‌ای در روستاها باشیم. وی اضافه می‌کند: باید با ایجاد شغل‌های پایدار روستاییان را به این باور برسانیم که می‌توانند در روستا با کار و فعالیت اقتصادی به زندگی مطلوبی دست یابند. نمی‌توان با تبلیغ و ترفند روستاییان را مجاب به ماندن در روستاها کرد.


 توسعه روستاها در دستور کار دولت

مدیرکل امور روستایی گیلان در گفت و گو با همشهری با تاکید بر مشکلات روستاها در دهه‌های اخیر و توجه دولت تدبیر و امید به مقوله اقتصاد محلی بیان می‌کند: در سال جاری 12 هزار میلیارد تومان از سوی مجلس شورای اسلامی و از محل صندوق توسعه ملی برای اشتغال زایی در روستاها اختصاص یافته است. «مازیار سید نژاد» بیان می‌کند: این تسهیلات برای مناطق روستایی و عشایری و شهرهای زیر 10 هزار نفر جمعیت در نظر گرفته شده است. همچنین مقرر شده این این تسهیلات در فعالیت‌های کارگاهی، صنایع تبدیلی و تکمیلی و حوزه کشاورزی هزینه شود. به گفته وی امور روستایی گیلان هم برای شناسایی روستاییان متقاضی از طریق فرمانداری‌ها و دهیارها اطلاع رسانی کرده است.  سیدنژاد می‌افزاید: تا پیش از دولت یازدهم عمدتا سیاست دولت تمرکز در بحث عمران روستایی بود، اما تجربه به ما نشان داد که صرفا این خدمات از مهاجرت روستاییان به شهرها جلوگیری نمی‌کند. بنابراین در کنار اجرای پروژه‌های عمرانی و زیر ساختی، بحث حمایت برای اشتغالزایی و ارایه تسهیلات را دنبال می‌کنیم. این تسهیلات از طریق صندوق کار آفرینی و امید و بانک سینا و کار گروه اشتغال و تولید در رشته‌های مختلف پرداخت می‌شود.


 نبود خلاقیت برای مدیریت روستاها

 فرماندار آستارا هم در این باره بیان می‌کند: دولت به‌رغم مشکلات مختلف از روستاها حمایت کرده‌ است، ولی متاسفانه به دلیل نبود خلاقیت در مدیریت روستاها، پیشرفت قابل توجهی در روستاها دیده نمی‌شود.  «یونس رنجکش» می‌افزاید: یکی از ضعف‌های ما این است که در شهر نشسته‌ایم و برای روستا تصمیم گیری می‌کنیم این روش کاملاً غلط است. آنچه که در حوزه روستا به عنوان خلأ می‌بینیم بحث خلاقیت و نوآوری است. دهیاران باید ظرفیت‌‌های روستا‌هایشان را به سرمایه گذاران معرفی کنند و برای قوانین دست و پاگیر هم باید فکری کرد.  رنجکش با تأکید بر اینکه دهیاران باید مشکل سرمایه‌گذاری در روستاها را برطرف کنند، تصریح می‌کند: آینده‌نگری در روستا یک اصل است این آینده نگری در گذشته دیده نشده و  از همین رو دهیار باید تلاش کند روستایش را به جلو سوق دهد.

فرماندار آستارا با بیان اینکه شاهد یک جریان مهاجرت در گیلان هستیم گفت: استان گیلان در آینده بواسطه این جمعیت معکوس که مولد هم نیست دچار چالش خواهد شد. ویلاهای نامتوازن یکی از این معضلات است اگرچه در حال حاضر تصمیمات سفت و سختی در خصوص این نوع ساخت و سازها گرفته شده، اما در واقع نیازمند این هستیم بر اساس آمایش سرزمینی جایگاه‌ها را تعریف کنیم. اما دهیاران ما به واسطه شناخت دقیقی که از منطقه خود دارند بهتر از کارشناسان تئوری پرداز می‌توانند موثر باشند. این شناخت از منطقه می‌تواند سرمایه‌گذار را مجاب به سرمایه‌گذاری و توازن درست روستا را برقرار کند.  

رنجکش گفت: ما نیازمند حفظ هویت روستا هستیم و هویت روستا ارزش‌های اجتماعی آن است. باید تلاش کنیم این ارزش اجتماعی حفظ شود تا پایداری روستا باقی بماند درغیر این صورت اگر روستا را هم شبیه شهر کنیم زندگی را باخته‌ایم و طبیعت را هم از دست داده‌ایم. وی ادامه داد:  در نظام جمهوری اسلامی خوشبختانه همه نوع خدمات به روستا‌نشینان داده می‌شود به خصوص به خانواده‌های تا 20 نفری. در حقیقت دولت با ارائه خدمات به روستاها حتی روستاهای کم‌جمعیت سعی دارد آنها را در روستاها نگه دارد. فرماندار آستارا تصریح کرد: روستاها‌ی ما همه چیز دارند اما آنچه که باعث شده سرمایه‌گذار برای اشتغالزایی در روستا استفاده نشود به این دلیل است که نتوانسته‌ایم در ایجاد انگیزه و   اشتغال کاری انجام دهیم، این هم نیازمند نگاه ویژه در حوزه کارآفرینی در روستاهاست.


روستاهای چند منظوره

« یونس رنجکش » فرماندار آستارا گفت: روستاهای ما الان چندمنظوره هستند و مانند گذشته فقط به تولید محصولات کشاورزی برنج یا زیتون یا صیادی تکیه ندارند؛ بلکه الان یک فرصت دیگری به نام جاذبه گردشگری هم دارند؛ از اماکن تاریخی و مذهبی گرفته تا طبیعت بکر. البته این مهم مستلزم این است که به درستی معرفی شود.