مصطفی زیبایی‌نژاد، مدیر کل فرهنگی معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران
تحول فرهنگی در تهران با رویکردی مردمی و هویت‌آفرین
مقوله فرهنگ، به‌عنوان یکی از حوزه‌های اثرگذار و مهم، به‌دلیل ارتباط عمیق و تنگاتنگ با بخش‌های مختلف جامعه، در زیرمجموعه تحول نرم‌افزاری نقشه راه شهرداری تهران دسته‌بندی شده است. از این رو، اداره کل فرهنگی شهرداری تهران، به‌عنوان متولی اصلی سیاستگذاری در حوزه فرهنگی، پژوهش‌ها و مطالعات دقیقی را درباره نظام مسائل فرهنگی شهر تهران انجام داده و با توجه به تأکیدات و دغدغه‌های مقام معظم رهبری و اولویت‌های اسناد بالادستی، موضوعاتی مانند «سبک زندگی ایرانی- اسلامی» و «هویت انقلابی، اسلامی و ایرانی» را در دستور کار خود قرار داده است. این موضوعات به‌عنوان هدف اصلی حوزه فرهنگی شهرداری تهران در این دوره تعیین شده و برنامه‌ریزی‌ها نیز بر همین اساس صورت گرفته است.
هویت آفرینی با ارزش‌های انقلاب اسلامی
تحول فرهنگی در کلانشهر تهران نه‌تنها یک ضرورت، بلکه یک مسئولیت بزرگ است. تهران، به‌عنوان پایتخت ایران، نیازمند برنامه‌هایی است که بتواند هویت ایرانی- اسلامی را تقویت کند، نشاط اجتماعی را افزایش دهد و شهروندان را به مشارکت فعال در امور فرهنگی ترغیب کند.
هدف ما ایجاد هویت‌های افتخارآفرین و تقویت ارزش‌های انقلابی و اسلامی است. برنامه‌هایی مانند رویدادها و جشن‌های بزرگ ملی و مذهبی، نه‌تنها به تقویت هویت جمعی کمک می‌کنند، بلکه باعث ایجاد همبستگی اجتماعی نیز می‌شوند.
مردمی‌سازی و کار قرارگاهی
مردمی‌سازی و مشارکت فعال مردم در امور فرهنگی، یکی از مهم‌ترین رویکردهای این دوره از مدیریت شهری بوده است. در این دوره، تلاش شده تا فعالیت‌های گروهی و قرارگاهی، یا به‌عبارت دیگر، همکاری‌های بین‌دستگاهی، به اوج خود برسد. برای نمونه، در برنامه‌هایی مانند «مهمونی 10 کیلومتری غدیر» یا «جشن امام‌رضایی‌ها»، اغلب کارها توسط مردم و مجموعه‌های مردمی، یا همان حلقه‌های میانی، انجام شده است. شهرداری تهران در این برنامه‌ها نقش پشتیبانی و همکاری داشته و در کنار دیگر دستگاه‌های فرهنگی کشور، سعی کرده تا برنامه‌های بزرگ و اثرگذاری را با مشارکت مردم اجرا کند. در اینجا لازم است از همکاری و همراهی سازمان‌هایی مانند سازمان تبلیغات اسلامی، صدا و سیما، سپاه، بسیج، آموزش و پرورش، فراجا و به‌ویژه گروه‌های جهادی و مردمی که نقش اصلی را در اجرای این برنامه‌ها داشته‌اند، تشکر ویژه‌ای
به عمل‌آید.
برنامه‌های هویت‌آفرین
در حوزه هویت که شامل هویت انقلاب اسلامی و هویت ایرانی-اسلامی می‌شود، برنامه‌ریزی‌های متنوعی در کلانشهر تهران انجام شده است. برخی از این برنامه‌ها در حال اجرا هستند و برخی دیگر به مرحله بهره‌برداری رسیده‌اند. اداره کل فرهنگی شهرداری تهران 3 دسته اقدامات اصلی را طراحی کرده است:
1. انتقال و ترویج هویت دینی در سطح شهر
در این راستا، مراسم آیینی بزرگی برگزار شده که نه‌تنها برای تهران، بلکه برای دیگر شهرها و حتی جهان اسلام الگوسازی کرده‌اند. ازجمله این برنامه‌ها می‌توان به برگزاری 3 دوره «مهمونی 10 کیلومتری غدیر» اشاره کرد که حاصل همکاری گروه‌های مردمی و نهادهای انقلابی و دینی کشور است. همچنین برگزاری 2دوره سوگواری «محرم شهر» در میدان آزادی، که تلفیقی از آیین‌های دینی و هنر اسلامی بود، از دیگر برنامه‌های هویت‌ساز این دوره
است.
2. برگزاری جشن‌های بزرگ ملی و مذهبی
برنامه‌هایی مانند جشن امام رضایی‌ها، جشن پیامبر مهربانی، جشن‌های دهه فجر، ۲۲ بهمن، رویداد شهر شهدا و دیگر برنامه‌های محوری، با هدف تقویت هویت ایرانی- اسلامی طراحی و اجرا شده‌اند.
3. پویش‌های اثرگذار برای نوجوانان
طراحی پویش‌هایی مانند «روزه‌اولی‌ها» که در بیش از ۷۰ شهر اجرا شده و نوجوانان را به روزه‌داری در‌ماه مبارک رمضان تشویق می‌کند، از دیگر اقدامات مهم این دوره است. این پویش‌ها با رویکردی جامع و با استفاده از ابزارهای هنری و رسانه‌ای طراحی شده‌اند تا بیشترین اثرگذاری را داشته باشند.در دیگر حوزه‌ها نیز اقدامات فراوانی شده است. تولیدات هنری اثرگذار از تولید فیلم سینمایی انیمیشنی تا مینی سریال و فیلم کوتاه و نماهنگ و برنامه تلویزیونی و... که هرکدام می‌تواند از میزان اثرگذاری متفاوتی برخوردار باشد.
ایجاد مدل های نوآورانه و جدید در اعیاد و مراسم آیینی
در این دوره از مدیریت فرهنگی شهرداری تهران سعی شد علاوه بر حمایت و تقویت هیئت‌ها، مجموعه‌های دانشجویی، گروه‌های جهادی، موسسات فرهنگی و... مدل های جدیدی با رویکرد خلاقانه و جذاب در برپایی جشن‌ها و عزاداری‌ها،الگوسازی شود و همچنین سنت‌های جدید و تحولی در برنامه‌ها ایجاد شود که انشاءالله سنت حسنه و ماندگار باشد. مهمونی 10کیلومتری غدیر، جشن امام‌رضایی‌ها(ع)، اجتماع اربعینی‌ها، برپایی دهکده‌های بهار ایران در ایام نوروز در بوستان‌ها یا جشن شادی و پذیرایی یا نورافشانی‌های ویژه در مناسبت‌های مختلف(110 نقطه در شب 22 بهمن) از اقدامات خیابانی جدی و جذاب برای حضور خانوادگی در این محافل است که در این دوره به صورت ویژه به این موضوع پرداخته شده است.
جا دارد از شهردار محترم، اعضای محترم شورای شهر به ویژه رئیس محترم شورا و کمیسیون فرهنگی- اجتماعی شورا، معاون محترم امور اجتماعی و فرهنگی و همچنین معاونین و مدیران فرهنگی مناطق و نواحی و تمامی همکارانمان در اداره کل فرهنگی و دیگر سازمان‌ها و شرکت‌ها و همکاران شهرداری تهران که در این راه باعث کمک به فرهنگسازی شهر تهران شده‌اند به صورت ویژه تشکر و قدردانی کنیم.
دیگر فعالیت‌های کلان فرهنگی
شهرداری تهران علاوه بر برگزاری مناسبت‌های مذهبی و ملی، در حوزه‌های دیگری مانند بزرگداشت مفاخر، غنی‌سازی اوقات فراغت، تولیدات هنری فاخر، برنامه‌های ویژه کودکان و نوجوانان، حضور در جشنواره‌های ملی و بین‌المللی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت نیز فعالیت‌های گسترده‌ای داشته است. همچنین در حوزه توانمندسازی و آموزش مجموعه‌های فرهنگی و مردمی اقدامات مؤثری انجام شده که نتایج آن در تولیدات هنری مانند فیلم‌های سینمایی، سریال‌ها، نماهنگ‌ها و برنامه‌های تلویزیونی مشهود است.
