تهران در مسیر تولید برق از زباله

سیدمحمد فخار-روزنامه‌نگار

در‌ زمینه ایجاد نیروگاه‌های زباله‌سوز در کشور ‌9سند بالادستی مصوب وجود دارد. از طرفی در 13سال اخیر بر ساخت این مکان‌ها در حاشیه شهرهای بزرگ تأکید شده است. مهم‌ترین موضوع در این زمینه هم مصوبه سیاست‌های کلی نظام در سال1393 بود که با تأکید رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد. علاوه بر این موارد، الزامات محیط‌زیستی شهرها را بر آن داشته که به سمت ایجاد نیروگاه‌های زباله‌سوز بروند. در تهران هم موضوع قرارداد زباله‌سوز 6 هزار تنی در حاشیه جنوبی شهر توسط مدیریت شهری پایتخت دنبال می‌شود تا با سرمایه‌گذاری طرف چینی و استفاده از فناوری روز ساخته شود. مرکز پژوهش‌های مجلس هم به‌تازگی گزارشی درباره وضعیت زباله‌سوزی در شهرهای بزرگ کشور منتشر کرده که نشان می‌دهد این نیروگاه‌ها به شرط لحاظ کردن استانداردهای محیط‌زیستی یک ضرورت در کشور و شهرهای بزرگ هستند.

2هدف با یک تیر
زباله‌سوزی یکی از راهکارهای مرسوم دنیا در تولید ترکیبی حرارت و برق از پسماند است که  2 هدف کلی بازیابی انرژی و کاهش حجم پسماند دفنی را دنبال می‌کند.‌ توسعه نیروگاه‌های زباله‌سوز در کشورهای در حال توسعه با چالش‌هایی مانند مطلوبیت پایین کیفیت پسماند، ناپایداری اقتصادی، نگرانی‌های محیط‌زیستی و بهداشتی، نارضایتی اجتماعی و عدم‌انطباق با مدیریت یکپارچه پسماند مواجه است. از طرفی محدودیت‌های فعلی در دفن نهایی پسماندهای عادی به‌خصوص در شهرهای شمالی کشور باعث شده که در سال‌های اخیر این فناوری مورد توجه سیاستگذاران و تصمیم‌گیران ملی و منطقه‌ای قرار گیرد. در حال حاضر در کشور 2نیروگاه زباله‌سوز در شهرهای تهران و نوشهر آماده شده و        2 مجتمع نیروگاهی در شهرهای ساری و رشت هم در حال ساخت است، همچنین قرارداد ساخت یک زباله‌سوز 6هزار تنی در تهران مراحل خود را طی می‌کند. گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که توسعه نیروگاه‌های زباله‌سوز در کشور با چالش‌هایی نظیر زیرساخت ناکافی برای سنجش آلاینده‌های خروجی، نداشتن تطابق ضوابط ملی استقرار نیروگاه‌های زباله‌سوز با ضوابط بین‌المللی و ارزش حرارتی پایین پسماند ورودی مواجه است. در عین حال بهره‌گیری از این فناوری یک ضرورت غیرقابل انکار و مهم است که باید در شهرهای کشور ایجاد شود و کشور به سمت بومی‌سازی این امکان مهم برود.

اهمیت گام بلند تهران
در حال حاضر از 6هزار تن زباله تولیدی روزانه شهر تهران، 4200تن آن دفن می‌شود. سال‌هاست شهرداری تهران مجبور به دفن این حجم از زباله است و در شهرهای دیگر نیز این روش متداول است. هفته آخر مهر1402، شهردار تهران به چین سفر کرد. در این سفر قراردادهای مهم حمل‌ونقلی و محیط‌زیستی میان طرف ایرانی و چینی بسته شد که ازجمله آنها قرارداد احداث زباله‌سوزی بزرگ برای پایتخت بود. پس از این سفر روز چهارشنبه اول آذر سال گذشته علیرضا زاکانی شهردار تهران و سوزان یانگ معاون وزیر محیط‌زیست چین تفاهمنامه رسمی ساخت زباله‌سوز را در پایتخت امضا کردند تا قدمی شگفت برای مدیریت پسماند و بهبود کیفیت محیط‌زیست در تهران برداشته شود. حال اگر بتوان با ایده زباله‌سوز معضل دفن زباله را رفع کرد یا حجمی از آن کاست، رخداد بزرگی از نظر محیط‌زیستی محسوب می‌شود و کمک بزرگی به محیط‌زیست تهران می‌کند.

فعالیت دوباره زباله‌سوز آرادکوه

محسن قضاتلو، سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران: ۲خط از زباله‌سوز آرادکوه که از مدار خارج شده بود، در حال نوسازی است و یک خط به‌زودی به مدار باز خواهد گشت. شهرداری تهران درصدد است زباله‌سوز ۶ هزار تنی چینی را برای سوزاندن تمام زباله‌ها و تولید برق به میزان ۲نیروگاه برق و همچنین کاهش آسیب وارده به محیط‌زیست خریداری کند، اما ماه‌هاست که سازمان محیط‌زیست همچنان تأییدیه برای خرید زباله‌سوز ۶هزار تنی چینی را نداده است.