کاهش زمین‌خواری در استان

سارا گلابگیریان|  یزد - خبرنگار: 

تخریب و تصرف اراضی ملی همواره یکی از تخلفاتی است که در استان رخ می‌دهد؛ البته میزان تخریب و تصرف اراضی ملی در استان نسبت به وضعیت کشور بهتر است اما هنوز هم شاهد تشکیل پرونده‌هایی از این حیث در محاکم قضایی هستیم. عرصه‌های ملی تنها با تخریب و تصرف از بین نمی‌روند، بلکه مشکلات دیگری از‌جمله آتش‌سوزی و بهره‌برداری بدون مجوز از عرصه‌ها نیز تهدیدی است که عمدتا با دخالت انسان اتفاق می‌افتد.
فرهنگسازی برای همراه کردن مردم در حفاظت از عرصه‌های ملی سیاستی است که در این سال‌ها مورد توجه قرار گرفته است و جوامع محلی نقش مهمی در حفاظت از آنها ایفا می‌کنند.


تفت و مهریز در تیررس زمین‌خواران

مدیر کل منابع طبیعی استان می‌گوید: میزان وقوع زمین‌خواری در استان در مقایسه با کشور هم از نظر مساحت و هم از نظر تعداد، کم است و به صورت شبکه‌ای و سازمان‌یافته نیست. 
«محمدرضا آخوندی» ادامه می‌دهد: معمولا زمین‌خواری در مناطق ییلاقی استان اتفاق می‌افتد و بیشترین پرونده‌های تشکیل‌شده در این مورد در محدوده شهرستان‌های مهریز و تفت است.

وی می‌افزاید: زمین‌خواری در استان بیشتر به این صورت است که افراد در کنار زمین و ملک خود، بخشی از عرصه ملی را تصرف می‌کنند و هرگز، شبکه مافیای زمین‌خواری در استان مشاهده نشده است.
این مسئول درباره علت توجه زمین‌خواران به شهرستان‌های تفت و مهریز می‌گوید: ارزش زمین در تفت و مهریز با توجه به اینکه مناطق حاصلخیز و حوزه آبخیز استان هستند، ارزش بالاتری دارد.
مدیر کل منابع طبیعی استان از روند کاهشی زمین‌خواری در استان از حیث مساحت زمین و تعداد خبر می‌دهد و علت آن را اقدامات قانونی و فرهنگسازی، آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی به مردم می‌داند.

وی ادامه می‌دهد: اهداف سازمان منابع طبیعی، حفظ، احیا، توسعه و بهره‌برداری درست از عرصه‌های ملی است که «حفظ» منابع طبیعی اعم از جنگل، مرتع و بیابان اولین و مهم‌ترین هدف این سازمان است.
وی با اشاره به اینکه فرآیند و اقداماتی برای حفظ وجود دارد می‌افزاید: واحد حراست و یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان بررسی، رصد و پایش عرصه‌ها را به عهده دارند تا تصرف، تخریب یا حریق صورت نگیرد.

آخوندی اظهار می‌کند: این بخش‌ها وظیفه دارند در صورت بروز این مشکلات در اسرع وقت با تشکیل پرونده در محاکم قضایی، موضوع را تا حصول نتیجه پیگیری کنند.
وی ادامه می‌دهد: با همکاری دادگستری استان، اجرای تبصره یک ماده 55 در استان میسر شده است به طوری اگر متوجه شویم در عرصه منابع طبیعی، کسی به تغییر عرصه اقدام کرده است، با دستور دادستان، بدون طی شدن مراحل قانونی نسبت به تخریب اقدام می‌شود.


مدیریت اراضی ملی

مدیر کل منابع طبیعی استان درباره مدیریت اراضی ملی واگذار شده نیز می‌گوید: بخشی از زمین‌های ملی برای فعالیت‌های کشاورزی و غیرکشاورزی واگذار می‌شود و درخواست‌های مربوط به این واگذاری‌ها در کمیته فنی مورد ارزیابی و بررسی قرار می‌گیرد.
آخوندی عنوان می کند: اگر ممنوعیت نباشد و فرایند قانونی طی شود، تخصیص زمین را به مدیریت امور اراضی اعلام می‌کنیم و بعد از گرفتن استعلام از دستگاه‌های دیگر در صورت بلامانع بودن با تخصیص زمین در کارگروه امور زیربنایی استان موافقت می‌شود.

وی با بیان اینکه عوامل نظارتی اداره کل منابع طبیعی استان اجرای فعالیت مزبور را در اراضی واگذار‌شده رصد می‌کنند می‌افزاید: اگر فعالیت بر اساس برنامه زمان‌بندی، انجام نشده باشد، اخطار داده می‌شود و در صورت بی توجهی متقاضی، بر اساس رای هیات نظارت ماده 33 که منابع طبیعی عضو آن است، به بررسی و خلع ید اقدام می‌شود.
این مسئول از مردم خواست در صورت مشاهده تخریب و تصرف عرصه دولتی و ملی به شماره 1504 اداره کل منابع طبیعی اطلاع دهند. این شماره به صورت رایگان و شبانه‌روزی در خدمت مردم است.


پیش‌بینی کاهش زمین‌خواری در سال جاری

همچنین فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان از کاهش 40 درصدی زمین‌خواری در استان در سال گذشته نسبت به سال 95 خبر می‌دهد و این روند کاهشی را در سال جاری نیز پیش‌بینی می‌کند.
«مهدی مختومی» می‌گوید: افزایش گشت و مراقبت از عرصه‌های ملی و اجرای احکام با توجه به اینکه عامل بازدارنده هستند در کاهش تخلفات در عرصه‌های ملی تاثیر‌گذار بوده‌اند.

وی می‌افزاید: 19 پاسگاه ویژه منابع طبیعی در استان با 23 نیروی گشت و مراقبت دایر است که حفاظت از 2/7 میلیون هکتار از اراضی ملی استان شامل 4/4میلیون هکتار مرتع، 3/1 میلیون هکتار جنگل‌های دست‌کاشت و طبیعی و 6/2 میلیون هکتار بیابان را برعهده دارند.
وی ادامه می‌دهد: با توجه به تهدیدات متفاوتی که عرصه‌های ملی را تهدید می‌کنند، این نیروها به صورت شبانه‌روزی فعال هستند. البته با کمبود نیرو مواجه هستیم و درخواست نیرو داده‌ایم که هنوز اتفاقی نیفتاده است.

مختومی می‌گوید: برای جبران کمبود نیرو، در قالب قراردادهای گشت و مراقبت، بخشی از نیروی انسانی مورد نیاز از انجمن‌های مردمی و جوامع محلی بعد از آموزش تامین می‌شود.
همچنین فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان به کمبود تجهیزات برای حفاظت از عرصه‌های ملی اشاره می‌کند و می‌افزاید: در تامین تجهیزات لازم برای اطفای حریق مشکلی زیادی نداریم و می‌توانیم اعتبار لازم را دریافت کنیم، اما برای گشت و مراقبت کمبود امکانات داریم.
وی می‌گوید: روزانه اکیپ‌های گشت و مراقبت در تمام شهرستان‌ها عرصه‌های ملی را با خودروهای آرم‌دار و چراغ‌دار نیروهای ملبس به لباس مخصوص مراقبت می‌کنند، به طوری که در سال 96 حدود 22 هزار و 726 ساعت گشت موتوری، پیاده و خودرویی انجام شده است. وی با اشاره به روند کاهشی زمین‌خواری عرصه‌‌های ملی می‌گوید: تخریب عرصه‌های ملی در اثر حریق مشکلی است که امسال عرصه‌های استان را تهدید می‌کند. 

به گفته مختومی، امسال باران‌های بهاری خوبی آمد و علوفه در عرصه‌های ملی سبز شد و اکنون گرما تهدیدی برای آتش‌سوزی این عرصه‌ها خواهد بود.
وی تاکید می‌کند: شهروندانی که در روزهای تعطیل و جمعه برای گردش به عرصه‌های ملی می‌روند در صورت روشن کردن آتش، حتما از خاموش شدن آن مطمئن باشند؛ چرا که با توجه به گرمای تابستان، احتمال وقوع آتش‌سوزی و خسارت بسیار زیاد است.


ممنوعیت برداشت از عرصه‌های ملی 

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان از ممنوعیت برداشت محصولات فرعی جنگل و مرتع از جمله گیاهان دارویی از عرصه‌های ملی خبر می‌دهد.«مهدی مختومی» می‌گوید: هر گونه برداشت از عرصه‌های ملی باید با مجوز اداره کل منابع طبیعی استان صورت گیرد.وی می‌افزاید: برداشت گیاهان فرعی از عرصه‌های طبیعی از جمله آنغوزه و کتیرا در تمام استان به جز روستاهای خلیان شهرستان بافق ممنوع است.وی درباره پرونده‌های تشکیل‌شده درباره برداشت غیرمجاز گیاهان دارویی می‌گوید: در سال‌های 96 و 97 پرونده‌ای در این باره تشکیل نشده است، اما سال‌های قبل تعدادی پرونده تشکیل شده بود.