درمان بیماری‌ها با رنگ لباس

پروانه بندپی-روزنامه‌نگار

تأثیر رنگ‌ها بر خلق و خو و روحیات افراد انکارناپذیر است و تا حدی پشتوانه علمی دارد و همه ما کم و بیش در مورد آن چیزهایی می‌دانیم. هرچند این موضوع در مورد همه افراد یکسان نیست؛ اما موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم رنگ‌ها در درمان بیماری‌ها نیز تأثیرگذارند. از نگاه طب ایرانی، رنگ‌ها هم دارای مزاج هستند و لباس‌هایی که می‌پوشیم، با رنگ‌شان می‌توانند به درمان بعضی از بیماری‌ها کمک کنند یا باعث تشدید آن شوند. همشهری در این زمینه گفت‌وگویی با دکتر آزاده زارعی، پزشک و متخصص طب ایرانی انجام داده است.

تأثیر رنگ‌ها بر روح و جسم
دکتر زارعی  می‌گوید: وقتی می‌گوییم رنگ‌ها مزاج دارند، لزوما به این معنا نیست که رنگ به تنهایی تعیین‌کننده مزاج است بلکه می‌تواند اثری را در مزاج ایجاد کند. این اثر را در لباس و پوشاک هم می‌بینیم. مثلا لباس‌های رنگ تیره در شما تولید احساسات منفی می‌کند. در خیلی از مقالات و علم روانشناسی آورده شده است: افراد افسرده بهتر است در نور باشند و در اتاق‌های تاریک نمانند یا رنگ دیوارهای اتاق‌ها را تیره نکنند. اینها به‌خاطر اثرات رنگ‌ها روی ذهن و حتی سلامت روان ماست. رنگ‌ها به واسطه سردی و گرمی که دارند، اثرات خود را روی دیگران هم می‌گذارند. این را دکتر زارعی می‌گوید و ادامه می‌دهد: موضوع اثربخشی رنگ‌ها را در طراحی ساختمان هم می‌بینیم. مثلا گفته می‌شود که رنگ آشپزخانه را از طیفی استفاده کنید که اشتها را بیشتر می‌کند. 

تأثیر رنگ‌ها در درمان بیماری‌ها
اما رنگ‌ها چطور در درمان بیماری‌ها یا تشدید آنها تأثیرگذارند و آیا چنین موضوعی از نگاه طب ایرانی صحت دارد؟ دکتر زارعی به‌عنوان متخصص طب سنتی ایرانی تأیید می‌کند که رنگ‌ها در درمان بیماری‌ها بسیار مؤثرند. او می‌گوید: وقتی کودکی تب دارد، ما توصیه می‌کنیم که لباس با تناژ گرم تنش نباشد. یا فردی که حساسیت دارد، نباید لباس‌های رنگ گرم بپوشد. چون رنگ گرم می‌تواند تحریک‌کننده حساسیت باشد. کسی که دچار چنین عارضه‌ای است، بهتر است لباس‌های با رنگ سرد و خنثی بپوشد.

هر چیزی دارای مزاج است
دکتر زارعی می‌گوید: طب ایرانی برای هر چیزی که در اطراف ما وجود دارد، مزاج قائل است؛ از بدن انسان گرفته که دارای 9مزاج است تا خوراکی‌ها، رنگ‌ها، گیاهان و حتی اشیایی که دور و برمان هستند. هر یک از این مزاج‌ها یک ویژگی را ایجاد می‌کنند و بر اطراف خود اثر می‌گذارند.

نگاه طب ایرانی
این متخصص طب ایرانی می‌گوید: از نگاه طب ایرانی، رنگ لباس بر درمان یا تشدید بیماری‌ها و عارضه‌ها خیلی اثرگذار است. البته این موضوع در بعضی‌ها کمتر و در بعضی‌ها بیشتر نمود دارد و قطعیت کاملی ندارد. در درمان بیماری‌های دیگر هم ممکن است رنگ‌ها اثرگذار باشند؛ ولی مطالعات خیلی جدی و گسترده‌ای روی آن انجام نشده است. اما در مورد تب و تأثیر رنگ‌ها روی آن، مطالعات زیادی در طب ایرانی انجام گرفته است.

از مزاج تا تأثیر رنگ‌ها
این متخصص طب ایرانی تأکید می‌کند: این همان چیزی است که در زندگی روزمره مشاهده می‌کنیم و اثرات آن را روی خودمان هم می‌بینیم. یعنی براساس تعریفی که درباره مزاج داریم که هر چیزی دارای مزاجی است، می‌توان تأثیر رنگ‌ها بر روح و جسم را توجیه کرد.

رنگ‌ها و میگرن‌ها
زارعی به تأثیر رنگ بر سردردهای میگرنی اشاره می‌کند و می‌گوید: سردرد میگرنی هم می‌تواند تحت‌تأثیر رنگ‌ها کم یا تشدید شود. طبیعتا رنگ‌های تند و تحریک‌کننده نباید استفاده شود و بیشتر به سمت رنگ‌های خنثی و سرد باید رفت.

خوراکی‌ها و رنگ‌ها
این متخصص طب سنتی می‌گوید: خوراکی‌ها اغلب ویژگی‌های خود را در رنگ خود نشان می‌دهند. مثلا ماست که رنگش سفید است،
جزو رنگ‌های سرد حساب می‌شود و مزاج سردی هم دارد. برای همین است که خیلی‌ها وقتی ماست می‌خورند، احساس سردی و شلی در بدن‌شان اتفاق می‌افتد.


مزاج رنگ‌ها در گیاهان
دکتر زارعی می‌گوید: مزاج رنگ‌ها را در گیاهان هم می‌توان دید. مثلا هر قدر رنگ یک گیاه به سمت گرمی برود، روی مزاجش هم تأثیر می‌گذارد. مثلا زعفران که رنگ نارنجی مایل به قرمز دارد، مزاج گرمی دارد و اثراتی که بر بدن ما می‌گذارد هم در راستای همین ویژگی گرمی آن است یا فلفل‌های قرمز و سیاه که هردو جزو تناژهای گرم محسوب می‌شوند، برحسب رنگ‌شان مزاج گرمی هم دارند. این را به همه‌‌چیز می‌توانیم تعمیم دهیم.

تأثیر مزاج افراد بر انتخاب‌ رنگ‌ها
دکتر زارعی به نکته بسیار جالبی درباره تأثیر مزاج افراد بر انتخاب رنگ‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: مزاج ما حتی انتخاب‌های ما را در مورد رنگ‌ها تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. نکته مهم دیگر اینکه حتی حالات روحی و روانی ما در انتخاب رنگ‌ها تأثیرگذار است. مثلا روزهایی که حرارت مزاج شما بالاتر است و سرحالید، تمایل دارید که لباس‌ها  با رنگ گرم بپوشید. از آن طرف، هر قدر انرژی و حرارت مزاج شما پایین‌تر باشد و مزاج‌تان به سمت سردی برود، ناخودآگاه به سمت لباس‌هایی می‌روید که تناژ سرد دارند. این موضوع را در افراد با افسردگی شدید زیاد می‌بینیم که معمولا لباس‌های با رنگ تیره انتخاب می‌کنند و رنگ‌های گرم و شاد نمی‌پوشند، بنابراین، حالات روحی و روانی ما در انتخاب رنگ‌ها تأثیرگذار است، همانطور که رنگ‌ها بر حالات روحی و روانی ما اثرگذارند. مثلا رنگ‌هایی که ما برای پوشش خود انتخاب می‌کنیم، می‌تواند ناخودآگاه استرس و اضطراب را در ما کاهش یا افزایش دهد.

 رنگ‌های گرم
   زرد
   قرمز
   نارنجی
    مشتقات این رنگ‌ها

کارکرد رنگ‌های گرم
   برای مزاج‌های سرد
   بیماری‌های ناشی از غلبه سردی

رنگ‌های سرد
   آبی
   خاکستری
   سفید
   بنفش
   مشتقات این رنگ‌ها

کارکرد رنگ‌های سرد
    برای افراد گرم مزاج
  بیماری‌های ناشی از غلبه گرمی

رنگ سبز
  معتدل و مفید برای همه مزاج‌ها
  موافق قلب
  توصیه شده در منابع دینی ما
  رنگ سرد است و اعتدال دارد و آرامبخش است؛ به‌خاطر همین لباس بیشتر جراحان سبز است

رنگ سفید
  منعکس‌کننده نور
  ‌ راحت‌تر و تمیزتر برای بدن
  توصیه شده در منابع دینی ما

رنگ نارنجی
  رنگ آشپزخانه را تا جای ممکن از طیف نارنجی انتخاب کنید؛ افزاینده اشتهاست

لباس‌های رنگ تیره
  احساس ناخودآگاه خستگی
  احساس بی‌حوصلگی
  تشدید احساس افسردگی

کودکان تب‌دار
  لباس با تناژ گرم نپوشند، چون تب را بالاتر می‌برد
  بهتر است رنگ سفید بپوشند

فردی که حساسیت دارد
  نباید لباس‌های رنگ گرم بپوشد
  رنگ گرم تحریک‌کننده این عارضه است
  بهتر است از رنگ سرد و خنثی استفاده کند

افراد دارای میگرن
  رنگ‌ها میگرن را کم و زیاد می‌کنند
  رنگ‌های تند   علائم میگرن را تشدید می‌کنند
  رنگ‌های سرد و خنک، سردردهای میگرنی را کمتر می‌کنند
  رنگ‌‌های خنثی نیز اثر کاهشی بر این عارضه دارند