روایت سینمایی مناقشات مرزی

‌فرشاد اکتسابی

موضوع این مستند در ارتباط با واکاوی عواملی است که منجر به وقوع جنگ 8 ساله میان ایران و عراق شده است.«خط‌القعر» نگاهی تاریخی دارد و صرفاً به اتفاقات سال ۵۸ و ۵۹ نپرداخته است بلکه به مناقشات مرزی که از گذشته میان ایران و عراق وجود داشت، مخصوصاً درخصوص تعیین موقعیت مرزی در اروندرود پرداخته شده است.اختلافات میان ایران و عراق صرفا به زمان پیش از انقلاب اسلامی محدود نیست و در دوران قاجاریه و صفویه هم مناقشاتی وجود داشته است. این فیلم هم از همان دوران به این موضوع می‌پردازد.
معتقدم پژوهش برای یک فیلم مستند
‌به مثابه فشنگ برای یک تفنگ است؛ تفنگی که فشنگ ندارد خاصیتی ندارد. برای شروع این کار پژوهش اولیه‌ای برای سنجش ابعاد قضیه داشتیم و دریافتیم که باید برای پی بردن به علل وقوع جنگ ۸ ساله به این قضیه ریشه‌ای نگاه کنم.من مطالبی را از کتاب‌ها، مقالات، نشریات و تاریخ‌های شفاهی مختلف جمع‌آوری کردم.
برای پژوهش صرفاً به منابع ایرانی اکتفا نکردم و برخی اطلاعات را از منابع غیرایرانی و خصوصاً عراقی جمع‌آوری کردم تا موضوع را از زاویه دید طرف مقابل نیز بررسی کنم. در این فیلم تکیه ما بر اسناد تاریخی است و چیزی حدود ۱۸هزار سند تاریخی را مورد بررسی قرار دادم که بخشی از آنها در کتابخانه ملی، مرکز اسناد وزارت امور خارجه و آرشیوهای مختلف اسناد و...  
در دسترس است.
برای پژوهش «خط القعر» به مرکز اسناد کشور امارات و همچنین قطر دسترسی پیدا کردم که در آنجا اطلاعات بسیار خوبی از گزارش‌های MI6 انگلستان به‌دست آوردم.
در آرشیو اسناد اندیشکده ویلسون در واشنگتن نیز تعداد زیادی فایل‌های صوتی پیاده‌شده از گفت‌وگوهای محرمانه صدام حسین با امرای ارتش عراق‌ پیدا کردم که مربوط به زمان قبل از شروع جنگ است.سعی من این بود که نگاه علمی به موضوع داشته باشم درنتیجه سراغ افرادی رفتم که مورخ بودند مانند محمد درودیان، علی بیگدلی، سیدعلی موجانی و...