ویژگیهای سازشکاران
تمایل به غرب
این تمایل به جهت باور این جریان به ضعف ما و قدرت غرب است. قدرت ایمان را باور ندارند که میتواند مقابل ابرقدرت ها بایستد. بازرگان صریحا به امام(ره) گفته بود که توان رویارویی با شاه، ارتش و آمریکا را ندارید.
اولویت ایران بر اسلام
خود بازرگان این اختلاف با امام(ره) را اینگونه بیان میکند: «من از ابتدا با آیتالله خمینی اختلاف نظر داشتم. ایشان ایران را برای اسلام میخواست و من اسلام را برای ایران میخواستم.»
تأکید بر دیپلماسی و پرهیز از تقابل با قدرت های خارجی
بلافاصله پس از تسخیر لانه جاسوسی، دولت بازرگان استعفاء میدهد.
جدایی دین از حکومت
ملی گراها و نهضت آزادیها بهشدت مخالف حضور روحانیت در اداره جامعه بودند و در همان ابتدای انقلاب بهدنبال انحلال مجلس خبرگان بودند که با برخورد شدید امام(ره) مواجه شدند.
بیاعتمادی به مردم
سازشکارها اداره کشور را بهدست مردم نمیسپارند. بازرگان: «ملت محترم و عزیز انقلاب کردید؛ خسته نباشید حالا بروید خانهتان.» در مقابل امام(ره) معتقد بود جز از طریق مشارکت آحاد مردم، ساخت کشور ممکن نیست.
زمان نهضت امام(ره)، برخی ایشان را تندرو میدانستند و معتقد بودند انقلاب برای کشور هزینه دارد و نهضت، توان مقابله با شاه و پشتیبانهای او از ارتش تا آمریکا را ندارد. لذا معتقد بودند در چارچوب همان سلطنت باید اصلاحاتی را انجام داد. ملی گراها و در صدر آنها مرحوم بازرگان، نهضت آزادی و آیتالله شریعتمداری از میان مراجع را میتوان در این دسته گنجاند و آنها را جریان سازشکار نامید.
سازشکاران ماجرای فلسطین
سازشکاران مسئله اشغال فلسطین توسط رژیم صهیونیستی هم در طول تاریخ، محکوم به شکست بودند:
پیمان کمپ دیوید (۱۹۷۸) / خیانت انور سادات
مصر به رهبری انور سادات با امضای پیمان کمپ دیوید با اسرائیل، به خیال خود به صلح و امنیت رسید.
نتیجه چه شد؟
مصر از معادلات جهان عرب خارج شد، ولی اسرائیل شهرکسازی در فلسطین را افزایش داد و جنگهای بیشتری راه انداخت. سادات، بهدلیل این خیانت، در سال ۱۹۸۱ توسط خالد اسلامبولی ترور شد.
توافق اسلو (۱۹۹۳) / فریب یاسر عرفات
رهبران فلسطینی به رهبری یاسر عرفات با اسرائیل توافق کردند که فلسطین در مسیر دولت مستقل قرار بگیرد.
نتیجه چه شد؟
اسرائیل نهتنها به تعهداتش عمل نکرد بلکه شهرکسازی در کرانه باختری را گسترش داد و عرفات را به حصر کشاند.
پیمان ابراهیم (2020) / عادیسازی روابط عربها با اسرائیل
امارات، بحرین، سودان و مراکش به خیال خود با امضای پیمان ابراهیم، روابطشان را با اسرائیل عادی کردند تا امنیت و اقتصاد بهتری داشته باشند.
اما چه شد؟
اسرائیل حملاتش به غزه و کرانه باختری را شدیدتر کرد و پس از طوفان الاقصی، حتی به غیرنظامیان بیرحمانه حمله کرد، بدون اینکه کشورهای سازشکار کوچکترین تأثیری در مهار اسرائیل داشته باشند.
جریان غرب زده داخلی: تصور میکند با تنش زدایی و کرنش در مقابل طرحهای آمریکایی، غرب را رام میکند. تجربههایی مثل گروگان های آمریکایی در لبنان، برجام، ملی شدن صنعت نفت و... همگی نشان از طمع حداکثری استکبار به کشورهای دیگر است.
مثال واضح بطلان سازشکاری و کارآمدی اندیشه مقاومت، آتش بس رژیم صهیونیستی با غزه است که نشان داد تنها راه، مقاومت است نه سازش.
شناسنامه سازشکاران
چه کسانی در زمان انقلاب دنبال سازش بودند؟
در همینه زمینه :