حامد فوقانی | خبرنگار:
طی یک سال اخیر برچسب ناایمن روی برخی بناهای تجاری خورده و بعد از بررسیهای شهرداری منطقه و معاون دادستانی تهران، مهر پلمب بر درشان نشسته است؛ یعنی تعطیلی، آن هم در شرایط سخت اقتصادی. «دراکولا» یکی از آخرین نمونههایی است که پلمب شده. ساختمانی با بیش از نیم قرن قدمت که ظاهری زهوار دررفته و درونی پوسیده دارد. پلمب دراکولا (افراسیابی) در حالی رخ داده که 32واحد تولیدی و تجاری در آن مشغول فعالیت بودند. حالا خیلیها اعلام میکنند چرا شهرداری و دادستانی در چنین اوضاع اقتصادی باید دست به تعطیلی محلهای کسب و کار، ولو بهطور موقت بزنند؟ پاسخ سؤال در وهله نخست به خطری برمیگردد که بیخ گوش هم شاغلان مستقر در بنا و هم عدهای دیگر قرار دارد که خارج از ساختمان هستند.
اگر حادثه آتشسوزی در یک ساختمان رخ دهد، نهتنها افرادی که درون آن حضور دارند به خطر میافتند بلکه جان دیگران ازجمله مشتریان و آتشنشانان حتی همسایهها هم درگیر ماجرا میشود. به این ترتیب، آتش و خدای ناکرده فروریزش میتواند سبب شود تا خانوادهای بیسرپرست و بدون نان آور شود. حادثه پلاسکو یکی از عینیترین چنین نمونههایی است که در آن، تعداد شهدای آتشنشان حداقل 3برابر سایر جان باختگان بود. از طرف دیگر، هیچگاه نمیتوان بیاهمیت از کنار جان آدمها گذر کرد. به یاد بیاورید که حوالی ساعت 11روز 29دی بر اثر آتشسوزی یک کارگاه تولیدی پوشاک در خیابان جمهوری، چطور 2خانم برای فرار از دود و آتش، از پنجره آویزان شده و در نهایت سقوط کردند و جان باختند. حالا آن ساختمان در جمهوری همچنان سرپاست و فعال اما عزیزان دوخانواده نه. آنها صبح همان روز اگر میدانستند که چه اتفاقی ناگواری انتظارشان را میکشد، نه فقط آن روز، بلکه روزهای بعد هم پا در کارگاه نمیگذاشتند و چه بسا محل کار خود را عوض میکردند. یا شاید هم صاحب کارگاه و هیأت مدیره ساختمان، پیش از آنکه اتفاقی رخ دهد با هزینهای منطقی، واحد مربوطه و بنا را ایمنسازی میکردند تا اتفاقی نیفتد. درنظر بگیرید در فاصله چند قدمی ساختمان دراکولا، بنایی مشابه قرار دارد که بسیاری از خیاطان و فروشندگان خانم آن، طی تماسهای مکرر با همشهری اعلام کردهاند هر روز با ترس و لرز، به داخل پاساژ و مغازه رفته و مشغول بهکار میشوند. پاساژ آزاد که در سه راه جمهوری واقع شده، این بنای لرزان مورد نظر ماست که مالکش طی چند سال اخیر انواع و اقسام تخلفات را برای افزایش تعداد واحدهای تجاری صورت داده. بهنظر نگارنده، اینقدر مالک از موارد قانونی تخطی کرده است که حتی میتوان نام او را از این لحاظ در کتاب رکوردهای گینس به ثبت رساند.
بنابراین حتی اگر عدهای بگویند چرا در شرایط سخت اقتصادی حاکم، با برخی واحدهای تجاری ناایمن، فراتر از چارچوب قانون رفتار و مدارا نمیشود، میتوانیم پاسخ دهیم که اگر تنها یک لحظه تصور کنند بلایی خانمانسوز، به سادگی دامن خود آنها و خیلیها را میگیرد، آن وقت احتمالا چنین نظری نخواهند داشت ضمن اینکه حادثه هیچگاه خبر نمیکند.
البته قانون در زمینه رعایت ایمنی و برخورد با متخلفان و آنهایی که به هشدارها و اخطاریهها -چه در مرحله طراحی و ساخت و چه بهره برداری- بیتوجه هستند، نقص شاخصی ندارد اما در اجرا با مشکلات اساسی روبهرو است. بهطور مثال در مبحث 13مقررات ملی ساختمان، همه موارد برقرسانی در سازه اعم از ارتینگ، فیوزگذاری و... مشخص شده اما رعایت نمیشود. به همین دلیل است که سالی 2تا 3هزار نفر بهدلیل برقگرفتگی ساختمان جانشان را در کشور از دست میدهند.
نگاه به بناهای ناایمن از زاویهای دیگر
در همینه زمینه :