‌ تسخیر‌خیابان‌های جهان باخودروهای چینی

بهزاد رنجبر- روزنامه‌نگار

در سالیان اخیر خودروهای چینی به تنها خودروهای وارداتی به ایران تبدیل شده‌اند‌ و از سال گذشته با آزادشدن واردات خودروهای کامل، باز هم این شرکت‌های چینی‌اند که بیشترین سهم را از بازار ایران به‌دست آورده‌اند.
شاید سؤالی از سوی مصرف‌کنندگان ایرانی مطرح شود که آیا چون ایران تحریم است، بازارش به تسخیر خودروسازان چینی درآمده یا حقیقت چیز دیگری است؟
واقعیت آن است که صنعت خودرو‌سازی‌ جدید چین با گذشته تفاوت‌های بزرگی کرده و در آستانه یک جهش جهانی است. چینی‌ها در حال حاضر 21درصد از بازار جهانی خودرو را در اختیار دارند و برآورد می‌شود تا 5سال آینده این رقم به 33درصد برسد.
صنعت خودروی چین در حال ورود به عصر جدیدی است. چین پس از پیشی‌گرفتن از ژاپن به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده صنعت خودرو در جهان در سال2023 این صنعت در سال‌های اخیر با حمایت جهانی از خودروهای برقی، به‌سرعت رشد کرده و صادراتش به سراسر جهان افزایش یافته است.

جایگاه خودروسازان چینی در جهان
آن‌طور که آمار‌ها نشان می‌دهد، شمارگان فروش شرکت‌های خودرو‌ساز چینی در جهان در نیمه اول سال2024 میلادی دست‌کم 17/ 8 درصد رشد کرده است و خودروسازان چینی در حال حاضر 21درصد از سهم بازار جهانی خودرو را در اختیار دارند؛ اما پیش‌بینی می‌شود خودروسازان چینی تا سال2030 یعنی 5سال دیگر، 33درصد از کل بازار فروش خودرو را در جهان در اختیار بگیرند. ‌این در حالی است که سهم خودروسازان آلمانی از بازار جهانی 6/ 2درصد کاهش یافته است. درحال‌حاضر سهم خودروسازان آلمانی از بازار‌های جهانی 19/4درصد است. ‌در این مدت همچنین به‌دلیل افزایش سهم خودروسازان چینی از بازار‌ها سهم خودروسازان ژاپنی با افت قابل توجه 12/ 4درصدی مواجه شده و برند‌های ژاپنی جمعا 14/ 9درصد از بازار جهانی را در اختیار دارند. ‌این نشان می‌دهد که خودروسازان چینی به‌شدت عرصه را بر خودروسازان ژاپنی تنگ کرده‌اند؛ اما وضعیت در مورد آمریکا و فرانسه بسیار بدتر است. طبق آمار‌های موجود سهم برند‌های آمریکایی و فرانسوی به‌ترتیب 19/ 2 و 19/1درصد کاهش یافته است.

بی‌وای‌دی؛ قطب خودرو‌سازی‌ جهان
بی‌وای‌دی (BYD) به‌عنوان برترین برند خودرو در چین که در فهرست باارزش‌ترین شرکت‌های جهان در رتبه150 جهان قرار دارد، در تولید خودروهای الکتریکی در3‌ماه‌ چهارم سال2023 از تسلا پیشی گرفت.
بی‌وای‌دی در حال حاضر هفتمین خودرو‌ساز بزرگ جهان است و در سال2024 از 2شرکت بزرگ خودرو‌سازی‌ ژاپن یعنی نیسان و هوندا پیشی گرفت. این موضوع موجب شده است که این 2خودرو‌ساز بزرگ ژاپنی به تکاپو بیفتند و ظرف چند هفته گذشته برنامه یک ادغام مشترک را به جریان بیندازند. هوندا و نیسان در تلاشند برای افزایش رقابت با خودروسازان چینی با یکدیگر ادغام شوند.

شرکتی که 100هزار نفر در بخش تحقیق دارد
بی‌وای‌دی در حال حاضر 900هزار کارمند دارد و بخش تحقیق و توسعه آن با حضور بیش از 100هزار محقق، بزرگ‌ترین بخش تحقیق و توسعه در میان شرکت‌های خودرو‌سازی‌ جهان است. این شرکت در 2سال گذشته نزدیک به 50هزار فارغ‌التحصیل دانشگاهی را برای تقویت تحقیق و توسعه جذب کرده است.  بی‌وای‌دی قصد دارد تولید خود را در سراسر جهان گسترش دهد و در کشور‌های پاکستان، ترکیه، مکزیک و برزیل کارخانه‌های جدید تولید خودرو بسازد.  این شرکت همچنین در تلاش است رهبری کل جهان را در بخش خودرو‌های الکتریکی در اختیار بگیرد و سرمایه‌گذاری‌های سنگینی را در حوزه نرم‌افزاری، رانندگی هوشمند و تولید باتری‌هایی با فناوری بالا آغاز کرده است.

تولید و فروش خودرو‌های چینی
آن‌طور که آمار‌ها نشان می‌دهد، در نیمه اول سال2024 تولید خودرو در چین به 13میلیون‌و891هزار دستگاه ‌ و فروش آن به 14میلیون‌و47هزار دستگاه رسیده‌است. این نشان می‌دهد که فقط در نیمه نخست سال‌جاری میلادی تولید خودرو در چین 4/ 9درصد و فروش آن 6/ 1درصد نسبت به‌مدت مشابه سال قبل افزایش داشته‌است. ‌علت این رشد، افزایش تمرکز چین بر تولید خودرو‌های برقی است. طبق این اطلاعات، نرخ رشد تولید و فروش خودروهای برقی چینی به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از خودروهای بنزینی است. ‌آمار‌ها نشان می‌دهد که تیراژ تولید و فروش خودرو‌های برقی در چین در نیمه نخست سال2024 به حدود 5میلیون دستگاه رسیده که نسبت به سال قبل 32درصد افزایش، نشان می‌دهد که 35/2درصد از سهم بازار را به خود اختصاص داده‌است. ‌به‌طور دقیق‌تر، حجم فروش 3خودروساز برتر چینی یعنی بی‌وای‌دی، چری و جیلی به رقم 4میلیون‌و871هزار دستگاه در نیمه اول2024 رسیده و این 3خودرو‌ساز 35درصد از بازار را در اختیار گرفته‌اند.