روز گار تلخ چای

وحیده اسماعیلی | رشت -خبرنگار:

 صنعت چای شمال سال‌هاست به دلیل سیاست‌های غلط در حوزه کشاورزی مانند دیگر بخش‌ها با مشکلات عدیده ای روبه روست. همین هم موجب شده است تا هر روز شاهد کاهش تولید ، رهاکردن باغ‌ها و بدتر از همه تغییر کاربری اراضی زیر کشت چای باشیم که مورد آخر بیش از هرچیزی اکوسیستم و آینده شمال کشور را تهدید می‌کند.
براساس آمار‌های منتشره مساحت کل باغ‌های چای کشور که در گیلان و مازندران واقع شده‌اند به 25هزار هکتار می‌رسد که بیش از 80 درصد این باغ‌ها در مناطق کوهستانی قرار دارد. در واقع تغییر کاربری باغ‌های چای برابر می‌شود با میلیون‌ها تن خاک که با هر بارندگی می‌تواند ضمن نابودی حیات مناطق کوهستانی حیات  جلگه ای را نیز تهدید کند.با این وجود تنها راه نجات از این تهدید‌ات رونق بخشیدن دوباره به کالبد نیمه جان این صنعت است که متاسفانه گام استواری در این رابطه از سوی دولتمردان برداشته نمی‌شود.


 می خواهند چای نابود شود

براساس آمارها سالانه 110هزارتن چای در کشور مصرف می‌شود ، این درحالی است که به دلیل بحران موجود در صنعت چای و براساس آمار‌های منتشر شده ، تولید این محصول چیزی حدود 20‌هزار تن کاهش یافته است.
 به گفته مدیر عامل تعاونی چایکاران شمال کشور، روزی در همین استان‌های شمالی و گیلان بیش از ۶۰ هزار تن چای تولید می‌شد، اما به علت ضعف مدیریت و برخی علل دیگر این جایگاه با تنزل شدیدی مواجه شده است. تا جایی که ارائه وام‌های کم‌بهره و قرار گرفتن تحت پوشش بیمه از سوی صندوق حمایت ازچای هم نتوانسته است، جبران آسیب‌های وارده باشد و سال به سال باغ‌های چای بیشتری از سوی باغداران رها می‌شو‌د.
 
 «هادی میربلوک» در ادامه با اشاره به یخ‌زدگی بهار و خشکسالی تابستان امسال به همشهری گفت: در زمان چین اول چای، باغداران استان با سرما و یخ زدگی مواجه بودند. به همین دلیل هم مجبور شدند بوته‌های یخ زده را هرس کنند. این  موجب کاهش تولید در هنگام چین اول شد. درچین دوم نیز با خشکسالی مواجه شده‌ایم. 
وی با بیان اینکه برخی دوست دارند، چای استان نابود و راه برای وارد کنندگان باز شود، افزود: چایکاران دستشان به هیچ جا بند نیست و در وضعیت نابسامانی قراردارند. از یک سو دولت می‌گوید تغییر کاربری در باغ‌های چای صورت نگیرد ، اما از سوی دیگر حمایتی هم نمی‌کند. وقتی چایکار برگ سبز چای برای چین نداشته باشد، ناچار به فروش باغ  است. در حال حاضر بسیاری از چایکاران استان به فکر فروش باغ‌های خودند. 


 کاهش برداشت و تولید چای خشک

 میر بلوک گفت: تا الان یک سوم سال برداشت برگ سبز و تولید چای خشک داشته‌ایم و در برخی از نواحی تاکنون برداشتی نشده است. در حالی‌که سال گذشته 20 هزار تن چای برداشت کرده بودیم. به نظر من چای استان به پایان خود نزدیک می‌شود.  وی با رد ادعای مسئولان مبنی بر احیای باغ‌های رها شده چای در شهرستان‌های چای خیز گیلان اظهار کرد: هر سال سطوح بیشتری از باغ‌های چای رها می‌شو‌د. وقتی کشاورز قادر به دریافت تسهیلات حمایت از بانک نیست و صندوق حمایت از توسعه چای مبلغ کمی را برای خسارت محصولات کشاورزی در نظر می‌گیرد ،  چگونه می‌تواند و برگ سبز با کیفیت تولید کند؟


  فقط 4 درصد افزایش قیمت

 مدیرعامل تعاونی چایکاران شمال با اشاره به افزایش 4 درصدی بهای برگ سبز چای این مقدار را با توجه به تورم و افزایش قیمت دلار وسایر هزینه‌ها ناچیز عنوان کرد و گفت: باوجود آن‌که امسال قیمت تمام محصولات و خدمات افزایش پیدا کرده است برای چای فقط 4 درصد افزایش قیمت در نظر گرفته شده که بسیارناچیز است. متاسفانه نمایندگان مجلس از شهرهای چای‌خیز تا‌کنون نتوانسته اند اقدامی در این باره انجام دهند.  وی گفت: در گذشته از بیش از 50 هزار هکتار باغ چای، برداشت برگ سبز صورت می‌گرفت، اما الان سطح زیر کشت به 20 هزار هکتار رسیده و این مساله جای نگرانی دارد.


 بی خبری چایکاران از اجرای بیمه فراگیر

رئیس سازمان چای استان هم اجرای بیمه فراگیر باغ‌های چای ازسوی صندوق تخصصی حمایت از چای را اتفاق خوبی در صنعت چای گیلان دانست و گفت: سازمان چای در حالی تمام باغ‌های چای را تحت پوشش بیمه فراگیر قرارداده است که بسیاری از باغداران از این مساله خبر دار نشده‌اند و حتی اعتراض کرده‌اند که چرا این موضوع به ما اطلاع رسانی نشده است.  «حبیب جهانساز» افزود: در حال حاضر بیمه خسارت سرما‌زدگی چین اول و خشکسالی چین دوم برگ سبز در حدود 3 میلیارد و 300 میلیون تومان پرداخت شده است. 
 وی گفت: نمی‌توان به طور کامل نصف شدن میزان تولید برگ سبز چای نسبت به سال گذشته را تایید کرد ، باید منتظر ماند زمان کامل چین دوم هم به پایان برسد تا آمار تولید واقعی را اعلام کنیم. 
 جهانساز گفت: شاید امسال نسبت به سال گذشته 6 درصد کاهش تولید داشته باشیم. سال گذشته تا پایان فصل برداشت 108 هزار تن برگ سبز برداشت شد که تا امروز این آمار 74 هزار تن بوده و فعلا کاهش را نشان می‌دهد، اما پیش‌بینی می‌کنیم امسال بیش از 100 هزارتن برگ سبز تولید شود.
 وی نرخ خرید تضمینی برای برگ درجه سبز درجه یک را27هزار و 292 ریال و برگ درجه دوم را15هزار و 283 ریال بیان کرد و گفت: برگ درجه یک 42 درصد و برگ درجه دو 44 درصد سهم کارخانه‌هاست و بقیه از سوی دولت خریداری می‌شوند.


   احیای باغ‌های رهاشده چای 

رئیس سازمان چای استان گفت: امسال به دلیل هرس نشدن باغ‌ها پیش‌بینی می‌کنیم از سطح 22 هزارهکتار، برگ سبز دریافت کنیم.
 «حبیب جهانساز» افزود: در این بخش برنامه احیای باغ‌های رها شده را به طور جدی دنبال می‌کنیم و خوشبختانه در 4 سال گذشته 4 هزارهکتار باغ‌های احیا شده چای به چرخه تولید برگشته‌اند.