همه می دانند اکران نمی شود
گمانهزنی درباره امکان نمایش آخرین فیلم اصغرفرهادی در ایران
مسعود میر
روزنامهنگار
ماجرا از این قرار است که همزمان با اعلام برنامه اکران «همه میدانند» در چندین کشور دنیا، تب پیگیری وضعیت نمایش فیلم فرهادی در ایران هم دوباره بالا گرفته است. ابراهیم داروغهزاده، مدیرکل نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی هم البته در آخرین روز ماه اول تابستان، تیری در تاریکی برای رهایی از بلاتکلیفی درباره وضعیت اکران این فیلم در ایران رها کرد و گفت: «از آنجا که «همه میدانند» طبق ضوابط موجود تهیهکننده ایرانی و پروانه ساخت از سازمان سینمایی ایران ندارد، فیلم خارجی محسوب میشود؛ درنتیجه درصورت درخواست نمایش و صدور مجوز توسط شورای بازبینی، این فیلم در گروه فیلمهای خارجی اکران خواهد شد.»
برای شفافترشدن ماجرا و اینکه همه بدانند فیلم «همه میدانند» بر پرده سینماهای ایران جاخوش خواهد کرد یا نه، چند و چون موضوع را بررسی کردهایم.
به فرهادی افتخار میکنیم اما قانون هم شفاف است
«فیلم اصغر فرهادی یا هر شخص دیگر که در کشوری غیر از ایران ساخته شود، باید در چارچوب ضوابط و مقررات و آییننامههای ما باشد تا بتواند مجوز نمایش بگیرد. از سوی دیگر آییننامه صدور پروانه نمایش به صراحت گفته چه فیلمهایی میتوانند این مجوز را بگیرند و خط قرمزها چیست. این آییننامه هم مصوبه هیأت وزیران است و خلاصه اینکه فیلم آقای فرهادی هم خارج از این چرخه نیست.» این حرفهای محمدرضا فرجی، مدیرکل دفتر سینمای حرفهای سازمان سینمایی است که البته او هم به سیاق داروغهزاده تأکید میکند فیلم را ندیدهاست. او به همشهری میگوید: «ما به فرهادی افتخار میکنیم چون ایرانی است و به ایرانیبودنش میبالد، اما هنوز از سوی ایشان هیچ درخواستی مبنی بر صدور پروانه نمایش برای این فیلم مطرح نشده است. طبیعی است که هر وقت تقاضایی بهدست ما برسد و وارد حیطه کاری سازمان سینمایی شود، ما دربارهاش حرف میزنیم و بحث میکنیم.»
بیخیال محتوا، لباسها را چه میکنند؟
محمد اطبایی، یکی از معدود پخشکنندگان بینالمللی سینمای ایران است. او درباره سرنوشت اکران فیلم آخر اصغر فرهادی قبل از هر چیز به موضوع مالکیت فیلم و اجازه پخش آن اشاره میکند؛ موضوعی که انگار برای مخاطبان و البته بعضی مدیران چندان مورد توجه قرار ندارد. او به همشهری میگوید: «اول از همه باید مشخص شود حقوق این فیلم در ایران به چهکسی تعلق دارد. ممکن است آقای فرهادی از ابتدا در قراردادش حقوق پخش این فیلم در ایران را در اختیار خود گرفته باشد که در این صورت ایشان میتواند نسبت به حذف بخشهایی از فیلم یا هر تغییر دیگری برای اکران تصمیم بگیرد. اما اگر این حق در اختیار فرهادی نباشد، دیگر نمیتوان از کمپانی MEMENTO مثلا توقع داشت که محصول خود را بهدست قیچی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بسپارد. نکته دیگر اینکه اصلا ممکن است حق پخش فیلم در خاورمیانه به یک شرکت ثانویه واگذار شده باشد که در این صورت هم موضوع کمی پیچیده خواهدشد.»
البته اطبایی با اشاره به اینکه خودش فیلم «همه میدانند» را دیده، نکته مهمی را هم گوشزد میکند: «من فیلم را دیدم و با صراحت میگویم که پوشش بازیگران زن فیلم مطابق معیارهای پخش در ایران نیست و به همینخاطر امکان ندارد این فیلم اینجا اکران شود، مگر اینکه فرهادی و تهیهکننده فیلم رضایت دهند برای بازیگران فیلم لباس مناسب بدوزند!»
این پخشکننده فیلم همچنین تأکید میکند که اگر شوراهای نظارتی به موضوع و محتوای فیلم خرده نگیرند که بعید است، حتما بهخاطر موضوع پوشش، اجازه نمایش به این فیلم را نمیدهند. او با تأکید بر اینکه بحث فیلم «گذشته»، دیگر ساخته فرهادی در خارج از کشور، با فیلم «همه میدانند» بسیار فرق دارد، به صراحت میگوید: «فیلمهایی مانند «کپی برابر اصل» و «مثل یک عاشق» از ساختههای عباس کیارستمی بیتردید قابل نمایش بودند و با اینهمه در ایران بهصورت خیلی محدود اکران شدند، اما فیلم جدید اصغر فرهادی از نمایش عمومی در ایران بسی