نگران نباشید؛ آب شرب تهران سالم است

مریم سمائی
خبر‌نگار

آبیاری زمین‌های کشاورزی با فاضلاب تصفیه نشده در جنوب تهران یکی از معضلاتی است که سال‌هاست گریبان پایتخت را گرفته و خیال جدایی ندارد.
آب‌های آلوده و فاضلاب شهری در حالی به سمت جنوب تهران سرازیر می‌شوند که این منطقه حاصلخیز‌ترین زمین‌ها را برای کشاورزی دارد و محصولات متنوعی ازجمله سبزیجات، صیفی‌جات و غلات در آن به عمل می‌آید. کارشناسان طی سال‌های اخیر بارها نسبت به ورود آب‌های آلوده به زمین‌های کشاورزی و پیامدهای ناگوار آن بر سلامت شهروندان هشدار داده‌اند اما این معضل همچنان به قوت خود باقی است.
 مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران در گفت‌وگو با همشهری، ضمن تأیید آبیاری غلات با آب‌های آلوده درجنوب تهران، می‌گوید: ما با هرگونه آبیاری کشاورزی از پساب‌های خام و تصفیه‌نشده مخالفیم. در قانون هم صراحتا اعلام شده که وزارت جهادکشاورزی موظف است از آبیاری محصولات کشاورزی با فاضلاب خام جلوگیری کند و اجازه این کار را به کشاورز ندهد. آنچه در جنوب شهر تهران و شهرستان ری اتفاق می‌افتد قطعا مورد تأیید ما نیست. کیومرث کلانتری می‌افزاید: در مورد سبزی‌کاری و صیفی‌کاری در این منطقه باید بگویم که این محصولات آلودگی ندارند و هیچ گزارشی مبنی بر آبیاری این محصولات با پساب خام گزارش نشده اما غلات و درختان را با این آب‌ها آبیاری می‌کنند که جای تأمل دارد و باید به‌طور جدی مورد بررسی قرار گیرد.
او به تخریب زمین‌های کشت برنج اشاره می‌کند و می‌گوید: با هماهنگی بخش‌های ذی‌ربط، مزارع برنج که با آب فاضلاب آبیاری می‌شدند تخریب شدند و هم‌اکنون در جنوب تهران اراضی زیرکشت برنج با آب فاضلاب آبیاری نمی‌شوند اما جهادکشاورزی باید نظارت بیشتری در این باره داشته باشد تا با پساب‌های خام تصفیه‌نشده محصولی تولید نشود. کلانتری با تأکید بر اینکه تولید هرگونه محصول کشاورزی با فاضلاب خام مردود است و با آن برخورد می‌شود، تصریح می‌کند: پساب‌ها باید حتما تصفیه و بعد در بخش‌های کشاورزی و صنعت به‌کار گرفته شوند. او در پاسخ به این پرسش که چه نمره‌ای به سلامت آب شرب تهران می‌دهید، می‌گوید: آب شرب مردم تهران هیچ مشکلی ندارد. مرجع تأیید‌کننده سلامت آب وزارت بهداشت است که این امر را تأیید کرده و ما هم تأیید می‌کنیم که آب شرب تهران سالم است و جای هیچ نگرانی نیست.

برخورد با صنف‌های آلاینده آب

جمعیت شهر تهران جمعیت بالایی است و این در حالی است که منابع آبی تهران محدود است؛ بنابراین مدیریت این منابع باید به‌طور جدی در دستور کار قرار گیرد.
نیاز آبی استان تهران از 5منبع آبی سد لار، لتیان، ماملو، امیرکبیر و طالقان تأمین می‌شود که این 5منبع آبی در عرصه‌های حفاظت شده محیط‌زیست قرار دارند. طالقان و امیر کبیر در البرز مرکزی، سد لار در پارک ملی لار، سد لتیان در منطقه حفاظت شده ورجین و جاجرود و سد ماملو در جاجرود قرار گرفته است.
کلانتری با اشاره به اینکه منابع تامین‌کننده آب شرب تهران در مناطق حفاظت‌شده قرار گرفته‌اند، تأکید می‌کند: این امر یکی از نکات مثبت در کیفیت آب رودخانه‌ها و منابع تامین‌کننده آب شرب است. او با بیان اینکه آب یکی از مؤلفه‌های اصلی محیط‌زیست است، اضافه می‌کند: براساس ماده 46قانون توزیع عادلانه آب، پیشگیری و ممانعت از آلودگی منابع آب و برخورد با متخلفان از وظایف سازمان حفاظت محیط‌زیست است؛ بنابراین این سازمان با هرگونه آلایندگی خارج از استاندارد مقابله می‌کند. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران در ادامه می‌گوید: ما در کنار رودخانه‌های استان، صنایع آلاینده نداریم یا اگر داریم خیلی کم هستند اما صنف‌های آلوده‌کننده آب داریم. به‌عنوان مثال در حاشیه رودخانه جاجرود در شهرستان شمیرانات، پردیس و بخشی از البرز، صنف‌های آلاینده‌ای داریم که باید از ورود پساب آنها به داخل رودخانه جلوگیری کرد. ما هم‌اکنون در حال پیگیری هستیم و با واحدهای متخلف برخورد می‌کنیم.


   آب غسالخانه‌ها تصفیه می‌شود

به گفته  مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران همه کشتارگاه‌ها و واحدهای غسالخانه، دارای تصفیه‌خانه هستند و بعد از اینکه آب در این واحدها تصفیه شد وارد طبیعت و رودخانه می‌شود. او این را هم می‌گوید که ممکن است واحدی از چشم ما دور بماند و خطا کند، من این موضوع را رد نمی‌کنم. او با اشاره به بازیافت آب، تصریح می‌کند: موضوع آب در تهران کاملا حیاتی است و باید نگاهی فرابخشی به آن داشت. ما در کشوری زندگی می‌کنیم که با موضوع جدی کمبود آب مواجه است؛ بنابراین تصفیه پساب‌ها و بازچرخانی و استفاده مجدد از آن یکی از اصول مهمی است که باید در مدیریت منابع آب لحاظ شود. کلانتری با انتقاد از الگوی مصرف می‌گوید: جمیعت روزبه‌روز افزایش می‌یابد و منابع آبی جدیدی هم نداریم؛ بنابراین الگوی مصرف باید اصلاح شود و به‌طور حتم باید صنایع آب‌بر با تهران خداحافظی کنند و استان به سمت صنایع کم‌آب‌بر برود.