قاتل خاموش

مریم سرخوش- دبیر تندرستی

خطر ابتلا به فشارخون بالا با افزایش سن بیشتر می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که هرکسی ۹۰درصد ممکن است ابتلا به آن را در طول زندگی خود تجربه کند. فشارخون نیرویی است که خون به دیواره رگ‌های خونی وارد می‌کند. یکی از مهم‌ترین و شاید مؤثرترین عوامل بروز و پیشرفت بیماری‌های قلبی_ عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی هم با داشتن فشارخون بالا یا به‌اصطلاح عامیانه «فشارخون» رخ می‌دهد.
عواملی ازجمله سابقه خانوادگی، افزایش سن، چاقی و اضافه وزن، دخانیات و الکل، مصرف بیش از حد نمک، کم‌تحرکی و... در افزایش فشارخون مؤثر هستند. این بیماری در بیشتر موارد بدون علامت بروز می‌کند و به همین دلیل در سال2002 در گزارش سلامت جهانی، این بیماری از سوی سازمان جهانی بهداشت به‌عنوان «قاتل خاموش» نامیده شد. البته در برخی موارد هم ممکن است علائمی مانند سرگیجه و سردرد، تاری‌دید، درد کتف، حالت تهوع و استفراغ و. . . وجود داشته باشد.
این بیماری به‌راحتی با یک اندازه‌گیری ساده در خانه یا مراکز درمانی با استفاده از دستگاه فشارخون، قابل تشخیص و به‌دنبال آن قابل درمان و کنترل است. مسئله مهم این است که کسانی که با فشارخون بالا شناسایی می‌شوند، به روش صحیح و دقیق از میزان فشارخون خود و مفهوم آن مطلع شوند، مراقبت‌های به موقع دریافت کنند و از راهکارهای مؤثر برای کاهش آن آگاه شوند؛ چون کاهش میزان فشارخون می‌تواند یک فرد را از ناتوانی یا مرگ نجات دهد. برخی کشورها از طریق کمپین‌های بهداشت عمومی، مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه و سیاست‌های مؤثر، در این حوزه عملکرد موفقی داشته‌اند؛ ازجمله کانادا که 80درصد مردمش از فشارخون خود آگاه هستند و این عدد در میان آمریکایی‌ها 75درصد است. کره‌جنوبی، فنلاند، ژاپن و کوبا هم جزو کشورهای موفق در نظارت بر فشارخون هستند.
راهکارهای بسیار ساده‌ای وجود دارد که با انجام آنها می‌توان فشارخون را کاهش داد؛ ازجمله اصلاح شیوه زندگی، رژیم غذایی مناسب، ورزش و خواب خوب، ترک دخانیات،کاهش استرس و. . . که در این شماره از ضمیمه تندرستی در گفت‌وگو با کارشناسان و بررسی منابع مختلف، جزئیات بیشتری درباره آنها مطرح شده است.