خون گریه کرد چشم خدا در عزای تو

 علی‌الله سلیمی- روزنامه‌نگار

درباره جایگاه و شخصیت حضرت فاطمه(س)، همین بس که سوره کوثر، آیه تطهیر، آیه مودت و آیه اطعام و احادیثی چون حدیث بَضعه در ‌شأن و فضیلت او نازل و نقل شده‌اند. همچنین در روایات آمده است که پیامبر(ص)، فاطمه(س) را برترین زن در دو عالم معرفی کرده است. درباره جایگاه و شخصیت حضرت زهرا(س) آثار فراوانی به قلم اندیشمندان اسلامی تا به حال نوشته شده که تعدادی از شاخص‌ترین آنها را مرور کرده‌ایم.

حقیقت عظیم
درکتاب «حقیقت عظیم» مجموعه بیانات حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدظله‌العالی) درباره‌ حضرت فاطمه(س) از 1351هجری شمسی گردآوری شده و انتشارات انقلاب اسلامی‌آن را منتشر کرده است. این کتاب مجموعه‌ کاملی است از هر آنچه حضرت‌آیت‌الله‌العظمی خامنه‌‌ای(مدظله‌العالی) درباره‌ وجود مقدس حضرت فاطمه(س) از سال 1351بیان داشته‌اند که براساس ترتیب زمانی تدوین و ارائه شده ‌است.
از مهم‌ترین ویژگی‌های این کتاب می‌توان به فهرست موضوعات تفصیلی آن اشاره کرد که به‌صورت رمزینه، جهت استفاده‌ پژوهشگران و عموم علاقه‌مندان در فهرست کتاب تعبیه شده‌است. موضوعات ذیل را می‌توان به‌عنوان مهم‌ترین مباحث این اثر برشمرد: تبیین شخصیت، ابعاد زندگی ظاهری و فضائل عملی حضرت زهرا(س)،مقامات معنوی، برکات، نمونه و الگو بودن حضرت فاطمه(س)، وظیفه‌ ما نسبت به آن حضرت، انقلاب اسلامی و حضرت فاطمه(س) و زن از دیدگاه اسلام و غرب. در نگارش کتاب «حقیقت عظیم» 3 مرحله اصلی طی شده است. مرحله‌ استخراج، نخستین گام از مراحل شکل‌گیری این اثر است که به تمامی بیانات و دست‌نوشته‌های رهبر معظم انقلاب در بازه زمانی تعیین‌شده مراجعه شده است.
در بخش مستندیابی برای موارد قرآنی، روایی و تاریخی مورد نیاز به استناد، حداقل به 5 منبع از منابع متقدم و معتبر شیعه و سنی (حتی‌الامکان تا پایان قرن ششم هجری) و نیز کتاب بحارالانوار به‌عنوان کتاب مرجع مورد استفاده قرار گرفته است. در بخش تدوین، علاوه بر انتخاب عناوین و تیترهای مناسب، فهرستی تفصیلی از ساختار موضوعات مطرح شده ارائه شده است. این فهرست همراه با فهرست آیات، روایات و نمایه‌های لفظی (اعلام، زمان‌ها، مکان‌ها) به‌صورت الکترونیکی و در قالب شناسه QR در کتاب چاپ شده است.


فاطمه‌س حلقه وصل رسالت و امامت
کتاب «فاطمه(س) حلقه وصل رسالت و امامت» برگرفته از بیانات حضرت آیت‌الله حسین وحید خراسانی درباره ‌شأن و شخصیت حضرت فاطمه زهرا(س) از سوی انتشارات مدرسه باقرالعلوم(ع) منتشر شده است. در بخشی از مقدمه این کتاب به این نکته اشاره شده که مخاطب این بیانات، جمعی از فرهیختگان و نخبگان، فضلا و استادان سطوح عالی حوزه مقدسه علمیه قم بوده و در این بین چهره‌هایی از فقها و مجتهدین که سال‌ها خوشه‌چین معارف بوده و انوار دانش و حکمت را از مصباح علوم اهل‌بیت(ع) اقتباس کرده‌اند، حضور داشته‌اند و از این‌رو سطح علمی این گفتار، با چنین مخاطبانی تناسب داشته و در عین حال عموم طالبان دانش نیز در خور ظرف وجود خود از این بوستان ثمراتی چیده و ذائقه خود را از این جام بهشت و طعام ربانی و عطیه آسمانی کام بخشیده‌اند. این کتاب شامل 27مجلس است که عناوین بخشی از این مجالس عبارتند از: «احقاق فاطمه زهرا(س)»، «فاطمه زهرا (س) نخستین کسی که وارد بهشت می‌شود»، «فاطمه زهرا(س) علت بقای وحی»، «فاطمه زهرا(س) برزخی بین نبوت کبری و ولایت عظیم»، «جوهر جسمانی و روحانی فاطمه زهرا(س)».


فاطمه فاطمه است
کتاب «فاطمه فاطمه است»، متن منتشر شده یکی از سخنرانی‌های علی شریعتی در ۱۴ تیر ۱۳۵۰در حسینیه ارشاد بوده که در همین سال، پس از تصحیح شریعتی در ۲۱۶ صفحه چاپ شد. این کتاب علاوه بر آنکه الهام‌بخش انتشار نوشته‌ها و حتی کتاب‌هایی بوده است، در مقالات متعدد هم مورد توجه و کنکاش محققان قرار گرفته است. این کتاب به زبان‌های عربی، انگلیسی، فرانسه و اندونزیایی ترجمه شده و علاوه بر چاپ فارسی آن به‌صورت مستقل، در کتاب «زن» از مجموعه آثار شریعتی هم به همراه چند اثر دیگر چاپ شده است. شریعتی در مقدمه «فاطمه فاطمه است»، مخاطب خود را زنانی دانسته که نه در قالب‌های سنتی قدیم مانده‌اند و نه قالب‌های وارداتی جدید را پذیرفته‌اند و می‌خواهند خود را بسازند و نیازمند الگو هستند. به‌گفته شریعتی، شخصیت حضرت فاطمه(س)، پاسخی به پرسش‌های این دسته از زنان است. کتاب «فاطمه فاطمه است»، ابتدا در سال ۱۳۵۰ از سوی انتشارات حسینیه ارشاد چاپ شد و پس از آن بارها از سوی نشرهای مختلف، منتشر شده است. این کتاب علاوه بر انتشارات حسینیه ارشاد، در انتشارات محمد، شبدیز، نگاه امروز، مهر صفا، ایران جوان، سلمان، قلم، سپیده‌باوران و... چاپ شده است.


فاطمه‌س اسوه بشر
کتاب«فاطمه(س) اسوه بشر» برگرفته از آثار آیت‌الله جوادی‌آملی با تحقیق و تنظیم مهدی آقایی است که توسط انتشارات مرکز نشر إسراء منتشر شده و به ویژگی‌های شخصیتی حضرت زهرا(س) می‌پردازد. این کتاب به این موضوع اشاره می‌کند که اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) به‌ویژه صدیقه طاهره فاطمه زهرا(س)، چون خود به مقصد رسیده‌اند، الگوهای نیکویی هستند که اقتدا به آنان، بیشترین بهره را برای طالب هدایت به همراه خواهد داشت. در اهمیت پیروی و الگوبرداری از اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) همین بس که خدای سبحان به رسول اکرم(ص) فرمود: به جامعه انسانی و اسلامی اعلام کن که من بابت زحمات رسالتم از شما مزدی جز مودت خاندانم نمی‌خواهم. ازجمله نوادر هستی و یگانه بانوی عالم هستی، حقیقت والای زهرای مرضیه(س) است. تا جایی که خداوند او را با عنوان کوثر ستود و وجود او را همراه با خیر فراوان دانست. همچنین به پدر گرامی‌اش خطاب کرد که به شکرانه این نعمت، نماز به جای آورد و قربانی کند؛ بنابراین در عظمت و عصمت این بانوی بزرگوار هیچ شکی وجود ندارد، از همین رو سخن گفتن از شخصت و ابعاد مختلف زندگانی آن حضرت، امری به غایت سترگ است.


کشتی پهلو گرفته
کتاب «کشتی پهلو گرفته» به قلم سیدمهدی شجاعی، مرثیه‌ای منثور از زبان و دلِ صاحبانِ عزای فاطمی است که از سوی انتشارات کتاب نیستان منتشر شده است. این کتاب زندگی پررنج حضرت فاطمه زهرا(س) را با زبانی داستانی و با نثری شیوا و روان به تصویر می‌کشد و به این طریق گذری هم به دل تاریخ اسلام می‌زند. سیدمهدی شجاعی گاهی در روایت داستان در مقام یک روضه‌خوان برمی‌آید و مخاطب را همراه با شرح وقایع مهمان روضه حضرت زهرا(س) و اشک ریختن بر مصایبش می‌کند. این اثر 14فصل دارد و در هر فصل راوی اول شخص یکی از بستگان حضرت فاطمه(س) است. فصل اول از زبان پیامبر اکرم(ص)، فصل دوم از زبان حضرت خدیجه(س)، فصل سوم از زبان خود حضرت فاطمه(س)، فصل چهارم از زبان حضرت علی(ع)، فصل پنجم امام حسن(ع)، فصل ششم امام حسین(ع)، فصل هفتم باز هم حضرت زهرا(س)، فصل هشتم حضرت زینب(س)، فصل نهم فضه، فصل دهم‌‌ ام‌کلثوم، فصل یازدهم اسماء، فصل دوازدهم بار دیگر حضرت فاطمه(س)، فصل سیزدهم باز هم حضرت علی(ع) و فصل چهاردهم از زبان آسمان روایت می‌شود. این کتاب که جزو پرتیراژترین کتاب‌ها در حوزه ادبیات داستانی هم به شمار می‌رود، نخستین بار در سال 1368به چاپ رسید.