گفت‌وگو
هدایای شفابخش زایمان
ایران تا پایان سال صاحب نخستین پالایشگاه ضمائم زایمانی جهان برای تولید داروهای مختلف می‌شود
مریم سرخوش- روزنامه‌نگار
وقتی که به سلاح دانش و علم مجهز باشید، حتی چیزهایی که در ابتدای کار دردسر خالی هستند، می‌توانند برای شما تبدیل به ثروت هنگفت و حتی ثروت بزرگ انسانی شوند؛ مثل همین ضمائم زایمانی که تا سال‌ها پیش، به‌عنوان زباله‌های بیولوژیک مطرح بودند و بیمارستان‌ها و مراکز درمانی نمی‌دانستند با آنها چه کنند؛ چراکه نابودی‌شان هم هزینه بالایی داشت و هم خطرات زیست‌محیطی و سلامتی و... . حالا مشخص شده که این دورریزها چه ارزشی دارند. درواقع خون و بافت بند ناف، پرده و مایع جنینی و حتی جفت و... می‌توانند منجر به ایجاد سلول‌های بنیادی و محصولاتی شوند که ارزش درمانی بالایی دارند؛ حتی در بیماری‌های سرطانی و صعب‌العلاج. در حال حاضر کشورهایی چون چین، ژاپن، آمریکا، کره‌جنوبی و... در این حوزه فعال هستند و البته با افتخار، ایران هم جزو این کشورهاست، اما خبر خوش اینکه، به‌زودی قرار است پالایشگاه ضمائم زایمانی راه‌اندازی شود. به‌گفته دکتر مرتضی ضرابی، مدیرعامل بانک خون بندناف رویان و شرکت فناوری بنیاخته‌های رویان، این پالایشگاه تنها مورد در جهان است که از جزء به جزء این ضمائم زایمانی برای فرآوری و ایجاد محصولات استفاده خواهد کرد؛ درحالی‌که کشورهای دیگر صرفا موردی این کار را انجام می‌دهند. اگر کنجکاو شده‌اید که بیشتر بدانید، پس نکته‌ها و عددهای دکتر ضرابی را از دست ندهید.
یک نمونه واقعی از محصولات
محصولات ایجاد شده توسط این پالایشگاه، تأثیر ملموسی بر رفع مشکلات سلامت‌محور قابل لمس خواهد داشت؛ مشابه محصولی به نام زخم‌پوش که از پرده جنینی تولید و اخیرا روانه بازار شده تا درمانی مؤثر در ترمیم زخم پای بیماران مبتلا به دیابت و زخم‌های مزمنی باشد که به نوعی ترمیم‌شان با مشکل مواجه شده است.
هدف از ایجاد پالایشگاه
هدف از تاسیس این پالایشگاه فرآوری محصولات زایمانی است؛ یعنی آن چیزی که بعد از تولد نوزاد از رحم خارج می‌شود. تمام این موارد به‌عنوان زباله بیولوژیک دورریخته می‌شدند، اما در بررسی‌های انجام شده مشخص شد که تمام آنها قابل فرآوری و استفاده در حوزه پزشکی هستند. با همین هدف برای اینکه بتوانیم ضمائم زایمانی را فرآوری کنیم، بحث تاسیس پالایشگاه مدنظر قرار گرفت. امیدواریم پالایشگاه را تا پایان سال در پارک علم و فناوری پردیس به بهره‌برداری برسانیم. پیش‌بینی این است که با تولید 5 تا 6 محصول شروع کنیم، اما ظرفیت تولید 20محصول فراهم است.
زباله‌های بیولوژیک
سلول‌های بنیادی از خون بندناف جدا و سپس در فضا و دمای مناسب نگهداری می‌شوند تا در هنگام نیاز، مورد استفاده قرار گیرند. خون بند ناف در جفت و بندناف جریان دارد که معمولا به‌عنوان زباله بیولوژیک دور ریخته می‌شود؛ درحالی‌که مملو از سلول‌های بنیادی است و جداسازی آن ضرری به مادر و جنین نمی‌رساند.
مدلی که در هیچ کشوری وجود ندارد
براساس بررسی‌هایی که انجام دادیم، چنین مدلی را در هیچ کشوری پیدا نکردیم. برخی کشورها یک محصول را فرآوری می‌کنند که می‌تواند تنها شامل جمع‌آوری خون بند ناف یا پرده آمنیوتیک به‌عنوان زخم‌پوش یا سرم خون بند ناف باشد. ما بنا داریم پالایشگاهی ایجاد کنیم که ضمائم زایمانی به محض ورود جزء به‌جزء فرآوری شود و ارزش افزوده داشته باشد.
اکسیر درمان 80درصد بیماری‌ها
خون بند ناف می‌تواند بیش از ۸۰درصد بیماری‌ها را درمان کند؛ ازجمله بیماری‌های دارای منشأ خونی مثل تالاسمی، نقص سیستم ایمنی، کم‌خونی‌های مادرزادی و سرطان‌های مرتبط با خون. البته تعداد سلول‌های خون بند ناف بسیار محدود است و همین باعث شده در کودکان بیشتر استفاده شود و تنها یک‌بار قابل استفاده است. همچنین سلول‌های بنیادی مزانشیمی را هم می‌توانیم از بافت بند ناف جداسازی کنیم و در درمان بیماری‌های عصبی، غضروفی و استخوانی پیوند این نوع از سلول‌ها را مورد استفاده قرار دهیم.
تقاضای 3 برابری برای یک محصول
در حال حاضر خون بند ناف را داریم که سلول‌های بنیادی از آن جدا و در بیماری‌های خونی استفاده می‌شود. چند روز پیش هم از محصول زخم‌پوش پرده آمنیوتیک رونمایی کردیم. این نخستین محصول پالایشگاه است که وارد بازار شده و در همین ابتدای راه با تقاضای 3برابری نسبت به چیزی که پیش‌بینی کرده بودیم، مواجه شدیم. حتی جنبه صادراتی بسیار خوبی دارد.
محصولات زایمانی چیست؟
آن چیزی که بعد از تولد نوزاد از رحم خارج می‌شود؛ شامل:
خون بندناف
پرده‌های جنینی
بافت بند ناف
جفت
مایع جنینی
2روش نگهداری از خون بند ناف
روش خصوصی: خانواده نمونه را برای خودش ذخیره می‌کند و مالک آن است.
روش عمومی: به بانک اهدا شده و خانواده مالکیتی درباره‌اش ندارد.
3 منبع سلول‌های بنیادی
مغز استخوان
خون محیطی
خون بند ناف
در همینه زمینه :
