شکست غرب در تقابل تمدنی پساطوفانالاقصی
محمدصادق کوشکی؛ تحلیلگر سیاسی و استاد دانشگاه تهران
تمدنغرب همواره ادعای رعایت حقوق انسانها و حقوق بشر را داشته و دارد. این در حالی است که غرب، تمدن خود را انسانمحور و بر مدار اومانیسم تعریف میکند. در این نگرش، برخی ارزشها و موضوعات همیشه مورد نظر غرب و مردم مغربزمین بوده است. آنان همیشه تأکید داشتهاند که حق حیات انسان ازجمله حقوق عالیه و حق برتر بهشمار میرود. این حق که یک اولویت اساسی است، تحت هیچ شرایط و به هیچ عنوان نباید سلب شود. انسانهای جهان همواره برابر هستند و از حقوق یکسانی برخوردارند.
غرب سالیان سال شعارهای مذکور را تکرار میکرد، اما نکتهای که قابل توجه است نقض این حقوق در یکسال گذشته و طی جنگ اخیر غزه توسط رژیم غاصب صهیونیستی است. در این میان، کشورهای غربی و اروپایی نهتنها اقدامی جهت جلوگیری و ممانعت از جنایات رژیم صهیونیستی نداشتند، بلکه به صراحت از رژیم اشغالگر صهیونیستی و اقدامات تلآویو به شکلی عملی با توجه به تصمیمات و سیاستهاي خود حمایت میکنند و به پشتیبانی صهیونیستهای جنایتکار ادامه میدهند.
در چنین وضعیتی، تمدنی که همیشه شعار انسان و حق حیات سر میدهد و ریشه و اساس خود را انسانمحوری قلمداد میکند، در مواجهه با جنایات علیه مردم غزه و مردم جنوب لبنان و نقض فاحش حقوق بشر، نهتنها اقدامی نداشته بلکه از این حجم از اقدامات وحشیانه نیز حمایت کرده است. از این منظر تمدن غرب با یک بحران و البته پرسش مواجه میشود و آن این است که چرا تمدن غربی که انسان را محور میداند و از حقوق افراد صحبت میکند، مردم غزه و فلسطین را جزو بنیبشر حساب نمیکند و چنانچه حقوق بشر را اولویت و اصل میداند، چرا در راستای احقاق حقوق بشري مردم مظلوم غزه اقدامی انجام نداده و آن را درنظر نگرفته و برعکس آن نيز عمل کرده است. به تعبیری، اتفاقات اخیر تناقضات رفتاری و گفتاری غرب را نشان ميدهد و آن را به چالش ميکشد.
در آن سوی میدان، اگر بخواهیم از تمدن اسلامی سخن بگوییم، تمدن مسلمانان از یک نماد و مؤلفه مهم به نام «هماهنگی» و «همجهتی» برخوردار است. به بیان دیگر، اگر این هماهنگی و همجهتی صورت نگیرد، تمدن اسلامی شکل نخواهد گرفت؛ چرا که امکانش وجود ندارد. وقایع مربوط به فلسطین و غزه در یکسال اخیر موجب شد وحدت و هماهنگی بین مسلمانان ایجاد شود. این رویدادهای تلخ با این حال، مقدمه و زمینهای است تا همگرایی مسلمانان گسترش پیدا کند و در نهایت، بستر و زیرساخت برای تمدن اسلامی فراهم شود.