از چوب کریکت تا چماق سیاست

محمدرضا نصیری| انتخابات ریاست‌جمهوری پاکستان طبق قانون اساسی این کشور باید از یک هفته قبل تا یک ماه پیش از پایان دوره ریاست‌جمهوری حسین ممنون (نه زودتر از ۱۱ژوئیه و نه دیرتر از ۱۰آگوست) برگزار می‌شد اما فعلا کارشکنی‌هایی صورت گرفته که هدف آن تعویق انتخابات است. عمران‌خان، نامزد محبوب ارتش پاکستان هدف انفجارها را تعویق انتخابات دانست که دقیقا این نظر طیف نواز شریف هم هست، رئیس‌جمهور سابق که اخیرا به اتهام فساد مالی همراه دخترش دستگیر شده است. هر کدام انفجارها را گردن گروه رقیب می‌اندازند. چیزی که این گزارش را به صفحه ورزشی مربوط می‌کند، سابقه ورزشی نامزد اصلی و جنجالی و عوامگرای این انتخابات یعنی عمران خان است. عمران احمد خان نیازی‬‎ حدود دو دهه عضو تیم‌ملی کریکت و در بیشتر این سال‌ها کاپیتان تیم‌ملی بود. او یکی از چند چهره سرشناس ورزش این کشور در عرصه بین‌المللی است. پاکستانی‌ها در رشته‌های ورزشی کریکت، اسکواش و البته هاکی روی چمن ستاره‌های سرشناسی به ورزش دنیا معرفی کرده‌اند. 

عمران‌خان حالا می‌خواهد شانس خود را برای بار دوم در عرصه سیاست امتحان کند. او به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین ورزشکاران قرن بیستم دو سال بعد از قهرمانی در جام‌جهانی1992 اعلام بازنشستگی کرد و به‌تدریج وارد عرصه سیاست شد. او با حزب تازه‌تاسیس خود، PTI موفق به کسب 27کرسی در پارلمان پاکستان شد. از عمران خان به‌عنوان یک فرد پاکدست یاد می‌شود، سیاستمداری که وجهه خوبی بین مردم دارد اما به او انگ پوپولیستی هم زده شده است. به‌طور مثال واکنش او به انفجارهای اخیر نشان می‌دهد او چقدر خواهان سوار شدن بر موج افکار عمومی یا اثبات پاکدستی خودش است: «به من گفته‌اند که ممکن است هدف حمله تروریستی قرار بگیری و باید جلسات انتخاباتی خود را لغو کنی، ولی من حاضر نیستم این کار را انجام بدهم...» یا این جمله: «ما اهل ترس و کرنش نیستیم و علی رغم انفجار‌ها جلسات انتخاباتی خود را تا آخرین لحظه‌ای که طبق قانون اجازه داریم تبلیغ کنیم ادامه خواهیم داد.» او به‌واسطه سال‌ها ستاره ورزش بودن خوب می‌داند چگونه می‌شود محبوب مردم بود. طیف مقابل بوی دخالت در انتخابات را استشمام کرده و شهباز شریف، رئیس حزب مسلم لیگ نواز تهدید کرده که اگر ارتش به مهندسی انتخابات دست بزند، هواداران خود را به اعتصاب گسترده در همان روز انتخابات دعوت خواهد کرد. عمران خان در سخنرانی خود به تمسخر نواز شریف شده پرداخت و از جام‌جهانی هم مایه گذاشت تا ریشه‌های ورزشی‌اش را بروز داده باشد: «نخست وزیر رد صلاحیت شده پاکستان به گونه‌ای سفر به پاکستان را برنامه ریزی کرده است که گویا فاتح جام‌جهانی شده و مردم برای استقبال از او صف کشیده‌اند.» 

او خواهان مجازات آصف علی زرداری، همسر بی‌نظیر بوتو و رئیس‌جمهور سابق پاکستان هم شد. اتهام آنها رشوه گرفتن از قطر و فساد مالی است. در انفجارهای انتحاری اخیر یکی از نامزدها هم به نام هارون بلور، فرزند بشیر احمد بلور وزیر پیشین ایالت خیبرپختونخواه کشته شده است. با حکم حبس 11ساله نواز شریف 68ساله و حکم 7سال زندان برای دخترش مریم شریف، صلاحیت وارث سیاسی نواز شریف هم برای شرکت در رقابت‌های انتخاباتی ۲۵ژوییه (اگر به تعویق نیفتد) رد شده است. شواهد نشان می‌دهد انتخابات پیش‌رو یکی از جنجالی‌ترین‌ها خواهد بود و احتمال این‌که چهره ورزشی و پوپولیست و محبوب ارتش بانفوذ پاکستان رئیس‌جمهور شود زیاد است. ارتش معمولا نامزدهای مورد نظر خود را بعد از کودتا رو می‌کرد؛ این‌بار پیش از انتخابات حمایت‌های پشت پرده‌ای را از عمران خان آغاز کرده است. 
عمران خان، رهبر حزب تحریک انصاف پاکستان به پیروزی در انتخابات بسیار خوش‌بین است. شیوه او در سخنرانی‌های تبلیغاتی حمله به سیاستمداران فاسد و نخبگان سیاسی است که به قول او با استفاده از قدرت سیاسی خود از راه‌های غیرمشروع ثروت‌اندوزی کرده‌اند. او که خودش به‌خاطر موفقیت در رشته ورزشی‌اش از ابتدا هم ثروتمند بوده و نیازی به کسب مال از رانت‌های سیاسی نداشته است، از سوی ناظران به دونالد ترامپ تشبیه می‌شود اما عمران خان این تشبیه را دوست ندارد و می‌خواهد از او به «برنی سندرز»، سیاستمدار محبوب آمریکایی یاد کنند یا حتی با جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر انگلیس. او از ورزش هم برای اهداف سیاسی‌اش بهره می‌برد: «ورزش به شما می‌آموزد که زندگی خط مستقیم نیست. شما ضربه می‌خورید و از اشتباهاتتان درس می‌گیرید. حزب من در سال۲۰۱۳ آماده نبود تا از فرصت‌ها استفاده کند اما ما این بار در ۲۰۱۸ آماده به پای انتخابات می‌رویم.» 

عمران خان در سال1995 در پاریس جمیمه گولداسمیت را به عقد خود در آورد و سپس در ریچموند مراسم رسمی ازدواج با این زن که دینش را تغییر داده بود برگزار کرد. این زوج بعد از 9سال به‌خاطر سختی زندگی در پاکستان برای جمیمه از هم جدا شدند و عمران خان در سال2015 با رحمان خان، روزنامه‌نگار بریتانیایی/ پاکستانی ازدواج کرد. کار آنها خیلی زود به متارکه کشید. در اواسط 2016 شایعه شد که او با روانشناس خودش بشرا مانیکا ازدواج کرده است که هر دو طرف آن را تکذیب و از برخی رسانه‌ها شکایت کردند. حالا شنیده می‌شود عمران خان به همین خانم روانشناس پیشنهاد ازدواج داده و او پذیرفته است.